Sau cuộc đấu đá giữa hai phe tại Quốc hội Mỹ dẫn tới việc chính phủ liên bang phải đóng cửa một phần trong 16 ngày hồi đầu tháng này, đảng Cộng hòa bị tổn thất nặng nề. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy có tới 54% dân Mỹ nghĩ rằng để đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện là sai lầm, và hơn 60% muốn Chủ tịch Hạ viện John Boehner từ chức. Nếu nhìn ở góc độ như vậy thì có thể nói Tổng thống Barack Obama và đảng Dân chủ là bên thắng lợi, dù cái giá phải trả là uy tín của nước Mỹ trên trường quốc tế sụt giảm và thiệt hại kinh tế hàng chục tỉ USD.

Thừa thắng xông lên, ông Obama cuối tuần rồi đã giục Hạ viện thông qua luật nhập cư mới ngay trong năm nay, theo đó mở đường cho 11 triệu người đang sống bất hợp pháp trở thành công dân xứ cờ hoa. Tổng thống Obama xem việc phê chuẩn luật nhập cư mới, chỉnh sửa cái mà ông gọi là "hệ thống nhập cư què quặt" hiện nay là ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ hai của mình. Dự luật này đã được Thượng viện do đảng Dân chủ kiểm soát thông qua hồi tháng 6 nhưng bị "tắc" tại Hạ viện, nơi phe Cộng hòa chiếm đa số.

Đảng Cộng hòa hiện đang chịu áp lực phải nhanh chóng cải thiện hình ảnh của mình hoặc ít ra không làm cho nó xấu hơn khi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm tới đang đến gần, và sau đó là bầu cử tổng thống năm 2016. Cái khó là nếu thông qua luật nhập cư mới đồng nghĩa với việc giúp ông Obama tiếp tục"ghi điểm". Mà nếu phản đối thì mất lòng cử tri nói tiếng Tây Ban Nha, lực lượng chiếm gần 17% dân số Mỹ và ủng hộ mạnh mẽ luật này vì nó mang lại lợi ích thiết thân cho họ (gần 80% trong số 11 triệu người nói trên đến từ các nước nói tiếng Tây Ban Nha). Nắm được điểm yếu đó nên ông Obama nhắc nhở, "Họ (đảng Cộng hòa) nên tính kỹ các cuộc bỏ phiếu (sắp tới)".

Dĩ nhiên ông chủ Nhà Trắng vẫn muốn thông qua luật nhập cư mới hơn là gây khó dễ cho đối thủ. Thế nên trong phát biểu hôm thứ năm vừa qua, ông bóng gió rằng có thể chiều ý của các dân biểu Cộng hòa là chia nhỏ luật nhập cư chứ không bắt họ thông qua cả gói như ở Thượng viện.

LÊ DÂN