Mối quan hệ ngoại giao giữa Anh và Ấn Độ đang lâm vào tình thế nhạy cảm liên quan đến vấn đề cho và nhận viện trợ phát triển song phương. Số là theo báo The Sunday Telegraph ngày 5-2, Bộ trưởng Phát triển Quốc tế Anh Andrew Mitchell mới đây tuyên bố chương trình viện trợ phát triển hàng năm của Luân Đôn dành cho New Delhi nằm trong phần chính sách “tìm kiếm bán chiến đấu cơ Typhoon”, nhưng rốt cuộc Ấn Độ đã loại bỏ mẫu máy bay này trong danh mục dự kiến mua 126 chiến đấu cơ trị giá 12 tỉ USD (6,3 tỉ bảng).
Khi đưa ra quyết định trên, giới lãnh đạo Ấn Độ, trong đó có Bộ trưởng Tài chính Pranab Mukherjee, nói thẳng rằng New Delhi không cầu xin viện trợ mà là do Anh “tự nguyện tài trợ” và cái khoản ấy “nhỏ như hạt đậu” trong tổng ngân sách dành phát triển của Ấn Độ. Ông Mukherjee có lần đã báo cáo trước quốc hội Ấn Độ rằng tất cả nguồn tài trợ nước ngoài chỉ chiếm 0,4% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước này, trong khi chính phủ đã tăng 17% ngân sách dành cho các chương trình chống đói nghèo năm 2011. Chỉ tính riêng lĩnh vực giáo dục và y tế, chính phủ Ấn Độ đã tăng gấp đôi ngân sách chi tiêu từ năm 2003 bằng nguồn tiền của nhà nước. Vì thế, mặc dù khoảng cách giàu nghèo ở Ấn Độ vẫn còn lớn, nhưng tỷ lệ giảm nghèo ở nước này trong 30 năm đã đạt được thành công lớn, từ mức 60% xuống còn 42% dân số. Ấn Độ đã trở thành quốc gia có mức thu nhập trung bình nên nhiều nước đã cắt giảm viện trợ phát triển cho New Delhi. Với mức tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ như hiện nay, nền kinh tế của Ấn Độ được dự báo sẽ lớn hơn Anh trong thập niên tới. Chính quyền Ấn Độ hiện nay cũng đã bắt đầu thực hiện chính sách viện trợ riêng của mình dành cho các nước đang phát triển khác.
Tuy nhiên, xét cho cùng, Anh vẫn là nhà tài trợ lớn nhất của Ấn Độ. Trong 5 năm qua, Luân Đôn đã giúp New Delhi hơn 1 tỉ bảng (hơn 2 tỉ USD) và đang có kế hoạch chi thêm 600 triệu bảng từ nay đến năm 2015. Hiện tại, mỗi năm nước Anh chi khoảng 280 triệu bảng viện trợ cho Ấn Độ, cao gấp 6 lần nguồn viện trợ từ Mỹ và chiếm 3/4 tổng viện trợ nước ngoài dành cho New Delhi. Pháp, nước có loại máy bay được Ấn Độ mời tham gia đấu thầu lần gần đây nhất, chỉ viện trợ 19 triệu bảng/năm cho New Delhi.
Theo người phát ngôn của Bộ Phát triển Quốc tế Anh, nguồn viện trợ của nước này đã giúp 2,3 triệu người Ấn Độ thoát nghèo. 1,3 triệu trẻ em Ấn Độ cũng nhờ chương trình viện trợ này mà được cấp sách đến trường. Và những người Anh ủng hộ chính sách viện trợ cho Ấn Độ muốn rằng chính phủ của họ phải tiếp tục các chương trình này bởi số người nghèo ở Ấn Độ chiếm 1/3 số người nghèo trên thế giới với khoảng 400 triệu người có mức thu nhập không hơn 1,25 USD/ngày. Một quan chức cao cấp của bộ này nói rằng nếu Anh cắt viện trợ vào thời điểm này có thể sẽ làm hàng trăm ngàn, thậm chí cả triệu người Ấn Độ, bị chết đói.
Mặc dù giới lãnh đạo Ấn Độ tuyên bố không cần số tiền “nhỏ nhoi” của Anh quốc, nhưng các nhà phân tích xứ sương mù cho rằng quyết định cắt viện trợ vì toan tính bất thành, không bán được chiến đấu cơ Typhoon, có thể gây rắc rối chính trị, làm tổn hại hình ảnh của nước Anh.
ĐỨC TRUNG
(Theo Telegraph, Mirror)
