Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy cuối tuần rồi đã có cuộc gặp thượng đỉnh không chính thức với người đồng cấp Sudan Omar Hassan al Bashir tại Qatar, trong khuôn khổ hội nghị quốc tế bàn về cuộc khủng hoảng nghiêm trọng hiện nay ở Darfur. Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu ông al Bashir không phải là nhân vật đang bị Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) có trụ sở tại La Haye (Hà Lan) truy nã vì tội “diệt chủng”. Do đó, ông chủ Điện Élysée không chỉ bị tòa án này quở trách mà còn bị các tổ chức phi chính phủ về quyền con người phản ứng. Tuy nhiên, ông Sarkozy cho rằng hành động như vậy của một nhà lãnh đạo phương Tây sẽ có tác động tích cực, khích lệ nhà cầm quyền Sudan cho phép triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc tại Darfur, nối lại đàm phán với quân nổi dậy, giảm bớt căng thẳng với nước láng giềng Chad và hợp tác với ICC trong việc bắt giữ hai quan chức Sudan trực tiếp dính líu đến tội ác diệt chủng. Vả lại, phán quyết của ICC đòi bắt giam ông al Bashir không có tính ràng buộc, chủ yếu chỉ mang động cơ chính trị.

Thật ra, các nhà phân tích bắt đầu chú ý đến chiến lược đối ngoại của Tổng thống Sarkozy khi ông mời Tổng thống Syrie Bashar al Assad sang Paris hồi tháng 7 năm nay (lúc đó Mỹ và châu Âu đang cô lập Syrie). Theo ông Sarkozy, việc phương Tây cải thiện quan hệ với Damas sẽ khuyến khích nước này đóng vai trò xây dựng hơn trong tiến trình hòa bình toàn diện ở Trung Đông, kể cả chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran.

Giới bình luận cho rằng tổng thống Pháp đã thực hiện một kiểu ngoại giao cởi mở, uyển chuyển và năng động, phù hợp với bản tính thẳng thắn, không ngại va chạm của ông. Tuy nhiên, tính cách này nhiều khi dễ gây tranh cãi. Chẳng hạn, ông có kế hoạch sẽ gặp ông Dalai Lama, thủ lĩnh ly khai Tây Tạng, tại Ba Lan, vào ngày 6-12 tới, nhân kỷ niệm 25 năm thủ lĩnh Công đoàn Đoàn kết Lech Walesa nhận giải Nobel Hòa bình (ông Dalai Lama cũng được trao giải này năm 1989). Điều đó khiến Trung Quốc nổi giận và quyết định không tham dự hội nghị thượng đỉnh với Liên minh châu Âu (EU), lẽ ra diễn ra vào hôm qua 1-12.

Thật ra, Tổng thống Mỹ George Bush, Thủ tướng Anh Gordon Brown, Thủ Tướng Đức Angela Merkel thời gian gần đây cũng đã tiếp xúc ông Dalai Lama, nhưng bối cảnh của những cuộc gặp ấy được sắp xếp để không tạo ra tiếng vang lớn trong dư luận quốc tế, nên không ảnh hưởng nhiều tới quan hệ với Trung Quốc.

Mọi thứ đều có hai mặt. Xem ra phong cách ngoại giao Sarkozy cũng không là ngoại lệ.

KIẾN HÒA (Theo AP, AFP)