Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon.

Sau gần một tuần đàm phán căng thẳng và tranh luận suốt đêm 23-12, 193 quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc (LHQ) cuối cùng đã nhất trí về mức chi tiêu sắp tới của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh này. Cụ thể, ngân sách hoạt động của LHQ giai đoạn 2012-2013 sẽ là 5,15 tỉ USD, giảm nhẹ so với mức 5,41 tỉ USD giai đoạn 2010-2011 và thấp hơn 47 triệu USD so với đề nghị của Tổng thư ký Ban Ki-moon (lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ có ngân sách riêng với khoảng 8 tỉ USD/năm). Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1998 và lần thứ hai trong vòng nửa thế kỷ qua ngân sách của LHQ bị cắt giảm.

Kinh tế khó khăn buộc các nước tài trợ chủ chốt cho LHQ như Mỹ và Liên minh châu Âu cương quyết buộc LHQ chi tiêu dè sẻn hơn, trong khi các nước đang phát triển muốn duy trì mức cũ. Joseph Torsella, nhà thương lượng của Mỹ (nước đóng góp 22% cho ngân sách LHQ) gọi đây là một “thỏa thuận lịch sử” bởi theo ông, ngoài việc giúp người đóng thuế xứ cờ hoa tiết kiệm hàng triệu USD, nó còn buộc LHQ kiểm soát chặt chẽ chi tiêu và tiếp tục cải tổ bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu quả hơn. Trong quá trình đàm phán, ông Torsella đã kịch liệt chỉ trích việc tăng trợ cấp lương cho các nhân viên LHQ trong những năm gần đây. Hiện lương của Tổng thư ký Ban Ki-moon là 227.000 USD/năm, hơn một nửa mức lương 400.000 USD của tổng thống Mỹ, trong khi 10.300 nhân viên LHQ có mức lương trung bình 119.000 USD.

Tổng thư ký Ban Ki-moon cũng đồng tình với việc hạn chế chi tiêu khi nói rằng chính phủ và người dân ở khắp nơi trên thế giới đang vật lộn với kinh tế khó khăn. Ông cho biết gần đây LHQ đã tinh giản nhân sự ở một số cơ quan trực thuộc cũng như tại trụ sở ở New York (Mỹ); cắt giảm chi phí đi lại, mua sắm trang thiết bị và thuê chuyên gia tư vấn. Song song đó, cơ quan này hồi giữa tuần rồi đã kêu gọi các nước giàu đóng góp 7,7 tỉ USD cho hoạt động nhân đạo vào năm tới, thấp hơn đáng kể so với mức 8,9 tỉ USD của năm nay. LHQ dự kiến sẽ cứu trợ 51 triệu người ở 16 quốc gia, trong đó chỉ riêng tại Somalie, Sudan và Kenya đã cần đến 3,4 tỉ USD. Phó Tổng thư ký phụ trách vấn đề nhân đạo Valerie Amos thừa nhận LHQ sẽ phải xoay xở vất vả trong năm tới, bởi số người cần được giúp đỡ không hề sụt giảm so với năm nay. Như vậy, chuyện “giật gấu vá vai” là khó tránh khỏi.

LÊ DÂN