Đó là đa số ý kiến của đại biểu tham dự Hội nghị Hợp tác xúc tiến ĐBSCL diễn ra tại TP Cần Thơ vào sáng ngày 4-7, trong khuôn khổ của Diễn đàn hợp tác kinh tế Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL)- MDEC 2008. Các đại biểu cho rằng, cần phải thay đổi toàn diện hoạt động xúc tiến đầu tư thương mại du lịch (ĐT-TM-DL) để cải thiện môi trường đầu tư, thúc đẩy sự phát triển kinh tế của vùng.
Ông Vương Đình Ngân- Phó Cục trưởng Cục xúc tiến Thương mại- Bộ Công Thương:
XÚC TIẾN THƯƠNG MẠI CÁC TỈNH CÒN LÀM THEO PHONG TRÀO
Trong hoạt động xúc tiến thương mại ở các tỉnh, thành vùng ĐBSCL còn rất yếu kém. Tỉnh nào có quan tâm, thì công tác này mới tốt và thu hút đầu tư được cải thiện. Tuy nhiên, thực tế hoạt động xúc tiến thương mại ở ĐBSCL chưa có định hướng rõ ràng, còn làm theo phong trào mà không có cơ chế phối hợp giữa các địa phương. Đã đến lúc cần phải thay đổi toàn diện hoạt động xúc tiến thương mại để thúc đẩy việc thu hút đầu tư của vùng. Hiện nay, tỉnh nào cũng tổ chức hội chợ triển lãm và diễn ra cùng thời gian, hay chỉ chênh nhau vài ngày. Tiền bỏ ra nhiều, mà hiệu quả mang lại không cao và không thu hút được nhiều doanh nghiệp tham gia, do hoạt động dàn trải, doanh nghiệp không thể “chạy sô” được.
Tôi nghĩ rằng, các tỉnh cần phải tính toán việc phối hợp sao cho có hiệu quả trong hoạt động xúc tiến thương mại. Trong đó, phải xây dựng chương trình xúc tiến dựa vào thế mạnh của vùng (rau quả, thủy sản...) và xây dựng thành chương trình quốc gia. Mặt khác, khi thống nhất chương trình sẽ chỉ định tỉnh nào có thế mạnh để đứng ra tổ chức thực hiện. Đối với việc xây dựng chương trình xúc tiến của khu vực, hàng năm phải hoàn thành trước tháng 6 để nộp về hội đồng thẩm định và nếu chương trình được duyệt, sẽ tranh thủ được nguồn hỗ trợ từ Trung ương.
Hiện nay, nguồn nhân lực cho hoạt động xúc tiến thương mại còn nhiều hạn chế về trình độ chuyên môn và ngoại ngữ. Do đó, các tỉnh cần có chính sách thu hút nhân tài cho hoạt động xúc tiến thương mại và Cục sẽ hỗ trợ việc đào tạo nhân lực. Hiện nay, chúng ta có 54 Thương vụ ở nước ngoài, nhưng các tỉnh trong vùng chưa tận dụng được kênh thông tin này nên rất phí. Do đó, các tỉnh cần cung cấp thông tin về chương trình, dự án, thế mạnh tiềm năng của địa phương, vùng cho các Thương vụ ở nước ngoài để họ xem xét và giới thiệu nhà đầu tư cho địa phương.
Bà Phan Thị Thúy Truyển- Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại- Du lịch- Đầu tư tỉnh An Giang:
CẦN CHÚ TRỌNG THỊ TRƯỜNG NỘI ĐỊA
Làm thế nào để hoạt động xúc tiến ĐT TM DL có hiệu quả. Tôi cho rằng, không nhất thiết phải phân biệt ranh giới của 3 lĩnh vực này, mà phải xem là một thể thống nhất. Bởi khi mang dự án về cho địa phương dù ở lĩnh vực nào cũng là hoạt động giới thiệu hình ảnh của địa phương và góp phần vào sự phát triển kinh tế của tỉnh nhà. Chúng tôi xây dựng các chương trình xúc tiến ĐT TM DL luôn dựa vào thế mạnh và chủ trương của tỉnh, vấn đề nào tận dụng được nguồn lực nội địa có thể phát huy hiệu quả chúng tôi chọn, còn vấn đề nào cần sự trợ lực từ bên ngoài mới có hoạt động xúc tiến ra nước ngoài.
Tôi nghĩ rằng, không nên chú trọng hoạt động xúc tiến đầu tư ra nước ngoài nhiều quá, không đặt nặng về phát triển công nghiệp, qui mô dự án. Mà chúng tôi đang chú trọng hoạt động xúc tiến nội địa để mời gọi những trí thức, doanh nghiệp có tiềm lực đến làm việc và đầu tư vào tỉnh, góp phần giải quyết việc làm, tạo nguồn thu cho địa phương. Hiện nay, An Giang có khoảng 4 triệu lượt khách đến tham quan hàng năm, cộng thêm dân số của tỉnh khoảng 2,2 triệu người, chúng tôi đang có thị trường trên 6 triệu người này. Do đó, phải tính đến chuyện làm thế nào để đưa được sản phẩm đến 6 triệu người một cách hiệu quả, đồng thời giới thiệu được nét đặc thù của địa phương.
Ông Nguyễn Trường Đảnh, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến ĐT TM DL TP Cần Thơ:
KIẾN NGHỊ CHÍNH PHỦ ĐẨY NHANH ĐẦU TƯ HỆ THỐNG HẠ TẦNG KỸ THUẬT CHO ĐBSCL
Công tác xúc tiến ĐT TM DL ở ĐBSCL vừa qua ít nhiều mang tính riêng lẻ, chỉ phục vụ cho mục tiêu phát triển của địa phương. Nay cần có sự phát triển mạnh mẽ đi vào chiều sâu nên cần có sự liên kết, hợp tác xúc tiến giữa các tỉnh thành vùng ĐBSCL vì lợi ích chung. Trước mắt, nên ưu tiên hoạt động hợp tác giữa ĐBSCL với các tỉnh miền Đông Nam bộ và TP Hồ Chí Minh ở lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, đào tạo, y tế, du lịch... Các tỉnh ĐBSCL sẽ hợp tác để xây dựng các cơ chế, chính sách ưu đãi tương đồng của vùng trong xúc tiến đầu tư, phát triển nguồn nguyên liệu cho công nghiệp chế biến, mở rộng thị trường; quy hoạch và đầu tư phát triển khu công nghiệp tập trung, các công trình xây dựng hạ tầng, chợ đầu mối...
Trên cơ sở đó, TP Cần Thơ xin đề xuất một số chương trình hoạt động xúc tiến ĐT TM DL trong năm 2009 gồm: Thiết lập trung tâm thông tin ĐBSCL tại TP Hồ Chí Minh; hợp tác xuất bản các ấn phẩm cung cấp thông tin và các dự án đầu tư của ĐBSCL; tham gia các cuộc triển lãm và hội thảo kêu gọi đầu tư vào ĐBSCL;....
Để thực hiện được chương trình trên, đề nghị Chính phủ đẩy nhanh đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật cho ĐBSCL (đặc biệt là hệ thống quốc lộ, sân bay, cảng biển) tạo điều kiện cho việc thu hút đầu tư. Chính phủ có cơ chế tài chính hoặc chính sách ưu đãi hỗ trợ đặc biệt cho hoạt động đầu tư tại ĐBSCL. Các bộ ngành tạo điều kiện cho các tỉnh tiếp cận được các chương trình xúc tiến quốc gia hoặc các quỹ hỗ trợ công tác xúc tiến cho ĐBSCL. Sớm thành lập các hiệp hội ngành nghề các vùng: Hiệp hội Nghề cá Hiệp hội Du lịch Hiệp hội Chế biến nông sản... để có sự điều phối chung, bảo vệ môi trường thiên nhiên, tạo được các sản phẩm tốt, chất lượng cao...
Bà Nguyễn Thị Bích Vân, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài - Bộ Kế hoạch - Đầu tư:
XÂY DỰNG MỘT HÌNH ẢNH TÍCH CỰC VỀ MÔI TRƯỜNG ĐẦU TƯ CHUNG CHO KHU VỰC
Các tỉnh thành vùng ĐBSCL cần thống nhất đánh giá vai trò quan trọng của công tác thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong việc huy động các nguồn vốn để đầu tư cho địa phương. Vì thế, cần tạo dựng hình ảnh tích cực về môi trường đầu tư vùng. Tuy nhiên, để xây dựng hình ảnh, ĐBSCL phải cải tạo và xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế kỹ thuật, cải tiến nội dung và phương pháp vận động xúc tiến đầu tư.
Trong cải tạo và xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế, Nhà nước cần tăng cường vốn đầu tư xây dựng hạ tầng kinh tế cho vùng ĐBSCL, nhất là những dự án có tác động đến vùng như giao thông đường bộ - đường thủy, cầu trên quốc lộ, xây dựng cảng sông, cảng biển, sân bay... Chính phủ cần có cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư áp dụng cho cả vùng để thu hút vốn đầu tư từ khu vực tư nhân, trong đó có đầu tư nước ngoài; hoàn chỉnh công tác quy hoạch liên kết vùng.
Các địa phương cần ban hành danh mục kêu gọi đầu tư FDI cụ thể, dựa vào tiềm năng và nhu cầu phát triển của vùng, đồng thời phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế xã hội của từng tỉnh - thành, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư tiếp cận dự án. Việc làm này cần có sự phối hợp với các địa phương lân cận, sự giúp đỡ của Bộ Kế hoạch Đầu tư và các bộ ngành Trung ương. Các tỉnh vùng ĐBSCL có những lợi thế, tiềm năng cũng như khó khăn tương tự nhau, sự chênh lệch về trình độ phát triển kinh tế xã hội không nhiều. Vì thế, muốn nâng cao hiệu quả xúc tiến đầu tư nước ngoài các tỉnh cần phải liên kết hỗ trợ nhau, xây dựng một hình ảnh chung cho khu vực.
Ông Nguyễn Thanh Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ:
ĐẨY MẠNH LIÊN KẾT GIỮA CÁC ĐỊA PHƯƠNG
Thời gian qua, các trung tâm xúc tiến ĐT-TM-DL ở ĐBSCL đều gia nhập câu lạc bộ xúc tiến ĐBSCL. Trong đó, một số trung tâm đã ký kết hợp tác trong chương trình hợp tác chung của địa phương. Qua đó, cải thiện được hình ảnh chung của khu vực; công tác xúc tiến và quảng bá ngày càng được cải tiến và hoàn thiện hơn. Trên cơ sở đó, các trung tâm xúc tiến ĐT-TM-DL các tỉnh thành dần khẳng định được vai trò là đầu mối và cầu nối của doanh nghiệp để tiếp cận thị trường trong nước cũng như ngoài nước. Tuy nhiên, việc hợp tác xúc tiến ĐT-TM-DL của các tỉnh ĐBSCL chưa đạt kết quả mong muốn. Tính chuyên nghiệp trong công tác này tuy có cải thiện nhưng còn thấp so với yêu cầu, chưa tiếp cận được chương trình xúc tiến lớn, tầm cỡ quốc gia... Phần lớn chỉ chú trọng việc khảo sát, tìm hiểu thị trường nước ngoài mà chưa chú ý đến thị trường trong nước. Việc xúc tiến đầu tư chỉ tập trung kêu gọi đầu tư các nhà máy sản xuất, chế biến, ít quan tâm đến hạ tầng, môi trường và vùng nguyên liệu với ảnh hưởng trong tương lai.
Do đó, hội nghị Hợp tác xúc tiến ĐBSCL lần này nhằm đưa ra sáng kiến hợp tác, kiến nghị và các chương trình hợp tác xúc tiến ĐT TM DL của các tỉnh, thành trong vùng. Những ý kiến đóng góp, những đề xuất, kiến nghị từ hội nghị sẽ là cơ sở cho việc phát triển hoàn thiện và nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến toàn vùng trong thời gian tới, hướng đến mục tiêu đẩy mạnh hợp tác, liên kết xúc tiến ĐT TM DL giữa các địa phương trong vùng.
THANH LONG- THU HÀ