Những năm qua, mặc dù nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, song đội ngũ doanh nghiệp (DN) của TP Cần Thơ không ngừng phát triển thể hiện qua số lượng và chất lượng hoạt động của DN ngày một cải thiện. Trong bối cảnh hàng loạt khó khăn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của DN như: tiếp cận tín dụng; chi phí sản xuất tăng cao; kinh nghiệm khởi nghiệp chưa nhiều; khả năng xử lý, ứng biến và khắc phục với sự thay đổi thị trường còn thấp… Làm thế nào để khắc phục khó khăn, đưa DN phát triển ổn định, bền vững là vấn đề được nhiều chuyên gia, nhà quản lý và DN quan tâm tại Hội thảo “Hiệu quả hoạt động của DN ở TP Cần Thơ: Thực trạng và giải pháp cải thiện” vừa diễn ra mới đây.
Hoạt động nghiên cứu về sinh học phân tử tại Công ty TNHH MTV Sinh hóa Phù Sa, quận Cái Răng.
Đối mặt nhiều khó khăn
Theo báo cáo của Cục Thuế TP Cần Thơ, trong 5 năm gần đây, tình hình phát triển DN của thành phố khá tốt thể hiện qua tốc độ và số lượng DN đăng ký mới tăng đều qua các năm. Tuy nhiên, số lượng DN thua lỗ và tạm ngưng hoạt động vẫn còn tăng cao. Tính đến cuối năm 2019, tổng số các DN đang hoạt động trên địa bàn thành phố là 8.351 DN, trong đó số DN thua lỗ, hoạt động không hiệu quả là 2.430 DN. Thực trạng này do tác động của các quy luật cạnh tranh, biến động thị trường, tác động của chính sách,… khiến nhiều DN gặp không ít khó khăn, lâm vào tình trạng mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn dẫn đến phá sản.
Nhiều ý kiến cho rằng, tiếp cận tín dụng là một trong những trở ngại lớn nhất dẫn đến kết quả kinh doanh chưa như mong muốn. "Hiện nay trong xu thế cạnh tranh giữa các ngân hàng nên thủ tục vay tương đối nhanh gọn hơn, nhưng rào cản về tài sản thế chấp; lãi suất cao là những thách thức lớn đối với DN. Động thái mới đáng lưu ý là chi phí sử dụng lao động có xu hướng tăng nhẹ; chi phí bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp và kinh phí công đoàn tăng đáng kể. Tác động của hàng loạt chính sách mới được áp dụng từ năm 2018, cùng với chi phí lao động của DN tăng 6,8%; làm giảm lợi nhuận của DN 11,4%. Đặc biệt, trong năm 2016, năm đầu thực hiện Chương trình quốc gia khởi nghiệp, các DN khi mới thành lập còn ít kinh nghiệm đã dẫn đến tình trạng thua lỗ"-Tiến sĩ Nguyễn Quốc Nghi, Khoa Kinh tế, Trường Đại học Cần Thơ phân tích.
Ở một góc độ khác, các chính sách hỗ trợ đối với DN hiện nay tuy nhiều nhưng DN cũng gặp nhiều rào cản khi tiếp cận. Theo ông Lưu Thanh Hùng, Giám đốc Công ty Cổ phần Nốp, rào cản từ chính sách xuất phát từ 4 yếu tố: luật, cơ chế, con người và nội lực của DN. "Nội dung Luật này bị cản trở thực hiện bởi nội dung Luật kia, thậm chí ngày trong một Luật, điều khoản này lại "bắt giò" điều khoản kia. Đôi khi sau khi Luật ban hành trong quá trình thực thi lại phát sinh lại phát sinh điều chưa phù hợp với thực tế. Những bất cập của Luật phải tốn rất nhiều thời gian để điều chỉnh và để điều chỉnh cần có tiếng nói của cộng đồng nhiều cơ quan, đoàn thể, DN cùng lên tiếng. Điều đáng nói, đến khi được điều chỉnh tác dụng của chính sách đối với hoạt động của DN chẳng còn bao nhiêu"-ông Lưu Thanh Hùng nói.
Thay đổi tư duy
Tiến sĩ Nguyễn Quốc Nghi, Khoa Kinh tế, Trường Đại học Cần Thơ cho rằng, các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của DN là: trình độ chủ DN, vốn xã hội, trình độ công nghệ, chính sách hỗ trợ, môi trường pháp lý, tiếp cận tài chính… Chính vì vậy, để khắc phục khó khăn, vươn lên phát triển bền vững, chủ DN phải quan tâm và thường xuyên tham gia các khóa học nâng cao trình độ chuyên môn; lập kế hoạch kinh doanh cụ thể, làm cơ sở để tiếp cận nguồn vốn; nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ; tập trung nghiên cứu thị trường, đưa sản phẩm xuất khẩu… Bản thân các DN cần thiết thay đổi tư duy kinh doanh, trong đó việc theo đuổi các giá trị phục vụ cộng đồng sẽ mang lại lợi ích bền vững cho DN và xã hội.
Theo bà Hoàng Thị Hồng Lộc, đồng sáng lập Công ty TNHH Vườn Sinh Thái Kim's Garden, DN nên mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý và hoạt động bán hàng trên cơ sở nắm bắt được các thay đổi trong hành vi tiêu dùng của khách hàng hiện nay… "Nông dân thường bị xem là nhóm người lạc hậu, ít tiếp cận công nghệ. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều nông dân tìm kiếm thông tin qua Google, tìm đường đi bằng Google Map hay truy cập kênh Youtube của DN để xem các video clip hướng dẫn kỹ thuật và đặt hàng qua website. Hiện nay, tâm lý chung của nhiều DN là ngại chia sẻ các giải pháp kỹ thuật, các bí quyết hay kinh nghiệm cho cộng đồng vì lo ngại sẽ bị sao chép và cạnh tranh. Lối tư duy này cần thay đổi, chúng ta nên mạnh dạn chia sẻ cả thành công và thất bại để làm nên những bài học kinh nghiệm từ đó mang lại lợi ích cho cả cộng đồng"- bà Hoàng Thị Hồng Lộc nêu quan điểm.
Một nền kinh tế khỏe mạnh đòi hỏi từng "tế bào" DN phải khỏe mạnh và vai trò hỗ trợ, định hướng từ phía Nhà nước vô cùng quan trọng. Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Dương Tấn Hiển, nhấn mạnh: "Hơn 97% số DN của thành phố thuộc loại hình nhỏ và vừa. Vì vậy, lãnh đạo thành phố luôn trong tâm thế đồng hành và hỗ trợ để DN phát triển ổn định và bền vững. Thời gian tới, thành phố tập trung nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN thông qua các hoạt động như: tổ chức các khóa huấn luyện, đào tạo để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; cải cách thủ tục hành chính; minh bạch, công khai các chính sách về quy hoạch ngành, lĩnh vực mà thành phố định hướng để thu hút, mời gọi nhà đâu tư. Về phía DN cũng cần tập trung nâng cao trình độ chuyên môn, rèn luyện kỹ năng quản trị, nhanh chóng tiếp cận thông tin thị trường để có chiến lược thích ứng và mở rộng thị trường.
Bài, ảnh: MỸ THANH