|
Gia súc chết còn trơ xương xẩu ở Dagaari, Somalie. |
Cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu đã vươn vòi đến căn chòi tranh rách nát của Safia Ali ở vùng Dagaari, miền Trung Somalie. Hạn hán hủy diệt cả đàn dê, kế sinh nhai duy nhất của gia đình Safia giờ chỉ còn là đống xương xẩu trắng xóa. Không còn một xu để mua gạo và thực phẩm, suốt tuần qua, người mẹ trẻ 25 tuổi này chưa có gì lót dạ. Đứa bé trai 1 tuổi của chị cũng rỗng ruột như mẹ.
|
Safia đang kiệt sức vì đói. |
Somalie đang kiệt quệ vì khủng hoảng lương thực. Trước khi “bão giá” hoành hành khắp toàn cầu, nội chiến dai dẳng và hoạt động cứu trợ bị đình trệ đã đẩy nhiều người dân nơi đây đến bờ vực thảm họa. Nay trước thực trạng giá thực phẩm tăng vùn vụt cộng với tình trạng gia súc - nguồn sống chủ yếu của người dân Somalie - chết hàng loạt do hạn hán kéo dài, cũng như mẹ con Safia, hàng trăm người dân xứ sở nắng chói chang này đang hấp hối vì đói và khát. Thảm cảnh ở Somalie, được các nhà kinh tế học gọi là hệ quả của sự cộng hưởng giữa cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu với những bất ổn nội tại của quốc gia này.
Theo Jeffrey D.Sachs, cố vấn hàng đầu của Liên Hiệp Quốc (LHQ), không riêng gì Somalie, nhiều quốc gia khác ở vùng Sừng châu Phi cũng đang hứng chịu hậu quả tồi tệ do những bất ổn triền miên - lượng mưa nhỏ giọt, mùa màng thất bát, giá thực phẩm tăng vọt, gia súc chết dần chết mòn, bạo lực leo thang, lạm phát vượt ngoài tầm kiểm soát. Jeffrey vừa có chuyến công tác đến Kenya - nước láng giềng của Somalie. Ông cho rằng tình hình Kenya cũng u ám như ở Somalie. Một tờ báo lớn của Kenya mới đây cảnh báo khoảng 25.000 dân làng đang đứng trước nguy cơ chết đói. Bài báo đề cập đến sự “bắt tay” giữa hạn hán, giá vật tư nông nghiệp, nhiên liệu tăng cao và tình trạng xung đột hậu bầu cử đã buộc hàng nghìn nông dân Kenya phải tha phương cầu thực.
LHQ tuyên bố tình trạng khẩn cấp nhân đạo, giai đoạn cuối trước khi công bố thảm họa đói toàn diện, đối với khu vực miền Trung Somalie. Tuy nhiên, Christian Olesen - trưởng đại diện của Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF) tại Somalie - cho rằng các tiêu chuẩn cần thiết để tuyên bố thảm họa đói gần như đã có đủ ở Somalie. “Tình hình có khả năng chuyển thành nạn đói trong vài tuần tới”. Theo thống kê của LHQ, khoảng 2,6 triệu dân Somalie đang cần được cứu trợ lương thực, và nay mai con số này có thể tăng lên 3,5 triệu - gần một nửa dân số nước này. Cuộc khủng hoảng lương thực ở Somalie có thể lắng dịu nếu mưa thuận gió hòa hoặc hòa bình bất ngờ được tái lập, những điều mà ngay cả những người lạc quan nhất cũng không dám dự báo.
Hoạt động cứu trợ có thể giúp Somalie thoát khỏi bóng đen thảm họa, hiện cũng không khả quan gì. Từ đầu năm đến nay, đã có 11 nhân viên cứu trợ nước ngoài bỏ mạng ở Somalie. LHQ và các tổ chức cứu trợ phương Tây cho rằng tình hình ở Somalie quá phức tạp và nguy hiểm đến mức không thể (và cả không dám) mở rộng hoạt động phân phát hàng cứu trợ ra ngoài Thủ đô Mogadishu. Hiện tại, nhiều người dân Somalie đang cố gắng chống chọi với cái đói bằng món cháo lỏng le được nấu từ lá cây jerrin đầy gai được nghiền nát.
SONG NGỌC (The NYTimes)