Khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) được xem là nhân tố then chốt tạo sự bứt phá cho TP Cần Thơ trong kỷ nguyên mới. Để tận dụng tốt đòn bẩy này, Cần Thơ xác định hoàn thiện hạ tầng KHCN, ĐMST và CĐS phải được ưu tiên đầu tư và thực hiện một cách đồng bộ, hiện đại, thông suốt. Từ đó, thúc đẩy phát triển các ngành, lĩnh vực, góp phần nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh, đưa kinh tế thành phố tăng trưởng nhanh, bền vững.

Hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ tại Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ Cần Thơ.

Hoạt động tích cực, hiệu quả

Theo ông Nguyễn Hữu Thanh Bình, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Cần Thơ, thời gian qua, hạ tầng KHCN, ĐMST và CĐS được quan tâm đầu tư, mở rộng, từng bước đồng bộ, đáp ứng nhu cầu quản lý, điều hành và phục vụ người dân, doanh nghiệp. Trung tâm dữ liệu của thành phố, các nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu LGSP, cổng dữ liệu mở và hệ thống giải quyết thủ tục hành chính điện tử được triển khai hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực chính quyền số. Ngoài ra, công tác bảo đảm an toàn thông tin, bảo mật thông tin dữ liệu cho các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu được quan tâm thực hiện sát sao, nghiêm túc.

TP Cần Thơ hiện có 113 tổ chức có hoạt động khoa học và công nghệ, với 69 tổ chức khoa học và công nghệ công lập và 44 tổ chức khoa học và công nghệ ngoài công lập. Các tổ chức khoa học và công nghệ hoạt động tích cực và hiệu quả trong nghiên cứu, ứng dụng chuyển giao, dịch vụ KHCN và ĐMST. Thành phố đã cập nhật, hoàn thiện nội dung đề án thành lập Khu Công nghệ cao trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định thành lập. Ngoài ra, thành phố cũng thực hiện hỗ trợ tái định cư, thu hồi đất sạch và lập dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật để triển khai đề án Khu Công nghệ thông tin tập trung TP Cần Thơ.

Đề án Xây dựng TP Cần Thơ phát triển thành đô thị thông minh giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030 được UBND thành phố phê duyệt tại Quyết định số 1652/QĐ-UBND đề ra 32 nhiệm vụ, dự án ưu tiên thực hiện trong 2 giai đoạn thuộc 10 lĩnh vực trọng điểm. Đến nay, có 12 nhiệm vụ hoàn thành, 8 nhiệm vụ đang trong quá trình thực hiện, 12 nhiệm vụ chưa triển khai. Thành phố đang tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện Kế hoạch triển khai đô thị thông minh TP Cần Thơ bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tiễn, gắn kết với quy hoạch và hạ tầng.

Đối với hệ thống hạ tầng số, Trung tâm dữ liệu của thành phố xây dựng theo mô hình điện toán đám mây, quản lý trên 50 hệ thống thông tin, với hơn 300 máy chủ ảo; hệ thống hội nghị truyền hình, mạng truyền số liệu chuyên dùng của các cơ quan Đảng, Nhà nước thông suốt từ Trung ương đến cấp xã. Hiện Cần Thơ công bố hơn 540 bộ dữ liệu mở phục vụ khai thác, phân tích và sáng tạo giá trị mới. Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính thành phố được triển khai đồng bộ; hoàn thành kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia đảm bảo hệ thống được vận hành thông suốt.

Đầu tư đồng bộ, linh hoạt

Bên cạnh kết quả đạt được, đầu tư, nâng cấp thiết bị công nghệ thông tin tại một số cơ quan, đơn vị cấp cơ sở còn chậm; số hóa dữ liệu, hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính của các sở, ban, ngành, địa phương chưa đáp ứng yêu cầu thực tế; chia sẻ dữ liệu của các bộ, ngành với địa phương gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, khu Công nghệ thông tin tập trung triển khai chậm, chưa thu hút doanh nghiệp công nghệ số vào đầu tư…

Ông Nguyễn Hữu Thanh Bình cho biết thêm: Để hoàn thiện hạ tầng KHCN, ĐMST và CĐS, thành phố tiếp tục triển khai các đề án Khu Công nghệ thông tin tập trung, Khu Công nghệ cao Cần Thơ; xây dựng, triển khai đề án ứng dụng IoT trong một số ngành, lĩnh vực như sản xuất thương mại, quản lý năng lượng, nông nghiệp thông minh, giao thông thông minh, y tế thông minh... Đồng thời, hình thành và phát triển trung tâm khởi nghiệp, ĐMST, trung tâm nghiên cứu và phát triển vùng với các trung tâm vệ tinh tại tỉnh Sóc Trăng, Hậu Giang (cũ).

Nhiều ý kiến cho rằng, với vị thế hiện có, TP Cần Thơ đủ năng lực hình thành hệ thống Trung tâm dữ liệu (Data Center) và hạ tầng điện toán đám mây (Cloud Infrastructure) đạt tiêu chuẩn quốc tế. Tuy vậy, theo Thạc sĩ Trương Trung Trang, chuyên gia Business Unit Cloud Computing, Tổng Công ty Viễn thông MobiFone, để làm được điều đó, Cần Thơ cần triển khai đồng bộ chính sách quy hoạch - hạ tầng - năng lượng - ưu đãi đầu tư - nhân lực - hợp tác quốc tế. Các chính sách trên nhằm tạo môi trường đầu tư hấp dẫn, ổn định và minh bạch, kết hợp hạ tầng cứng (điện, viễn thông, giao thông, đất đai) với hạ tầng mềm (chính sách, nhân lực, hợp tác quốc tế). Khi được triển khai đồng bộ, Cần Thơ sẽ trở thành trung tâm dữ liệu - điện toán vùng ĐBSCL, là nền tảng cho phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số trong giai đoạn 2026-2035.

Theo ông Nguyễn Phương Tuấn, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, đối với hạ tầng dữ liệu và công nghệ, TP Cần Thơ cần chú trọng việc xây dựng và chia sẻ nền tảng dữ liệu đô thị - dữ liệu mở cho nghiên cứu và phát triển phục vụ thử nghiệm thành phố thông minh, giao thông, nông nghiệp thông minh. Trong đó, cần chú ý quy định rõ quyền sử dụng, bảo mật và trách nhiệm pháp lý. Ngoài ra, Cần Thơ có thể nghiên cứu triển khai một số sandbox như nông nghiệp thông minh thông qua thử nghiệm cảm biến độ ẩm, AI dự báo sâu bệnh, nền tảng quản trị chuỗi cung ứng cho hợp tác xã; cảng thông minh và logistics đa phương thức tích hợp IoT, blockchain cho truy xuất nguồn gốc hàng hóa, tối ưu luồng hàng tại cảng Cần Thơ; chợ số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa và du lịch thông minh ứng dụng nền tảng thương mại điện tử tập trung cho sản phẩm ĐBSCL (OCOP, nông sản), tích hợp thanh toán số, logistics…

Bài, ảnh: MỸ THANH