Cuối tháng 3 tới đây, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ có chuyến công du đến 4 nước Âu châu gồm Đức, Pháp, Hà Lan và Bỉ. Theo hãng tin Reuters, một trong những mục tiêu chính trị quan trọng của ông Tập trong chuyến Âu du này là khơi lại vết nhơ thời Chiến tranh thế giới thứ hai, trong bối cảnh Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vừa đi thăm ngôi đền có thờ những kẻ phạm tội ác chống lại nhân loại như là cách phủ nhận trách nhiệm quá khứ.

Đây không phải là lần đầu Trung Quốc muốn đề cập vấn đề Chiến tranh thế giới thứ hai trong các chuyến thăm của giới lãnh đạo nước này tới châu Âu. Năm 2012, trong chuyến thăm trại tập trung Auschwitz (Ba Lan), nơi phát xít Đức giam cầm và giết hại hơn 2 triệu tù nhân hết sức dã man, cựu Thủ tướng Ôn Gia Bảo nói rằng “chỉ có những người nhớ tới lịch sử mới có thể xây dựng tương lai tốt đẹp”. Lần này, Chủ tịch Tập muốn sử dụng sự hối lỗi của Berlin về quá khứ tội ác của Đức quốc xã để “nhắc nhở” chính quyền Abe ở nước Nhật.

Đại sứ Trung Quốc tại Berlin Shi Mingdle trong cuộc trả lời phỏng vấn của một nhật báo Đức mới đây đã so sánh chuyến thăm đền Yasukuni của ông Abe với hình tượng phát xít Đức và lưu ý một thủ tướng Đức đâu thể nào đi thăm hầm chỉ huy của Hitler như vậy.

Theo nhiều nguồn tin đáng tin cậy, nhà lãnh đạo Trung Quốc muốn viếng Đài tưởng niệm diệt chủng ở Berlin cũng như Đài tưởng niệm Neue Wache, nơi vinh danh những người hy sinh trong Đệ nhị thế chiến. Tuy nhiên, đề xuất thăm Đài tưởng niệm diệt chủng ngay lập tức bị Đức bác bỏ, và hiện chưa rõ liệu Berlin có đồng ý để ông Tập tới thăm Đài tưởng niệm Neue Wache hay không. Nguyên nhân có thể là do Berlin không muốn các di sản “tiêu cực” thời chiến chi phối hay trở thành tâm điểm của một cuộc chuyến công cán cấp nhà nước. Một nguyên do khác nữa là Đức không muốn bị lôi kéo vào cuộc đấu khẩu không có hồi kết giữa Trung Quốc và Nhật Bản cũng như không muốn Bắc Kinh tiếp tục nhắc tới quá khứ đau thương của mình.

Ngoài chuyện Nhật Bản, Chủ tịch Tập Cận Bình dường cũng muốn qua chuyến thăm Đức lần này để chỉ trích nhận định của Tổng thống Philippines Benigno Aquino mới đây nói rằng chính quyền Trung Quốc đang theo đuổi mộng Hitler tại Biển Đông. Động thái giương đông kích tây của ông Tập rõ ràng có thể gây khó chịu cho nước chủ nhà Đức.

TRÍ VĂN (Theo Reuters)