Qua 10 năm triển khai và thực hiện Chỉ thị 30-CT/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở, phường Hưng Thạnh (quận Cái Răng) đã từng bước nâng cao nhận thức và đổi mới phương thức lãnh đạo, theo hướng gần dân, sát dân, tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân, từ đó phát huy được sức mạnh của nhân dân, tạo nên những phong trào hành động thiết thực, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của địa phương, thúc đẩy KT-XH phát triển.

Chúng tôi ghé nhà ông Nguyễn Văn Tiễn ở khu vực 3, phường Hưng Thạnh, đúng vào lúc vợ chồng ông đang tưới rau. Nhìn những luống rau tươi xanh mướt còn đọng nước, ông Tiễn cho biết: “Mấy liếp rau thơm này tôi vừa bán cho thương lái được 9,5 triệu đồng. Nhờ trồng rau mà cuộc sống gia đình tôi khá hơn lúc trước”. Theo chân ông Tiễn, chúng tôi bước vào căn nhà tường khang trang, đầy đủ tiện nghi. Ông Tiễn kể lại những năm trước, nhà có 3.300m2 ruộng, nhưng do không biết áp dụng khoa học kỹ thật nên cuộc sống gia đình luôn thiếu trước hụt sau. Từ khi được chính quyền cùng các đoàn thể từ phường đến khu vực vận động chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng màu, cuộc sống gia đình ông chuyển sang bước ngoặt mới. Giờ đây, những liếp rau thơm đã cho thu nhập hơn 120 triệu đồng mỗi năm. Cuộc sống gia đình khấm khá, ông Tiễn nuôi ước nguyện đầu tư cho con cái ăn học thành tài. Ông tâm sự: “Ngày trước làm không đủ ăn nên hai đứa con đầu phải nghỉ học phụ giúp cha mẹ. Nay chỉ còn đứa út đang học lớp 9, tôi sẽ cố gắng lo để cuộc đời nó không phải vất vả”.

Cán bộ khu vực đến thăm mô hình chuyên canh của gia đình ông Nguyễn Văn Tiễn (đứng giữa), khu vực 3, phường Hưng Thạnh, quận Cái Răng.

Không chỉ riêng ông Tiễn, nhờ mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng mà nhiều bà con của khu vực 3 vươn lên khá giàu. Ông Huỳnh Văn Đoàn, Trưởng khu vực 3, cho biết: “Trước đây, trên diện tích đất nông nghiệp của khu vực, mỗi năm bà con chỉ sản xuất 2 vụ lúa, 1 vụ màu, vì không chú trọng đến công tác làm thủy lợi nên năng suất bấp bênh. Từ năm 2000, một số hộ bắt đầu chuyển sang trồng rau xanh, tuy hiệu quả chưa cao nhưng tính ra thu nhập vẫn cao hơn trồng các loại cây khác. Trước tình hình thực tế của địa phương, Chi bộ, Ban Nhân dân cùng các đoàn thể khu vực cộng với sự hỗ trợ của Hội Nông dân, Khuyến nông phường tiến hành vận động nhân dân mạnh dạn loại bỏ cây trồng ít hiệu quả chuyển sang trồng chuyên canh rau xanh. Ban đầu vận động rất khó vì hệ thống đê bao chưa được khép kín, bà con sợ làm không hiệu quả. Trước tình hình đó, cán bộ khu vực đã vận động nhân dân thực hiện đê bao khép kín toàn khu vực nhằm chủ động tưới tiêu, ngăn chặn những đợt triều cường khi lũ về. Đồng thời, phối hợp với Hội Nông dân, Khuyến nông phường hướng dẫn bà con áp dụng khoa học kỹ thuật. Hiện nay, có 1/3 diện tích đất nông nghiệp trong khu vực được bà con chuyển sang trồng chuyên canh rau màu, mang lại hiệu quả kinh tế cao”.

Tuyến đường Bà Máng dài hơn 450 mét thuộc khu vực 4, phường Hưng Thạnh, được bê tông hóa thẳng tắp bởi sự chung sức chung lòng của Đảng ủy, UBND phường, chi bộ và Ban Nhân dân cùng bà con trong khu vực. Ông Nguyễn Văn Hồng, một người dân sống ở rạch Bà Máng, cho biết: “Trước đây, con đường này thường xuyên bị ngập khi nước triều cường dâng cao và lầy lội khi mưa xuống. Bà con đi lại vất vả lắm, nhất là tụi nhỏ đi học nhiều khi bị té lấm lem quần áo. Trước khi triển khai làm đường, cán bộ khu vực tổ chức họp dân lấy ý kiến về chủ trương. Sau khi bà con nhất trí làm, cán bộ khu vực đưa ra nhiều phương án để bà con lựa chọn. Vì lợi ích chung nên ai cũng đồng lòng đóng góp, thực hiện”. Theo đồng chí Nguyễn Hữu Đức, Bí thư Chi bộ khu vực 4, trong cuộc họp, một số bà con cho rằng đời sống còn nhiều khó khăn nên đề nghị Nhà nước đầu tư, có người đề nghị nên giữ nguyên hiện trạng cũ, cũng có người đề nghị mở rộng bề ngang con đường từ 7 tấc ra 1,5 mét để xe qua lại dễ dàng... Sau khi ghi nhận các ý kiến của bà con, Chi ủy cùng Ban nhân dân khu vực họp bàn chọn ra phương án phù hợp với sức đóng góp của bà con mà con đường sử dụng được lâu dài. Qua nhiều lần họp, khi nghe cán bộ khu vực phân tích, cuối cùng bà con đã thống nhất chọn cách làm bê tông theo phương thức “Nhà nước và nhân dân cùng làm” và mở rộng đường ra 1,5 mét. Nhà nước sẽ đầu tư đổ bê tông phần mặt đường còn xây gờ hai bên, đổ cát nâng nền cao lên từ 2,5 đến 4 tấc do bà con thực hiện. Đối với những hộ không có nhân công thì cán bộ khu vực huy động lực lượng thanh niên, xung kích và một số bà con xung quanh hỗ trợ. Thực hiện chủ trương của khu vực, các cán bộ, đảng viên của khu vực đã phát huy vai trò nòng cốt “phát pháo” để bà con cùng thực hiện. Điển hình như trường hợp của gia đình đảng viên Trương Công Ẩn. Năm nay, ông Ẩn đã 84 tuổi, gia đình neo đơn, nhưng ông đã tiên phong thực hiện xây gờ hai bên, đổ cát để Nhà nước làm mặt cứng. Ông Trương Công Ẩn nói: “Là đảng viên, mình phải gương mẫu thực hiện trước. Nói phải đi đôi với làm thì mới vận động được bà con hưởng ứng theo”.

Theo đồng chí Huỳnh Thanh Hùng, Phó Bí thư Đảng ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện QCDC phường Hưng Thạnh: Đảng ủy, UBND phường xác định đẩy mạnh công tác cải cách hành chính gắn với thực hiện QCDC ở cơ sở, là khâu đột phá để nâng cao hiệu quả công tác vận động quần chúng, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị ở địa phương. Để thực hiện mục tiêu đó, Đảng ủy quán triệt trong đội ngũ cán bộ, đảng viên tầm quan trọng của việc thực hiện cải cách hành chính gắn với thực hiện QCDC ở cơ sở. Cán bộ phường, khu vực đều được bồi dưỡng kiến thức về các quy trình, thủ tục hành chính của các lĩnh vực hộ tịch, chứng thực, xây dựng, địa chính... nhằm hướng dẫn và giải quyết kịp thời các nhu cầu của người dân. Tại trụ sở UBND phường, nhà thông tin khu vực đều niêm yết công khai các thủ tục hành chính. Hôm chúng tôi đến phường Hưng Thạnh, bộ phận “một cửa” có khá đông người dân đến liên hệ giải quyết các thủ tục hành chính, nhưng công việc tiếp nhận hồ sơ, hướng dẫn, xử lý công việc của các cán bộ nhịp nhàng, nhanh chóng. Ông Đỗ Thành Nĩ, ở khu vực 5, bộc bạch: “Tôi đến liên hệ với phường để làm thủ tục chuyển nhượng đất. Hôm nay đúng ngày hẹn, tôi đến nhận lại giấy. Trong quá trình làm hồ sơ, những gì không hiểu, tôi đều được cán bộ tận tình hướng dẫn nên làm hồ sơ rất nhanh chóng, dễ dàng, không phải tốn thời gian đi lại nhiều lần”.

Trong các mặt công tác, Đảng ủy chỉ đạo chính quyền và các đoàn thể phường phải thực hiện theo nguyên tắc dân chủ, công khai, từ việc xét tặng nhà tình nghĩa, tình thương, hộ nghèo, gia đình văn hóa đến tuyển chọn gọi thanh niên lên đường nhập ngũ... Ông Nguyễn Văn Chính, một người dân ở khu vực 3, phường Hưng Thạnh, nói: “Tất cả các công việc có liên quan đến nhân dân, chúng tôi đều được tham gia đóng góp ý kiến, bàn bạc. Như ở tổ của tôi, năm 2007, khi xét gia đình văn hóa có hộ ông L.V.M. không đạt, do quán nước giải khát của con ông M. có thanh niên tụ tập chơi cờ bạc nên bà con kiên quyết không công nhận. Qua ý kiến đóng góp của bà con trong tổ, gia đình này nhận thấy sai đã khắc phục, không còn để thanh niên tụ tập đánh bài nữa, nên năm 2008 chúng tôi đồng ý công nhận gia đình văn hóa”. Chị L.T.T.T., con ông L.V.M. cho biết: “Trước đây, quán giải khát của gia đình tôi có mấy thanh niên đến đánh bài. Nghe cán bộ khu vực, bà con lối xóm phân tích, tôi thấy mình cho họ đánh bài là sai, đã tự sửa chữa, nên năm 2008 bà con mới đồng ý xét gia đình tôi đạt danh hiệu gia đình văn hóa”. Cũng trong tổ này, liên tục nhiều năm liền gia đình ông H.V.B.S. không được bà con xét công nhận gia đình văn hóa. Ông H.V.T., anh ruột ông B.S. nói: “Nhiều lần bà con góp ý nhưng em và cháu tôi không nghe, tối ngày cứ say xỉn, đá gà, cờ bạc thì làm sao mà đạt gia đình văn hóa được. Tôi thấy, chừng nào cha con B.S. khắc phục được những cái xấu của bản thân thì mới công nhận gia đình văn hóa”.

Nhờ gần dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân mà công tác vận động quần chúng trên địa bàn phường Hưng Thạnh thời gian qua có nhiều khởi sắc. Đồng chí Huỳnh Thanh Hùng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, cho biết: “Trong 10 năm qua, nhân dân phường Hưng Thạnh đã đóng góp được hơn 2,5 tỉ đồng xây dựng, nâng cấp đường giao thông. Xây dựng mới, sửa chữa, xóa lá thay tôn 156 căn nhà tình nghĩa, tình thương. Nhiều năm liền phường được công nhận phường văn hóa...”. Tuy nhiên, đồng chí Huỳnh Thanh Hùng cũng nhìn nhận việc thực hiện QCDC trên địa bàn vẫn còn những mặt hạn chế, như: Việc niêm yết, công khai các văn bản hành chính còn chậm. Trên địa bàn có nhiều dự án quy hoạch nhưng các chủ dự án, nhà đầu tư chưa phối hợp chặt chẽ với địa phương thực hiện tốt công tác vận động quần chúng, nên bà con vẫn còn băn khoăn lo lắng về chính sách bồi hoàn, tái định cư, giải quyết việc làm... ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân. Đây là những vấn đề mà Ban Chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ phường sẽ chấn chỉnh. Bên cạnh đó, phường tiếp tục đẩy mạnh dân chủ hóa từ trong nội bộ đến nhân dân, tạo điều kiện để người dân kiểm tra, giám sát các hoạt động của địa phương; tập trung phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, tạo sự chuyển biến tích cực trong cải cách hành chính; đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong việc tham gia xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Bài, ảnh: THANH THY