Mặc dù chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của dịch COVID-19, thu ngân sách nhà nước (NSNN) do ngành Thuế quản lý 9 tháng năm 2021vẫn đảm bảo tiến độ dự toán và tăng so với cùng kỳ, nhờ đà tăng trưởng của nền kinh tế từ những tháng cuối năm 2020. Tuy nhiên, số thu ngân sách có xu hướng giảm qua các tháng, quý. Ðể hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2021, ngành Thuế đang dồn mọi nguồn lực, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quản lý thu trong các tháng cuối năm...

Bên cạnh triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý nguồn thu, ngành Thuế quan tâm kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Trong ảnh: Hoạt động tại Công ty CP May Tây Đô.

Số thu có xu hướng giảm

Theo Tổng cục Thuế, lũy kế 9 tháng năm 2021, tổng thu NSNN do cơ quan thuế quản lý khoảng 898.813 tỉ đồng, đạt 80,5% so với dự toán, tăng 6,5% so với cùng kỳ. Có 12/18 khoản thu, sắc thuế đảm bảo tiến độ thực hiện đạt trên 75% dự toán và 10/18 khoản thu, sắc thuế có mức tăng trưởng thu. Trong đó, số thu từ doanh nghiệp nhà nước ước đạt 75,6% dự toán; doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ước đạt 75,5% dự toán; khu vực công thương nghiệp và dịch vụ ngoài quốc doanh ước đạt 77% dự toán; thuế thu nhập cá nhân ước đạt 90,7% dự toán; tiền sử dụng đất ước đạt 96,3% dự toán; tiền thuê đất ước đạt 92,4% dự toán... Tuy nhiên, số thu ngân sách liên tục có xu hướng giảm qua các tháng, quý và so với thực hiện cùng kỳ. Cụ thể, số thu quý I-2021 đạt 369.688 tỉ đồng, quý II-2021 giảm còn 289.717 tỉ đồng, sang quý III-2021 số thu chỉ đạt 245.989 tỉ đồng. Nhiều tỉnh, thành phố có mức thu ngân sách đạt thấp hơn rất nhiều so với bình quân thu ngân sách 7 tháng đầu năm.

Lý giải rõ hơn về vấn đề này, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn cho biết: Mặc dù, thu NSNN 9 tháng năm 2021 vẫn bám sát dự toán được giao nhưng nguồn tăng thu tập trung chủ yếu trong 4 tháng đầu năm. Dịch COVID-19 diễn biến phức tạp từ tháng 4-2021 và lan rộng ra các tỉnh phía Nam từ tháng 7, nhiều địa phương đã phải thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16/CT-TTg khiến các cơ sở thương mại, hoạt động sản xuất kinh doanh bị đình trệ đã có những ảnh hưởng đến kinh tế và số thu NSNN. Ðồng thời, ảnh hưởng lớn đến công tác quản lý thuế của ngành; đặc biệt là công tác thanh tra kiểm tra và công tác quản lý nợ. Cụ thể, tháng 9, toàn ngành chỉ thực hiện được 3.397 cuộc thanh, kiểm tra, đạt 3,28% kế hoạch. Lũy kế 9 tháng thực hiện được 46.752 cuộc thanh, kiểm tra, bằng 51,1% kế hoạch. Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh, kiểm tra là 34.040 tỉ đồng. Về công tác thu nợ thuế 9 tháng năm 2021, toàn ngành Thuế thực hiện thu hồi 22.000 tỉ đồng tiền thuế nợ đọng, bằng 73,1% kế hoạch. Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn nên số thu nợ giảm mạnh qua từng tháng. Tháng 8 thu đạt 2.090 tỉ đồng; tháng 9 chỉ đạt 1.100 tỉ đồng, giảm trên 1.500 tỉ đồng so với bình quân 7 tháng năm 2021.

Tại TP Cần Thơ, dịch COVID-19 đã khiến nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh tạm ngừng hoạt động, thu hẹp quy mô sản xuất, ảnh hưởng đến tiến độ thu nộp NSNN. Thành phố thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg từ giữa tháng 7, đến cuối tháng 9-2021 thực hiện nới lỏng theo Chỉ thị 15/CT-TTg. Theo đó, tháng 7, ngành Thuế thành phố thực hiện thu NSNN đạt gần 763 tỉ đồng, tháng 8 chỉ thu hơn 290 tỉ đồng và tháng 9 khoảng 319 tỉ đồng. Lũy kế 9 tháng năm 2021, ngành Thuế thành phố thực hiện thu NSNN hơn 7.047 tỉ đồng, đạt 65,5% dự toán Bộ Tài chính và 63,58% dự toán HÐND thành phố giao, bằng 92,1% so với cùng kỳ.

Tăng tốc

Năm 2021, Quốc hội, Chính phủ giao dự toán thu NSNN cho toàn ngành Thuế là 1.167.400 tỉ đồng. Như vậy, trong quý IV-2021, toàn ngành Thuế phải thu tối thiểu 260.400 tỉ đồng, bình quân mỗi tháng phải thu hơn 86.800 tỉ đồng. Theo ông Cao Anh Tuấn, đây là nhiệm vụ rất khó khăn trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp. Ðể đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2021, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các Cục Thuế tiếp tục bám sát diễn biến thu NSNN theo từng khoản thu, sắc thuế, tăng cường đôn đốc thu hồi nợ thuế. Ðồng thời, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính về thuế, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, đẩy mạnh điện tử hóa quản lý thuế theo tinh thần Nghị quyết số 02-2021/NQ-CP của Chính phủ. Tổ chức tuyên truyền kịp thời đối với các chính sách miễn, giảm thuế sau khi Chính phủ ban hành Nghị định, khẩn trương đưa chính sách vào cuộc sống, hỗ trợ kịp thời cho người nộp thuế có thêm nguồn lực để khôi phục và phát triển sản xuất kinh doanh. Ðồng thời, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Tài chính để rà soát, đôn đốc thu NSNN đối với các nguồn thu thuộc ngân sách Trung ương như thu từ dầu, khí, thu cổ tức và lợi nhuận còn lại, các khoản thu từ phí, lệ phí, thu từ đất đai…

Về phía địa phương, ông Huỳnh Tấn Phát, Phó cục trưởng Cục Thuế TP Cần Thơ, nhấn mạnh, quý IV là thời điểm quan trọng quyết định kết quả thực hiện nhiệm vụ của cả năm 2021. Do vậy, các đơn vị thu bám sát các chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, UBND thành phố và của Cục Thuế để triển khai kịp thời và đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ công tác. Cục Thuế chỉ đạo các đơn vị thu bám sát số thu được giao, trên cơ sở đó, rà soát, cân đối từng nguồn thu, sắc thuế để tổ chức quản lý thu đúng, đủ và kịp thời vào NSNN. Cơ quan thuế các cấp tổ chức quản lý, rà soát các lĩnh vực còn tiềm năng, các lĩnh vực phát triển tốt trong điều kiện dịch bệnh. Bên cạnh đó, tiếp tục thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, chủ động nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh và kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp…

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc yêu cầu ngành Thuế cần tiếp tục đẩy mạnh việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, triển khai các ứng dụng nộp thuế qua điện thoại thông minh để các tổ chức, cá nhân có thể nộp thuế mọi lúc, mọi nơi, 24/7. Cơ quan thuế các cấp cần đẩy nhanh việc triển khai hóa đơn điện tử có mã xác thực. Qua đó kiểm soát được dòng tiền, dòng hàng, hạn chế được gian lận thông qua hoàn thuế giá trị gia tăng. Tổng cục Thuế cần chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh công tác thanh, kiểm tra; trong đó cần tập trung vào các lĩnh vực có rủi ro cao về thuế. Tiếp tục triển khai việc thu thuế qua các sàn thương mại điện tử; tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế vì mục tiêu cao nhất phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ thu NSNN được giao…

Bài, ảnh: L. MẪN