Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates đang có chuyến công cán hết sức bận rộn kéo dài 10 ngày tại châu Á và châu Âu. Đầu tiên, ông chủ Lầu Năm Góc tham dự hội nghị an ninh châu Á thường niên ở Singapore vào hôm qua 3-6 và sau đó có các cuộc gặp song phương với các đoàn đại biểu của nhiều nước trong khu vực. Đến ngày 6-6, ông bay sang Azerbaijan trong sứ mạng giúp đảm bảo đường tiếp tế hậu cần cho quân đội Mỹ tại chiến trường Afghanistan. Ngày hôm sau, ông lên đường đi Anh để gặp gỡ tân thủ tướng, bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao của nước này. Và ngày 9-6, ông sẽ có mặt tại Bỉ để tham dự hội nghị bộ trưởng quốc phòng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trước khi dừng chân ở Đức thăm các binh sĩ Mỹ và nói chuyện với sinh viên quốc phòng của nước bạn vào ngày 11-6.
Tuy nhiên, chuyến công du quan trọng của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã không thể trọn vẹn như kế hoạch ban đầu. Đó là việc Trung Quốc vào phút chót đột ngột từ chối đón tiếp ông Gates, dự định sang thăm Bắc Kinh sau hội nghị an ninh châu Á, với lời giải thích qua loa rằng thời điểm này là “chưa thích hợp”. Điều đáng nói là Washington đã thông báo cho Bắc Kinh về chuyến thăm này từ tháng rồi, ngay sau khi Ngoại trưởng Hillary Clinton rời Bắc Kinh mà không thuyết phục được các nhà lãnh đạo Trung Quốc lên án CHDCND Triều Tiên đứng đằng sau vụ bắn ngư lôi làm chìm một tàu hải quân của Hàn Quốc. Vả lại, ông Gates thăm Trung Quốc là thể theo lời mời của Tướng Từ Tài Hậu, Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương, nhân vật quân sự số 2 của Trung Quốc, khi ông này đến Washington hồi tháng 10-2009.
Ngoài hành động trên, Trung Quốc cũng đã tuyên bố hoãn chuyến thăm Mỹ của Tổng tham mưu trưởng quân đội Trần Bỉnh Đức và một số quan chức quân sự cao cấp khác mà không nói rõ lý do. Tất cả những động thái trên, theo giới quan sát, là sự phản ứng thầm lặng của Chính phủ Trung Quốc nhằm trả đũa quyết định hồi đầu năm nay của Mỹ về việc bán một lượng lớn vũ khí hạng nặng trị giá 6,4 tỉ USD cho Đài Loan, hòn đảo mà Trung Quốc xem là một tỉnh ly khai của họ.
Trong khi đó, không biết có phải để trả đũa việc bị Bắc Kinh làm mất mặt hay không mà thư ký báo chí của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết bên lề hội nghị an ninh châu Á, ông Gates sẽ không thèm tiếp xúc với phái đoàn quân sự Trung Quốc với lý do phái đoàn này thuộc “cấp thấp” (dù dẫn đầu là một vị tướng), không đủ tư cách nói chuyện với ông.
PHÚC GIA AN
(Theo AFP, Reuters, Foxnews, VOA)