15/03/2008 - 11:12

Nạn tham nhũng thách thức chính phủ Philippines

Cựu đệ nhất phu nhân Imelda Marcos (ảnh) hôm 10-3 được tòa án Philippines tuyên không phạm tội chuyển tiền bất hợp pháp ra nước ngoài. Chồng bà, ông Ferdinand Marcos, từng bị cáo buộc biển thủ nhiều tỉ USD trong thời gian làm tổng thống giai đoạn 1965-1986.

Theo Michael Clancy, người đứng đầu Diễn đàn các nhà lãnh đạo doanh nghiệp ở Philippines - một câu lạc bộ qui tụ 240 nhà quản trị cấp cao của 40 tập đoàn đa quốc gia- các nhà đầu tư nước ngoài không lo lắng nhiều về nguy cơ bất ổn an ninh mà chỉ ngán ngại tình trạng tham nhũng tràn lan ở quốc gia Đông Nam Á này. Ông Clancy cho biết các nhà đầu tư nước ngoài tại Manila khi được hỏi đều khẳng định vấn đề mất an ninh chỉ chiếm 1% nỗi lo chung của họ, trong khi tham nhũng chiếm hết phần còn lại. Theo ông Clancy, mặc dù nạn tham nhũng hiện nay chưa tới mức buộc các doanh nghiệp nước ngoài phải tháo chạy khỏi Philippines, nhưng nó ngăn cản họ mở rộng đầu tư và làm nản chí những người có ý định đổ vốn vào đây.

Một cuộc thăm dò hàng năm vừa công bố của Công ty tư vấn rủi ro kinh tế và chính trị (PERC, có trụ sở tại Hồng Công) xếp Philippines là quốc gia tham nhũng nhất trong 13 nền kinh tế châu Á. Kết quả này dựa trên các cuộc phỏng vấn 1.400 doanh nhân đang hoạt động khắp châu lục. Còn năm ngoái, tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International) chuyên giám sát tình hình tham nhũng trên thế giới xếp Philippines hạng 131 trong 179 quốc gia, tức đứng trong hàng ngũ các nước tham nhũng nhất hành tinh. Quỹ nghiên cứu độc lập IBON thì nhận định chính quyền của đương kim Tổng thống Gloria Arroyo có khả năng trở thành một trong những triều đại tham nhũng nhất trong lịch sử Philippines, bởi chỉ sau hơn 7 năm điều hành đất nước của bà Arroyo, quốc gia này xảy ra 6 vụ xì-căng-đan tham nhũng lớn làm thiệt hại cho nhân dân Philippines khoảng 7,3 tỉ peso. Số tiền đó lẽ ra có thể hỗ trợ cho hàng triệu dân nghèo về nhu cầu giáo dục và chăm sóc y tế cơ bản. Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) hồi năm 2000 cho biết tổng thiệt hại tài sản do tham nhũng tại Philippines giai đoạn 1977-1997 lên đến 50 tỉ USD.

Mặc dù số vụ tham nhũng bị phát hiện nhiều nhưng việc xử lý lại không triệt để. Chỉ có cựu Bộ trưởng Tư pháp Hernando Perez hồi tháng 1-2007 phải ra hầu tòa sau 6 năm vụ tham nhũng liên quan đến ông bị phanh phui. Phe đối lập chỉ trích Tổng thống Arroyo không mạnh tay với tham nhũng vì bản thân chồng bà cũng bị nghi ngờ dính líu đến một vài vụ nhận hối lộ gây chấn động. Tại Philippines, chống tham nhũng là chủ đề chính trị lớn của các phe phái. Bà Arroyo vì bị cáo buộc không mạnh tay chống tham nhũng nên từng ba lần đối mặt với việc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại quốc hội và ít nhất 3 lần bị âm mưu lật đổ.

Thật ra, chính phủ của bà Arroyo trong những năm gần đây có phát động một vài chiến dịch chống tham nhũng, trong đó có chiến dịch “kiểm tra lối sống”, cho phép điều tra và truy tố một số quan tham nhằm lấy lại lòng tin của dân chúng. Tổng thống Arroyo cũng vừa yêu cầu Quốc hội Philippines phê chuẩn Dự luật chống tham nhũng mới. Theo bà, mục tiêu của dự luật là tiêu diệt “văn hóa tham nhũng” vốn hoành hành đất nước này trong nhiều thập kỷ qua. Dự luật chống tham nhũng mới có thể là sự biểu thị quyết tâm của Tổng thống Arroyo, nhưng liệu công cuộc chống tham nhũng sẽ đạt hiệu quả đến đâu, đó là điều dư luận Philippines vẫn còn giữ thái độ dè dặt, hoài nghi.

• PHÚC NGUYÊN

(Theo AP, GMA, Reuters, Pinoypress, BBC)

Chia sẻ bài viết