Chính phủ mới ở Hy Lạp vừa làm trầm trọng thêm bầu không khí chính trị căng thẳng với các chủ nợ - gồm Liên minh châu (EU), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) - khi từ chối gặp các quan chức EU và IMF; đồng thời bác bỏ khoản cứu trợ tiếp theo trị giá 7,2 tỉ euro mà các chủ nợ dự định giải ngân vào ngày 28-2 tới nếu Athens hoàn tất các cải cách và kế hoạch cắt giảm chi tiêu ngân sách như đã cam kết. Bất chấp những cảnh báo rằng Hy Lạp chẳng bao lâu nữa sẽ cạn sạch tiền, Bộ trưởng Tài chính nước này Yanis Varoufakis vẫn khẳng định chính phủ mới muốn điều hành đất nước mà không cần khoản cứu trợ mới. Thay vào đó, Athens sẽ thương lượng lại với nhóm “bộ ba chủ nợ” về toàn bộ gói cứu trợ vỡ nợ trị giá 240 tỉ euro được hoạch ra từ năm 2010.
Phát biểu với báo giới sau cuộc gặp chủ tịch nhóm các bộ trưởng tài chính khu vực đồng euro (Eurogroup) Jeroen Dijsselbloem hôm 30-1, ông Varoufakis nói rõ chính phủ mới được bầu trên cơ sở đã phân tích kỹ mọi lô-gích của chương trình cứu trợ vỡ nợ hiện nay, hàm ý những cải cách và cắt giảm ngân sách mà các chủ nợ yêu cầu Athens phải thực hiện. Ông Varoufakis cho biết việc làm đầu tiên của chính phủ mới “không phải là bác bỏ quá trình phân tích này bằng cách yêu cầu kéo dài chương trình cứu trợ vỡ nợ”. Ông Varoufakis cũng cho biết Athens sẵn sàng thương lượng với các chủ nợ, nhưng không phải là nhóm “bộ ba” vì ông cho rằng các thể chế này chỉ đưa ra cam kết dựa trên những nền tảng không còn phù hợp.
Cũng tại cuộc họp báo, ông Dijsselbloem cảnh báo mọi hành động đơn phương hay phớt lờ những dàn xếp trước đó đều không phải là bước tiến đối với Hy Lạp. Trước khi đến Hy Lạp, ông Dijsselbloem đã khẳng định chính phủ mới do đảng cánh tả Syriza của Thủ tướng Alexis Tsipras lãnh đạo đã “đưa ra những kỳ vọng không thể đáp ứng”. Ông Dijsselbloem nhấn mạnh nếu chính phủ mới triển khai tất cả cam kết đưa ra trong chiến dịch vận động tranh cử thì ngân sách Hy Lạp sẽ nhanh chóng đi chệch hướng. Chính giới Đức hôm 30-1 cũng cảnh báo rằng Hy Lạp sẽ phải chịu hậu quả nặng nề nếu không tiếp tục chính sách khắc khổ hiện nay.
Theo kế hoạch, Thủ tướng Tsipras và Bộ trưởng Varoufakis trong tuần tới sẽ đến một số nước như Ý và Pháp bắt đầu quá trình thương lượng lại gói cứu trợ.
Trong khi đó, trước mối lo ngại Hy Lạp có thể sang Nga nhờ sự trợ giúp tài chính, phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnes cho biết chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với chính phủ mới ở Hy Lạp và các nhà lãnh đạo châu Âu khác để giải quyết những khác biệt có khả năng giúp cải thiện nền kinh tế Hy Lạp.
ĐÔNG PHONG (Theo Reuters, Nytimes, TTXVN)