Dù Hội đồng tộc trưởng Afghanistan với gần 3.000 bô lão trong tuần này đã thông qua Thỏa thuận An ninh Song phương (BSA) về sự hiện diện của tối đa 15.000 lính Mỹ tại nước này sau năm 2014 cũng như thúc giục Tổng thống Hamid Karzai nhanh chóng ký trước cuối năm nay, song nhà lãnh đạo 55 tuổi lại đặt ra một loạt điều kiện mới kèm theo tuyên bố trì hoãn thỏa thuận cho đến sau bầu cử tổng thống vào tháng 4 năm sau.

Quyết định "táo bạo" trên của ông Karzai khiến Mỹ mất kiên nhẫn, và như Reuters nhận định, là một nước cờ đầy rủi ro bởi nó đặt ra viễn cảnh Washington sẽ rút hết binh sĩ của họ khỏi Afghanistan, để lại lực lượng an ninh vốn yếu ớt phải đơn độc đối đầu với phiến quân Taliban. Hoãn ký BSA cũng đe dọa nghiêm trọng đến khoản viện trợ nhiều tỉ USD mà Washington dành cho Kabul mỗi năm. Tướng Thủy quân lục chiến Mỹ Joseph Dunford, Chỉ huy liên quân quốc tế tại Afghanistan, mới đây đã cảnh báo trên Nhật báo Phố Wall rằng không sớm ký BSA không chỉ làm suy yếu kinh tế quốc gia Nam Á này mà còn có thể dẫn đến lực lượng an ninh trong nước sụp đổ. Cái giá của việc "mặc cả" với Mỹ còn là nguy cơ khiến Tổng thống Karzai hứng chịu chỉ trích trong nước, gồm cả những người từng ủng hộ ông, rằng nhà lãnh đạo Afghanistan đang đùa với tương lai của an ninh quốc gia.

Dù vậy, dường như đằng sau việc trì hoãn thỏa thuận an ninh với Mỹ là những "toan tính khôn khéo" của Tổng thống Karzai. Đó là có thể trong thời gian cuối nhiệm kỳ này, ông Karzai muốn chứng minh mình không phải là con rối của Washington. Theo giới phân tích, Tổng thống Karzai gần như sẽ "câu giờ" càng lâu càng tốt bởi một khi thỏa thuận được ký, ông ta sẽ mất quyền "ra giá". "Ông ta là một người khá khôn khéo và yêu thích quyền lực hơn cả cố lãnh đạo Libye Muammar Gaddafi hay Saddam Hussein của Iraq"- một chính trị gia Afghanistan nhận xét. Hoãn ký BSA còn có thể là một phần trong chiến lược dài hơi của ông Karzai nhằm duy trì quyền lực sau năm 2014. Điều cần nói ở đây là nhiều vùng của Afghanistan hiện đang nằm dưới quyền kiểm soát của Taliban và các cuộc bầu cử tại đây sẽ không thể diễn ra. Do vậy, một nhà ngoại giao nước ngoài ở Kabul nói với Reuters rằng không loại trừ việc ông Karzai sẽ hủy hoặc hoãn bầu cử vì lý do an ninh.

THANH BÌNH (Tổng hợp)