12/07/2018 - 15:28

Khi đồng minh “đòi nợ”

Ngay khi vừa đặt chân tới Brussels (Bỉ) ngày 10-7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đề nghị các đồng minh “hoàn trả” chi phí quốc phòng cho Mỹ. Đây là động thái cho thấy lập trường kiên quyết của nhà lãnh đạo Mỹ trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), diễn ra hai ngày 11-12/7.

Theo AFP, ngoài Mỹ, các nhà lãnh đạo của 28 thành viên khác trong NATO đang hy vọng thể hiện sự đoàn kết bất chấp những căng thẳng xuyên Đại Tây Dương trên một loạt vấn đề, nhất là việc ông Trump nhiều lần kêu gọi các đồng minh thực thi đúng cam kết về chi tiêu quốc phòng. Tuy nhiên, với việc ông Trump tăng cường chỉ trích bằng 3 tràng đả kích riêng rẽ trên Twitter những ngày qua, hội nghị thượng đỉnh có thể trở thành kỳ họp khó khăn nhất trong những năm qua đối với liên minh quân sự đã củng cố an ninh châu Âu kể từ Thế chiến II.

 “Nhiều quốc gia trong NATO, mà chúng tôi bảo vệ, không chỉ chưa thực hiện đầy đủ cam kết đóng góp 2% (GDP) hằng năm, mà còn thanh toán chậm trễ trong nhiều năm. Liệu họ có bồi hoàn cho Mỹ?” – ông Trump viết trên Twitter khi đang trên đường tới Brussels. Số liệu công bố ngày 10-7 cho thấy cùng với Mỹ, chỉ có 6 nước sẽ hoàn thành mục tiêu đóng góp 2% GDP cho hoạt động quốc phòng của NATO năm 2018, gồm Anh, Hy Lạp, Latvia, Estonia, Litva và Romania. Được biết theo cam kết NATO đạt được năm 2014, mỗi nước phải chi với tỷ lệ như vậy cho đến năm 2024.

Trước đó một ngày, ông Trump viết rằng: “Mỹ chi cho NATO nhiều hơn bất kỳ nước nào. Điều này không công bằng, cũng không thể chấp nhận được. Đức đóng góp 1%, còn Mỹ là 4%”. Ông tiếp tục lập luận rằng NATO mang lại lợi ích cho châu Âu “nhiều hơn so với Mỹ”, trong khi Mỹ lại bị hạn chế xuất khẩu hàng hóa sang châu Âu – thị trường lớn nhất thế giới. “Mỹ đang chi 90% cho NATO, còn nhiều nước thì không hoàn thành cam kết 2%. Hơn nữa, EU có thặng dư thương mại 151 triệu USD với Mỹ, trong khi lại đặt ra nhiều rào cản thương mại lớn đối với hàng hóa Mỹ. Không!” – ông chủ Nhà Trắng bày tỏ sự bất mãn.

Trước khi “đòi nợ” NATO, Tổng thống Trump cũng từng “đòi nợ” Thủ tướng Đức Angela Merkel cách đây 1 năm, không lâu sau khi ông nhậm chức. Tờ Wall Street Journal cho biết ông Trump đã chào mừng bà Merkel trong cuộc gặp đầu tiên của họ bằng câu: “Angela, bà nợ tôi 1 nghìn tỉ USD”, ngụ ý là nhắc đến khoảng cách giữa số tiền mà Đức cam kết đóng góp cho NATO và số tiền mà nước này thực chi trong 14 năm qua. 

Cuộc trò chuyện của ông Trump với bà Merkel hơn 1 năm trước cùng những phát biểu cứng rắn mới nhất của nhà lãnh đạo 72 tuổi trước thềm hội nghị thượng đỉnh NATO cho thấy Mỹ quyết tâm yêu cầu đồng minh chi nhiều hơn cho hoạt động quốc phòng của liên minh quân sự. Vì vậy, cuộc họp của các nhà lãnh đạo phương Tây tại Brussels có khả năng sẽ biến thành một cuộc tranh cãi khác sau hội nghị thượng đỉnh G7 đầy rẫy sự bất đồng ở Canada hồi tháng 6.

THANH TRÚC

Chia sẻ bài viết