Chính phủ Mỹ đã mở cửa trở lại từ hôm qua 23-1, sau 3 ngày tạm ngưng hoạt động vì Quốc hội chưa cấp kinh phí. Trước đó, tối 22-1 (giờ địa phương), Tổng thống Donald Trump đã phê chuẩn dự thảo chi tiêu ngân sách kéo dài 3 tuần (đến ngày 8-2) sau khi Thượng viện và Hạ viện lần lượt bỏ phiếu ủng hộ.
Ách tắc ngân sách của Chính phủ Mỹ được giải tỏa nhờ các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ chấp nhận lời hứa thỏa hiệp với Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Mitch McConnell, thủ lĩnh phe đa số tại Thượng viện. Cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện cho thấy có tới 33 thượng nghị sĩ Dân chủ ủng hộ, giúp dự thảo ngân sách được thông qua với 81 phiếu thuận và chỉ 18 phiếu chống.
Đổi lại sự ủng hộ của phe Dân chủ, ông McConnell cam kết sẽ ngồi vào bàn đàm phán tìm kiếm một thỏa thuận tổng thể giữa hai đảng, bao gồm cải cách nhập cư, chăm sóc y tế và các vấn đề ngân sách khác. Tổng thống Trump khen ngợi các nhà lãnh đạo Dân chủ “đã thể hiện được ý thức trách nhiệm” khi thông qua dự thảo ngân sách cho phép chính phủ mở cửa trở lại. Viết trên tài khoản Twitter, Tổng thống Trump tuyên bố ông muốn có “một chiến thắng lớn cho tất cả mọi người, bao gồm những người Cộng hòa, Dân chủ, chương trình nhập cư DACA, đặc biệt là cho quân đội và an ninh biên giới”.
Tuy nhiên, liệu ông Trump và đảng Cộng hòa có nhượng bộ phe Dân chủ trong vấn đề DACA hay không? Chương trình DACA có từ thời Tổng thống Barack Obama, tạo điều kiện cho khoảng 800.000 người nhập cư trái phép vào Mỹ khi còn là trẻ em được tiếp tục sinh sống và làm việc. Ông Trump thì muốn trục xuất những người này và yêu cầu Quốc hội Mỹ phải xem xét hủy bỏ DACA vào cuối tháng 3 tới.
Có 16 thượng nghị sĩ Dân chủ bỏ phiếu chống dự luật ngân sách trên, trong đó bao gồm những ứng viên tổng thống tiềm năng vào năm 2020, vì họ cho rằng nó không đảm bảo sự tồn tại của DACA. Còn những người Dân chủ hậu thuẫn dự luật tin rằng phe Cộng hòa sẽ không nuốt lời hứa, bởi ngân sách chỉ kéo dài đến ngày 8-2 và nếu họ bội tín thì việc Chính phủ Mỹ lại đóng cửa là điều khó tránh khỏi.
Rõ ràng, sự hòa hoãn chỉ tạm thời. Có điều, những đối tượng được hưởng chương trình DACA mới cảm thấy thất vọng, căng thẳng vì tương lai bất định. Họ là “con tin” trên chính trường Mỹ hiện tại.
ĐỨC TRUNG
