MAI QUYÊN (Theo France 24, ABC News)

Đầu tuần này, các quan chức tình báo Mỹ gửi lên Quốc hội báo cáo cập nhật về việc nhìn thấy vật thể bay không xác định (UFO), một số phần trong đó dự kiến sẽ được giải mật và công bố trực tuyến. Đây cũng là báo cáo đầu tiên trong một loạt hồ sơ thường niên được cam kết trong Dự luật Quốc phòng Mỹ từ năm 2022 đến năm 2026.

Hình ảnh từ một video do Bộ Quốc phòng Mỹ cung cấp về một UFO . Ảnh: AP

Hồ sơ do ​​Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia (ODNI) cung cấp đem đến cái nhìn mới nhất về báo cáo năm 2021, vốn điều tra 144 trường hợp nhìn thấy hiện tượng trên không không xác định (UAP) giai đoạn 2004-2021 từ các nguồn chính phủ. Nhìn từ góc độ khoa học, UFO chỉ các vật thể hữu hình còn UAP là hiện tượng có thể giải thích do trục trặc kỹ thuật hoặc môi trường.

Trong báo cáo năm ngoái, các nhà phân tích nói rằng những trường hợp UFO không thể giải thích có thể là kết quả của lỗi cảm biến, số khác là “vật thể tồn tại về mặt vật lý”. Chỉ một hiện tượng trong số đó được làm rõ nguồn gốc, khả năng cao là một “quả bóng bay lớn xì hơi”. Ở bản cập nhật năm nay, một nửa trong tổng số 366 trường hợp tiếp tục thuộc diện chưa thể lý giải. Những thứ có thể tra rõ phần lớn được cho là rác không gian hoặc phần mềm gián điệp nước ngoài, chủ yếu từ Trung Quốc.

UFO trở thành xu hướng

Thời điểm công bố năm ngoái, báo cáo của Chính phủ Mỹ không làm công chúng hài lòng, điều này thúc đẩy các cuộc thảo luận tìm kiếm câu trả lời trong vũ trụ một cách nghiêm túc. Tại phiên điều trần công khai về UAP của Quốc hội đầu năm 2022, các quan chức Lầu Năm Góc cho biết số lượng hiện tượng đang được tìm hiểu đã tăng lên hơn 400.

Trong bối cảnh này, Bộ Quốc phòng Mỹ hồi tháng 7 thông báo mở văn phòng theo dõi các báo cáo về UAP. Vào tháng 10, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) thành lập nhóm nghiên cứu độc lập về các sự kiện trên bầu trời mà không thể xác định là máy bay hay hiện tượng tự nhiên đã biết. Nhóm 16 thành viên, dưới sự dẫn dắt của cựu chủ nhiệm khoa vật lý thiên văn tại Đại học Princeton David Spergel, được mong đợi sẽ đặt nền tảng cho các cuộc điều tra trong tương lai thông qua việc sử dụng dữ liệu có sẵn chưa được phân loại từ nhiều nguồn để làm sáng tỏ bản chất UAP. Một báo cáo đầy đủ sẽ được phát hành công khai vào giữa năm 2023. Bên cạnh điều tra của chính phủ, một loạt tổ chức uy tín ở Mỹ cũng đang tiến hành những hoạt động tương tự. Đơn cử như Đại học Harvard vào tháng 7 đã đánh dấu kỷ niệm một năm Dự án Galileo, chuyển đổi việc tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất từ quan sát tình cờ và truyền thuyết hoặc giai thoại thành xu hướng nghiên cứu khoa học minh bạch, xác thực và có hệ thống.

Những năm gần đây, giới nghiệp dư nhìn thấy UAP cũng tăng lên. Cơ sở dữ liệu của Trung tâm Báo cáo UFO Quốc gia cho thấy số lần người nghiệp dư nhìn thấy các hiện tượng bất thường đạt mức cao nhất mọi thời đại ở Mỹ trong đợt phong tỏa đầu tiên do đại dịch COVID-19 vào tháng 4-2020. Đây không phải trùng hợp ngẫu nhiên, theo giáo sư Sander van der Linden tại Đại học Cambridge (Anh), sự phổ biến của thuyết âm mưu tăng lên và giảm xuống tùy thuộc vào các cuộc tranh luận và tình trạng bất ổn xã hội.

Tìm kiếm sự minh bạch

Phong trào thuyết âm mưu về UFO, được cho bắt nguồn từ thị trấn Roswell vào tháng 7-1947, khi Mỹ muốn duy trì bầu không khí bí ẩn xung quanh vụ rơi một khinh khí cầu đang được phát triển để do thám chương trình hạt nhân của Liên Xô. Cùng tồn tại với các thuyết âm mưu, nghi ngờ về tính minh bạch của Chính phủ Mỹ khi nói đến UAP không phải không có cơ sở. Năm 2017, Lầu Năm Góc bị phát hiện đang điều hành chương trình bí mật điều tra UAP trị giá 22 triệu USD. Tuy nhiên, Quốc hội Mỹ nhanh chóng phủ nhận rằng các cuộc điều tra của Washington liên quan việc săn lùng bằng chứng về sự sống ngoài Trái đất, thay vào đó tập trung vào nguy cơ tiềm ẩn của các công nghệ chưa được biết đến từ các quốc gia khác xâm nhập vào không phận Mỹ. NASA cũng khẳng định mục đích khoa học và an toàn hàng không của những nghiên cứu họ đang tiến hành.

Nhìn chung, việc thiếu câu trả lời chính thức đã tạo điều kiện cho các thuyết âm mưu lâu đời phát triển. Nhưng với những hứa hẹn về giải mật thông tin, các cuộc điều tra mới cho thấy Chính phủ Mỹ dường như hướng tới sự minh bạch hơn. Theo tinh thần này, việc tìm kiếm bằng chứng về sự tồn tại của người ngoài hành tinh có thể không là nội dung chính trong chương trình nghị sự, nhưng các tuyên bố gần đây của NASA ít nhất cho thấy Washington không loại trừ khả năng này.