Cựu đại sứ Pakistan tại Mỹ Husain Haqqani mới đây đề xuất Mỹ và Pakistan nên chấm dứt việc “giả vờ làm đồng minh” và hãy mạnh dạn “chia tay” sau khi nhận thấy rằng hai bên đã kỳ vọng quá nhiều điều phi thực tế vào nhau.
“Nếu sau 65 năm chung sống, bạn không thể tìm thấy đủ những điểm tương đồng, lại năm lần bảy lượt chia ly rồi hàn gắn, thôi thì tốt nhất hãy chia tay và giữ quan hệ tình bạn” ông Haqqani dùng hình ảnh một cuộc hôn nhân để ví von mối quan hệ lâu năm giữa Mỹ và Pakistan. Theo vị cựu đại sứ, việc chấm dứt danh nghĩa đồng minh là giải pháp “cực chẳng đã” để giải thoát hai bên khỏi một mối quan hệ từ lâu đã nguội lạnh.
Ông Haqqani cho rằng một tương lai “hậu đồng minh” sẽ cho phép hai nước có cái nhìn thực tế về nhau, chỉ hợp tác khi cần thiết và thoát khỏi những cảm giác bị phản bội, điều đã quá sức chịu đựng với Pakistan thời gian qua. Ông dẫn một khảo sát của Trung tâm Thăm dò Pew cho thấy có đến hơn 3/4 người dân Pakistan xem Mỹ là kẻ thù, ngay cả khi Mỹ không tiếc tay đổ hàng triệu đô-la viện trợ cho đất nước Nam Á.
Lời đề nghị thẳng thắn của ông Haqqani đánh dấu sự xuất hiện trở lại đầu tiên của cựu đại sứ tại Washington kể từ khi ông từ nhiệm vào năm ngoái. Chính khách từng có kinh nghiệm làm cố vấn cho 4 đời thủ tướng Pakistan thừa nhận mình là một trong số ít những người luôn ủng hộ quan hệ tốt đẹp của hai nước, nhưng lại “không đủ sức ảnh hưởng đến tiến trình chính trị ở quê nhà”. Ông cũng bóng gió chỉ trích các chính sách của Mỹ, cho rằng đôi khi nó quá thiển cận, không đánh giá một cách thực tế những gì Pakistan có thể làm để đền đáp các gói viện trợ của Mỹ.
Thực chất, quan hệ giữa Mỹ và Pakistan đã “cơm không lành, canh không ngọt” trong nhiều năm qua, nhất là khi Mỹ qua mặt Pakistan, âm thầm đột kích và giết chết trùm khủng bố Osama bin Laden ngay trên lãnh thổ của đồng minh. Hành động này của Mỹ cùng một loạt va chạm sau đó đã khiến Pakistan tức giận, góp phần làm tình nghĩa lâu năm rạn vỡ.
Trong tình thế đó, theo cựu đại sứ Haqqani, Pakistan sẽ bị xem là ảo tưởng khi mong rằng Lầu Năm Góc sẽ đứng về phía mình và giúp triển khai cuộc chiến trên đất nước Ấn Độ. Ngược lại, Washington cũng là mơ mộng viễn vông khi tin rằng Islamabad sẽ từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân của mình cũng như cắt đứt quan hệ với các nhóm thánh chiến vốn đang ngày càng có ảnh hưởng tại quốc gia Hồi giáo.
Nói về tương lai thời “hậu đồng minh”, chính khách 56 tuổi tỏ ý phớt lờ những quan ngại an ninh của Mỹ. Ông cho rằng 8 tháng Pakistan đóng cửa tuyến đường tiếp tế của NATO cho các lực lượng đang chiến đấu tại Afghanistan đã chứng tỏ Mỹ vẫn có thể nhờ đến những tuyến đường vận chuyển thay thế khác. Bên cạnh đó, cựu đại sứ cũng đoan chắc rằng “còn lâu Mỹ mới từ bỏ các chiến dịch tấn công bằng máy bay không người lái trên lãnh thổ Pakistan và cũng đừng mong Pakistan sẽ chấp nhận hành động đó của Mỹ”.
TRIẾT VĂN (Theo Reuters)
