Thủ tướng Anh David Cameron sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) diễn ra trong hai ngày 22 và 23-11 với trọng trách tìm kiếm sự đồng thuận về vấn đề ngân sách, mà hãng tin Anh Reuters nhận định là "nhiệm vụ bất khả thi".
Theo Reuters, chính ông Cameron là người đã đe dọa sẽ phủ quyết dự thảo ngân sách dài hạn của EU nếu kiến nghị cắt giảm chi tiêu tài chính chung của Luân Đôn không được giới lãnh đạo châu Âu chấp thuận. Tuyên bố của ông chủ tòa nhà số 10 Phố Downing có thể nhằm xoa dịu một số nghị sĩ thuộc đảng Bảo thủ cầm quyền của mình vốn đã bỏ phiếu ủng hộ phe đối lập kêu gọi cắt giảm chi tiêu ngân sách của EU, đồng thời muốn chính phủ phải tổ chức trưng cầu dân ý về việc nước Anh rời bỏ "mái nhà chung châu Âu" nếu ý nguyện của họ không được đáp ứng.
Ngân sách chung của EU chỉ chiếm hơn 1% GDP của cả khối, con số rất nhỏ so với ngân sách quốc gia chiếm từ 40-50% GDP của mỗi nước. Theo đề nghị ban đầu của Ủy ban châu Âu thì trong 7 năm (2014-2020), tổng ngân sách của EU là 1.048 tỉ euro, nhưng sau đó Hội đồng châu Âu đề nghị giảm khoảng 80 tỉ euro. Tuy nhiên, Pháp, Ba Lan và nhiều nước khác phản đối, thậm chí muốn tăng ngân sách nhằm hỗ trợ cho các dự án phát triển cho một số quốc gia nghèo khó ở Trung Âu trong thời điểm suy thoái kinh tế. Đức, nền kinh tế lớn nhất và đóng góp tài chính nhiều nhất cho EU, thì muốn cắt giảm thêm chút ít, trong khi Anh được sự hậu thuẫn của Hà Lan và Thụy Điển yêu cầu cắt khoảng 120-150 tỉ euro.
Các nhà phân tích cho rằng cuộc họp lần này là cơ hội thích hợp nhất để EU thông qua dự thảo ngân sách cho giai đoạn mới, chứ nếu không sẽ trở nên khó khăn khi nước Đức bước vào mùa tổng tuyển cử năm 2013. Nữ Thủ tướng Angela Merkel mặc dù muốn cắt thêm ngân sách đóng góp nhưng có thể chấp nhận thỏa hiệp vì uy tín nước lớn của Đức. Nền kinh tế Anh cũng hùng mạnh, đứng thứ 3 với GDP 2.500 tỉ USD trong EU, nhưng ngặt nỗi Thủ tướng Cameron đang chịu sức ép lớn trong nội bộ đảng cầm quyền và phe Công đảng đối lập. Đa số người dân Anh dường như muốn chính phủ cắt giảm mạnh mức đóng góp tài chính cho EU khi mà tất cả các cơ quan công quyền của nước này đều phải thắt hầu bao tới 30% để tiết kiệm 15 tỉ euro giai đoạn 2014-2020. Có tới 56% người Anh ủng hộ ra khỏi EU trong một cuộc thăm dò dư luận gần đây đã bộc lộ thái độ đó.
Thế nhưng, bản thân Công đảng và đối tác Dân chủ Tự do trong liên minh cầm quyền đâu thể muốn Anh chia tay EU. Thủ lĩnh Công đảng Ed Miliband cảnh báo nước Anh đang "mộng du" chuyện từ bỏ EU, một nguy cơ làm tổn hại đến lợi ích quốc gia vì EU là đối tác thương mại lớn nhất của nước Anh.
ĐỨC TRUNG (Tổng hợp)
