Iran vừa giận dữ gạt bỏ lời đề nghị của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, trong đó nói rằng tại cuộc đàm phán hòa bình Syrie tới đây, Tehran có thể tham gia với vai trò "hỗ trợ bên lề". Vì điều này, Tehran có lẽ sẽ không tham gia Hội nghị Genève tại Thụy Sĩ cuối tháng này.
Hãng tin Reuters ngày 6-1 cho biết Liên Hiệp Quốc (LHQ) đã gửi thư mời các bên sẽ tham gia cuộc đàm phán, bao gồm hai đối thủ chính là Chính phủ Syrie và lực lượng đối lập, nhưng Iran không nằm trong danh sách những nước được mời. Người phát ngôn của LHQ Farhan Haq cho biết Ngoại trưởng Kerry và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov sẽ gặp nhau ngày 13-1 để quyết định có mời Iran tham gia đàm phán hay không.
Theo Reuters, mặc dù quan hệ Mỹ-Iran có phần ấm lên sau khi hai bên đạt thỏa thuận về vấn đề hạt nhân của Tehran hôm 24-11-2013, song chưa có dấu hiệu gì cho thấy quan hệ giữa họ cải thiện trong các vấn đề khác chẳng hạn như Syrie, nơi hai nước đứng ở hai chiến tuyến. Hơn nữa trước đó, Washington luôn phản đối sự tham gia của Iran trong các cuộc đàm phán do nước này không ủng hộ thỏa thuận quốc tế về vấn đề Syrie năm 2012, gọi là Genève 1, kêu gọi thành lập một chính phủ chuyển tiếp trong đó loại bỏ vai trò của Tổng thống Bashar al-Assad, điều mà cả Nga, nước bảo trợ kế hoạch hòa bình Syrie, cũng không đồng tình.
Dù vậy, Ngoại trưởng Kerry hôm 5-1 gợi ý có nhiều cách để Iran có thể tham gia hội nghị ngày 22-1, bằng những "đóng góp bên lề" chẳng hạn. Giới chức Mỹ ngày 6-1 cũng nói Tehran có thể có cơ hội hỗ trợ hội nghị bằng cách kêu gọi Damas ngừng các cuộc oanh tạc nhằm vào người dân và thúc đẩy các hoạt động nhân đạo điều mà họ nói là nhằm chứng minh với cộng đồng quốc tế rằng Iran coi trọng việc tham gia hội nghị với vai trò tích cực.
Về phần mình, Iran đã không thể hiện bất cứ động thái nào theo đề xuất của giới chức Mỹ, song họ bày tỏ sự phản đối khi cho rằng lời đề nghị của Ngoại trưởng Mỹ là coi thường Tehran. Iran trước nay luôn khẳng định họ sẵn sàng tham gia cuộc đàm phán hòa bình Syrie mà không có bất kỳ điều kiện tiên quyết nào. "Nhưng Tehran sẽ chỉ chấp nhận những đề nghị tôn trọng danh dự của quốc gia Hồi giáo" - người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Marzieh Afkham tuyên bố. Với sự quả quyết này, Reuters cho rằng có lẽ Iran sẽ không chịu lép vế để đóng vai phụ bên lề hội nghị Genève sắp tới.
THANH TRÚC
