Phó Tổng tham mưu trưởng Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc Vương Quán Trung đã phản ứng kịch liệt hai bài phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel tại diễn đàn an ninh châu Á -Thái Bình Dương Shangri- La lần thứ 13 vừa diễn ra ở Singapore. Cần nhắc lại là Thủ tướng Abe đã qui trách nhiệm cho Trung Quốc đối với các cuộc tranh chấp tại Biển Đông và biển Hoa Đông, đồng thời công khai thể hiện vai trò an ninh quốc tế của Nhật Bản trong tương lai cũng như tuyên bố sẵn sàng “hỗ trợ tối đa” an ninh hàng hải và hàng không cho các quốc gia Đông Nam Á trước thủ đoạn bành trướng lãnh hải hung hăng của Trung Quốc. Còn Bộ trưởng Hagel thì cáo buộc Bắc Kinh gây bất ổn an ninh khu vực bằng các động thái đơn phương, đe dọa và bắt nạt trong đòi hỏi chủ quyền biển đảo.
Giới lãnh đạo Trung Quốc tham dự diễn đàn đặc biệt cay cú về chiến lược an ninh mới của Nhật Bản được Thủ tướng Abe lần đầu tiên công khai trước hàng trăm giới chức chính phủ, quân sự và chuyên gia quốc phòng đến từ hàng chục quốc gia. Chủ trương của Nhật thắt chặt liên minh quân sự với Mỹ cũng là lý do thật sự làm cho Trung Quốc quan ngại và coi đây là mối đe dọa. Phái đoàn hai bên vì lẽ đó không có bất kỳ cuộc hội đàm song phương nào trong số khoảng 100 cuộc gặp tay đôi và ba bên của họ với các nước khác. Thế nhưng trong một lần phải chào xã giao với Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera, tướng Vương đã lên tiếng phê bình rằng cáo buộc của Thủ tướng Abe là “sai trái và đi ngược lại các chuẩn mực quan hệ quốc tế”. Đây được coi là hành động“thiếu lễ độ” của vị này.
Trong khi đó, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ William Cohen cho rằng những ngôn từ mạnh mẽ của hai ông Abe và Hagel nhằm vào Trung Quốc là cần thiết, bởi nó sẽ tạo áp lực buộc Bắc Kinh kiềm chế, bớt vênh váo với chiêu “lấy thịt đè người” trước các nước láng giềng nhỏ hơn. Theo bà Bonnie Glaser thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế có trụ sở tại Washington, dù Trung Quốc có giận dữ bao nhiêu đi nữa thì họ cũng không thể cắt đứt các mối quan hệ được phân định trên nhiều lĩnh vực khác nhau với Mỹ và Nhật Bản. Ba nền kinh tế lớn nhất thế giới có mối quan hệ thương mại và đầu tư chặt chẽ nên các nhà lãnh đạo đều ý thức cần phải hợp tác với nhau và cam kết giải quyết bất đồng trong các lĩnh vực có lợi ích đan xen.
Thuốc đắng dã tật. Lời nói thẳng khó nghe nhưng bổ ích.
KIẾN HÒA (Theo Reuters)
