Trong hai ngày 8 và 9-6, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đi thăm hai nước láng giềng Maldives và Sri Lanka. Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Modi trong nhiệm kỳ thủ tướng thứ hai, bắt đầu từ hôm 30-5.
Tuyên bố trước chuyến đi, Thủ tướng Modi nêu rõ: “Tôi tin rằng chuyến thăm Maldives và Sri Lanka sẽ tăng cường hơn nữa mối quan hệ mật thiết lâu đời và chân thành của Ấn Độ với các quốc gia biển láng giềng này, phù hợp với "Chính sách láng giềng trước tiên" và tầm nhìn về an ninh và tăng trưởng cho tất cả các nước trong khu vực”. Riêng với Maldives, ông Modi đánh giá đây là “đối tác quý báu” mà Ấn Độ có mối quan hệ lịch sử và văn hóa sâu sắc.
Cũng với “Chính sách láng giềng trước tiên” trong nhiệm kỳ đầu, ông Modi đã chọn Bhutan là điểm đến đầu tiên trên cương vị thủ tướng. Trước đó, ông mời các nhà lãnh đạo khu vực Nam Á, kể cả kình địch Pakistan, tham dự lễ nhậm chức của mình. Tại lễ nhậm chức nhiệm kỳ hai mới đây, ông Modi mời các nhà lãnh đạo khu vực BIMSTEC (Sáng kiến Vịnh Bengal vì sự hợp tác kinh tế và kỹ thuật đa lĩnh vực), bao gồm Ấn Độ, Bangladesh, Myanmar, Sri Lanka, Thái Lan, Nepal và Bhutan.
Tuy nhiên, người ta có thể thấy sự thay đổi đáng kể của ông Modi trong “Chính sách láng giềng trước tiên” ở nhiệm kỳ mới. Hôm 6-6, Ấn Độ khẳng định Thủ tướng Modi sẽ không có cuộc gặp song phương với lãnh đạo Pakistan bên lề hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) sắp tới ở Bishkek, Kyrgyzstan. Trong khi đó, giới phân tích cho rằng việc chọn Maldives và Sri Lanka làm điểm đến nước ngoài đầu tiên lần này của ông Modi có yếu tố từ đối thủ Trung Quốc. Trong nhiệm kỳ này, ông Modi được cho sẽ tập trung vào chiến lược Ấn Độ Dương mà Maldives và Sri Lanka có vị thế chính trị và chiến lược quan trọng.
Tại Maldives, ông Modi dự lễ khánh thành hệ thống radar giám sát biển do Ấn Độ hỗ trợ xây dựng. Hệ thống này được phía New Delhi nói là để giúp quần đảo Maldives bảo vệ chủ quyền vùng đặc quyền kinh tế trên biển. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định hệ thống này đồng thời giúp Ấn Độ theo dõi hoạt động của tàu chiến Trung Quốc, trong đó có tàu ngầm, thường xuyên hoạt động trên Ấn Độ Dương. Ấn Độ lo ngại các cứ điểm chiến lược gọi là “chuỗi ngọc trai” mà Trung Quốc đang xây dựng ở Ấn Độ Dương. Vì thế, ngoài Maldives, Ấn Độ còn đang hỗ trợ xây dựng các hệ thống tương tự ở các quốc gia thuộc Ấn Độ Dương khác như Seychelles, Mauritius và Sri Lanka.
Riêng tại Sri Lanka, Ấn Độ cùng Nhật Bản vừa ký thỏa thuận xây dựng cảng nước sâu ở Colombo. Cảng này được cho sẽ là đối trọng với cảng Hambantota do Trung Quốc quản lý ở miền Nam Sri Lanka. Để “giám sát” Bắc Kinh, Colombo cũng đã ký thỏa thuận với một công ty Ấn Độ đầu tư xây dựng nhà máy lọc dầu gần Hambantota, đồng thời cho phép New Delhi đàm phán thành lập liên doanh điều hành cảng hàng không do Trung Quốc xây dựng ngay tại tỉnh Hambantota.
KIẾN HÒA
