Ngay trong ngày đầu năm mới 2020, Mỹ và Triều Tiên đã phát đi những tín hiệu cho thấy không bên nào chịu nhượng bộ để phá thế bế tắc kéo dài 1 năm qua trong đàm phán phi hạt nhân hóa.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm qua đã phát biểu một câu rất nhẹ nhàng nhưng đầy hàm ý răn đe, đó là hy vọng Bình Nhưỡng lựa chọn hòa bình thay vì chiến tranh, sau khi nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tuyên bố nước này sắp phô diễn một “vũ khí chiến lược mới”, chấm dứt giai đoạn 2 năm tự nguyện tạm ngừng thử hạt nhân và tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM).
Trước đó, phát biểu tại hội nghị toàn thể Ủy ban Trung ương đảng Lao động Triều Tiên ngày 31-12, ông Kim Jong-un đã đề cập đến việc Bình Nhưỡng thúc đẩy năng lực “răn đe hạt nhân” bao xa sẽ phụ thuộc vào thái độ của Mỹ. “Không có lý do gì chúng ta tiếp tục đơn phương ràng buộc mình vào cam kết (ngừng thử hạt nhân và ICBM)…Thế giới sẽ chứng kiến Triều Tiên sở hữu một loại vũ khí chiến lược mới trong tương lai gần”, Chủ tịch Kim quả quyết. Theo ông, trong khi Bình Nhưỡng tuân thủ cam kết thì Washington lại tiến hành hàng chục cuộc tập trận chung lớn nhỏ với Seoul, điều mà Tổng thống Mỹ Donald Trump từng hứa sẽ chấm dứt, đồng thời đưa vũ khí công nghệ cao tới Hàn Quốc. Nhà lãnh đạo Triều Tiên cũng chỉ trích những đòi hỏi “kiểu gangster” của Mỹ.
Việc Bình Nhưỡng tự nguyện đình chỉ thử hạt nhân và ICBM là yếu tố then chốt dẫn đến 3 cuộc gặp Trump-Kim từ giữa năm 2018 đến giữa năm 2019. Nhưng tình trạng giậm chân tại chỗ, thậm chí thụt lùi trong đàm phán phi hạt nhân hóa đã khiến Triều Tiên mất kiên nhẫn, đặt ra thời hạn chót vào cuối năm 2019 hoặc Mỹ phải có những nhượng bộ hoặc Triều Tiên sẽ chọn “con đường mới”.
Đến nay, Triều Tiên đã 6 lần thử hạt nhân và lần gần đây nhất vào năm 2017, họ thử loại vũ khí mạnh gấp 16 lần quả bom nguyên tử Mỹ ném xuống thành phố Hiroshima của Nhật Bản hồi cuối Thế chiến thứ hai khiến khoảng 140.000 người thiệt mạng. Năm 2017 Triều Tiên cũng đã 3 lần phóng ICBM có khả năng vươn tới Mỹ.
Phát biểu tại hội nghị kéo dài 4 ngày nhằm quyết định những chính sách quan trọng, ông Kim thừa nhận các biện pháp trừng phạt của quốc tế đối với chương trình vũ khí tác động tiêu cực tới kinh tế nước này, nhưng khẳng định Triều Tiên chấp nhận trả giá để bảo vệ năng lực hạt nhân của mình. Ông cũng đồng thời cảnh báo “Chúng ta không bao giờ bán rẻ nhân phẩm của mình” và Bình Nhưỡng sẽ “chuyển sang hành động bất ngờ khiến Mỹ trả giá cho nỗi đau mà người dân chúng ta phải chịu đựng”.
Nhận định về “vũ khí chiến lược mới” của Triều Tiên, giới quan sát cho rằng đó có thể là một vụ phóng vệ tinh, ICBM hoặc thử hạt nhân. Hồi tháng 12, nước này đã tiến hành “2 vụ thử rất quan trọng” tại bãi phóng vệ tinh Sohae cùng với lời nhắn sẽ có “quà Giáng sinh” cho Mỹ.
Nhà phân tích Harry Kazianis tại Trung tâm Lợi ích Quốc gia (trụ sở ở Washington) cho rằng đe dọa của ông Kim là nhằm mục tiêu giành được sự nhượng bộ từ Mỹ trong vấn đề dỡ bỏ bớt cấm vận và bảo đảm an ninh ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, nó có nguy cơ khiến Washington phản ứng bằng cách áp đặt thêm trừng phạt, tăng cường sự hiện diện quân sự ở Đông Á, cũng như bùng nổ những lời đe dọa theo kiểu “lửa và thịnh nộ” trên tài khoản Twitter của Tổng thống Trump.
QUỐC KHÁNH
