Hoàng tử al-Waleed bin Talal. Ảnh: Reuters

Ít nhất 6 tỉ USD là cái giá mà chính quyền Saudi Arabia đề xuất để phóng thích Hoàng tử al-Waleed bin Talal, người bị bắt hồi tháng rồi cùng mấy chục quan chức chính phủ và thành viên hoàng gia trong chiến dịch chống tham nhũng do tân Thái tử Mohammed bin Salman khởi xướng.

Hoàng tử bin Talal là người giàu nhất Saudi Arabia với tài sản được tạp chí Forbes ước tính lên tới 18,7 tỉ USD. Ông bị cáo buộc tống tiền, rửa tiền và hối lộ. Reem bin Talal, con gái tỉ phú này, là phụ nữ duy nhất xộ khám trong cuộc thanh trừng. Nói như vậy bởi có không ít thông tin cho rằng ngoài chống tham nhũng, động tác của vị thái tử 32 tuổi còn nhằm dọn dẹp những trở ngại trên con đường trở thành quốc vương khi mà vua cha đã 82 tuổi. Được biết, dù không giữ chức danh nào trong chính phủ nhưng bin Talal có ảnh hưởng trong giới kinh doanh không thua gì thái tử và Quốc vương Salman.

Trước đó, một hoàng tử khác là Miteb bin Abdullah đã đồng ý trả 1 tỉ USD để đổi lấy tự do. Bin Abdullah là con trai cố Quốc vương Abdullah và từng được xem là ứng viên hàng đầu để kế thừa vương vị. Trước lúc bị bắt, ông là tư lệnh lực lượng vệ binh quốc gia đầy quyền lực.

Lý giải với tờ New York Times mới đây, Thái tử bin Salman nói rằng kể từ đầu thập niên 1980 tới nay, khoảng 10% ngân quỹ của Saudi Arabia bị thất thoát do tham nhũng mỗi năm. Và tổng cộng sẽ có khoảng 100 tỉ USD được thu hồi thông qua các thỏa thuận với những người bị bắt. Ông cho biết có tới 95% đối tượng chấp nhận nộp tiền, 1% chứng minh được mình trong sạch và 4% muốn ra tòa.

Chiến dịch trấn áp tham nhũng của Thái tử bin Salman cũng nằm trong nỗ lực đưa Saudi Arabia gia nhập Lực lượng đặc nhiệm tài chính quốc tế (FATF), tổ chức quan trọng nhất về chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Hiện Saudi Arabia và Indonesia là hai quốc gia trong nhóm 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới (G20) chưa  trở thành thành viên FATF. Vào FATF sẽ giúp Riyadh nâng cao vị thế trong bối cảnh nước này đang cần các nhà đầu tư ngoại quốc ủng hộ dự án chuyển đổi mô hình kinh tế. Theo đó, Saudi Arabia sẽ giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ bằng cách chú trọng phát triển các ngành công nghiệp khác như công nghệ thông tin, chăm sóc sức khỏe, du lịch, đóng tàu...

Giá dầu xuống thấp những năm gần đây đã khiến Saudi Arabia (đứng đầu thế giới về xuất khẩu dầu) thâm hụt ngân sách nặng nề, thậm chí phải vay nợ nước ngoài nhiều tỉ USD để bù đắp. Do vậy, chiến dịch chống tham nhũng mạnh tay và tiến hành các “thỏa thuận tỉ đô” để thu hồi tài sản của Thái tử bin Salman xem ra càng hợp lý trong tình hình hiện nay.

QUỐC KHÁNH