Trong thông điệp liên bang hôm 2-9, Tổng thống Mexico Felipe Calderon khẳng định sẽ tiếp tục cuộc chiến chống các băng nhóm ma túy bất chấp có nhiều ý kiến hoài nghi về hiệu quả của nó, cũng như làm trong sạch các cơ quan thực thi pháp luật vốn lâu nay mang không ít tai tiếng. Tuyên bố của ông Calderon được đưa ra ít ngày sau vụ một sòng bạc tại thành phố Monterrey bị phóng hỏa làm 52 người thiệt mạng. Liên quan tới vụ này, một cảnh sát liên bang cùng 5 thành viên băng Zetas khét tiếng đã bị bắt giữ. Em trai của Thị trưởng Monterrey cũng bị thẩm vấn vì theo những hình ảnh mà camera quay lại, ông ta thường tới các sòng bạc thu tiền. Luật sư của ông này nói rằng thân chủ của mình thu tiền bán pho-mát, và lời “thanh minh thanh nga” đó đang là đề tài đàm tiếu trên các mạng xã hội ở Mexico.
Sau khi lên nắm quyền vào cuối năm 2006, Tổng thống Calderon lập tức phát động cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức với sự tham gia của 50.000 binh sĩ. Tuy nhiên, tình trạng bạo lực liên quan tới các băng nhóm ma túy chẳng những không giảm mà còn gia tăng đáng kể ở Mexico, với trên 42.000 người thiệt mạng trong chưa đầy 5 năm qua. Mới đây, ông Calderon cho biết sẽ triển khai thêm 4 tiểu đoàn nữa và thành lập một cơ quan chuyên giúp đỡ những nạn nhân của loại tội phạm này.
Trong thông điệp liên bang, Tổng thống Calderon tuyên bố từ nay đến khi mãn nhiệm vào cuối năm tới, ông sẽ bài trừ tệ nạn tham nhũng trong giới cảnh sát và công tố viên, vốn làm giảm hiệu quả của cuộc chiến. “Cam kết của tôi là khi kết thúc nhiệm kỳ, các cơ quan cảnh sát và công tố liên bang sẽ hoàn toàn đổi mới, đáng tin cậy, trung thực và chuyên nghiệp”- ông nói trước quốc hội. Tuy nhiên, trong lúc tổng thống đang “mạnh miệng” như vậy thì cảnh sát trưởng bang Hidalgo cho biết vừa bắt giữ 31 người liên quan tới Zetas, trong đó có 16 cảnh sát. Những nhân viên công lực này được hưởng lương hàng tháng để bảo kê cho Zetas và số tiền họ nhận từ bọn chúng còn cao hơn cả lương nhà nước.
Cùng với việc mua chuộc, các băng nhóm còn đe dọa nhân viên thực thi pháp luật. Đầu tháng 8 vừa qua, tất cả 26 cảnh sát ở thị trấn Ascension đã đồng loạt nộp đơn xin nghỉ việc sau khi 2 đồng nghiệp của họ bị giết. Đây không phải là lần đầu tiên cảnh sát “từ chức tập thể” như vậy tại Mexico. Cuối năm ngoái, toàn bộ 14 cảnh sát ở thị trấn Los Ramones cũng rủ nhau xin thôi việc bởi trụ sở vừa mới khánh thành của họ đã bị các tay súng lạ mặt xả hơn 1.000 viên đạn và ném 6 quả lựu đạn vào.
Quyết tâm làm trong sạch bộ máy công quyền của Tổng thống Calderon là điều không phải bàn cãi, nhưng tình hình ở Mexico hiện nay cho thấy việc thực hiện là hết sức khó khăn, nếu không muốn nói là bất khả thi.
LÊ DÂN