Cuộc đàm phán giữa ông chủ Nhà Trắng Barack Obama và Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner về việc cắt giảm chi tiêu ngân sách và nâng mức trần nợ công đã biến thành một cuộc chiến thật sự sau khi cuộc gặp giữa hai ông hôm 22-7 vừa qua một lần nữa đổ vỡ giữa chừng, thu hẹp dần thời gian dẫn tới nguy cơ vỡ nợ của nền kinh tế số một thế giới, đe dọa đẩy nền kinh tế toàn cầu vào một cuộc khủng hoảng mới.
Theo hãng tin Mỹ CNN, lần này đến lượt ông Boehner bỏ ngang cuộc đàm phán về nợ công với Tổng thống Obama. Trong một bức thư gửi tới các nghị sĩ đảng Cộng hòa, ông Boehner viết: “Cuối cùng, chúng tôi không thể đồng thuận được. Không phải bởi vì những khác biệt về tính cách mà bởi tầm nhìn khác biệt đối với đất nước của chúng ta”.
Phát biểu trước báo giới, Tổng thống Obama cho biết ông đã đưa ra “một thỏa thuận vô cùng công bằng” về việc cắt giảm chi tiêu và tăng các khoản thu ngân sách, nhưng ông Boehner làm ông bàng hoàng thất vọng bằng việc kết thúc cuộc đàm phán giữa chừng. Tổng thống Obama tỏ ra mất kiên nhẫn: “Nếu chúng ta không giải quyết được vấn đề này, nước Mỹ sẽ gánh hậu quả”.
Còn nhớ trước đó khoảng một tuần, Tổng thống Obama cũng đã bất ngờ rời phòng họp và quyết định tạm ngừng các cuộc đàm phán về ngân sách để phản ứng các yêu sách khắt khe của phe Cộng hòa. Ông cảnh báo không còn nhiều thời gian để đạt được thỏa thuận về nâng mức trần nợ công và nước Mỹ sẽ có nguy cơ rơi vào vỡ nợ.
Nhiều nguồn tin cho biết người đứng đầu Nhà Trắng đã đề nghị triệu tập cuộc thương lượng mới trong ngày 23-7 nhằm nỗ lực nâng mức trần nợ đã chạm ngưỡng 14.300 tỉ USD từ giữa tháng 5 vừa qua. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định hai bên còn bất đồng sâu sắc trong nhiều vấn đề và vấn đề lớn nhất là việc Nhà Trắng vẫn quyết tăng mức thuế đối với người giàu, một vấn đề mà phe Cộng hòa kịch liệt phản đối.
Các nhà đầu tư và chủ nợ của Mỹ, đặc biệt là Trung Quốc - nước đang nắm giữ hơn 1.000 tỉ USD trái phiếu kho bạc của Mỹ, đã lên tiếng lo ngại và kêu gọi “Quốc hội Mỹ có những biện pháp để duy trì lợi ích của các nhà đầu tư bằng việc thông qua một chính sách có trách nhiệm”. Giới phân tích cho rằng nếu Nhà Trắng và Quốc hội Mỹ vẫn không đạt được thỏa thuận về nâng mức hạn vay nợ của Mỹ đến hết ngày 2-8, Chính phủ Mỹ sẽ “đứng trước một thảm họa”. Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ Ben Bernanke cũng đã cảnh báo nếu lần này không nâng mức trần nợ công (như từng làm tám lần trong 10 năm qua) thì nước Mỹ sẽ phải tuyên bố ngừng chi trả và điều này “sẽ làm lung lay nền tảng của cả hệ thống tài chính toàn cầu”.
NHẬT QUANG (Theo CNN, AP, Guardian)
