Tổng thống Brazil Dilma Rousseff từng được xem là không có đối thủ trong cuộc bầu cử tháng 10 tới và sẽ lãnh đạo đất nước có diện tích và dân số lớn thứ năm thế giới thêm một nhiệm kỳ nữa. Thế nhưng mọi chuyện đã thay đổi theo hướng bất lợi cho bà sau vụ tai nạn máy bay hôm 13-8 khiến ứng viên Eduardo Campos tử nạn và cấp phó trong liên danh của ông này là cựu Bộ trưởng Môi trường Marina Silva được "đôn" lên thay. Thật ra, lúc đó nhiều người đã nghĩ rằng bà Silva ít có khả năng "làm khó" tổng thống đương nhiệm bởi trong cuộc bầu cử cách đây 4 năm, hai người từng đối đầu nhau và dù bà Silva bất ngờ giành được hơn 19% phiếu bầu ở vòng một nhưng vẫn không "có vé" để gặp bà Rousseff ở vòng hai. Hơn nữa, trong cuộc bầu cử lần này, đảng của bà Silva thậm chí không thu thập đủ số chữ ký ủng hộ cần thiết, khiến bà phải chấp nhận làm phó cho ông Campos của đảng Xã hội.

Thế nhưng sau khi được chọn thay thế ông Campos, uy tín của bà Silva đã tăng lên vùn vụt. Theo thăm dò của Viện Công luận và thống kê Brazil, ở vòng một cuộc bầu cử, bà Rousseff có thể dẫn trước bà Silva với tỷ lệ 34%-29%. Nhưng ở vòng hai, ứng viên Silva sẽ vượt lên với cách biệt khoảng 10% để trở thành "phụ nữ da đen xuất thân bần hàn đầu tiên trở thành Tổng thống Brazil" như tuyên bố của bà.

Gia cảnh và con đường sự nghiệp nhiều ngã rẽ của chính trị gia 56 tuổi này cũng là đề tài bàn tán khi ngày bỏ phiếu đang cận kề. Bà Silva sinh ra trong một gia đình làm nghề cạo mủ cao su, lớn lên trong nghèo khó và tự học chữ khi đã ở tuổi thiếu niên trước khi trở thành nhà hoạt động bảo vệ rừng mưa Amazon nổi tiếng. Bà từng làm bộ trưởng môi trường trong "màu cờ sắc áo" đảng Công nhân của Tổng thống Rousseff trước khi tách ra thành lập đảng Xanh hồi năm 2009. Năm 2013 bà thành lập đảng mới mang tên Mạng lưới bền vững và giờ đây lại đầu quân cho đảng Xã hội. Thế nên bên cạnh sự ngưỡng mộ đối với nỗ lực không ngừng vươn lên của Silva là những lo ngại về sự thay đổi khó lường trong quan điểm của bà.

Sự trỗi dậy mạnh mẽ của Silva không hẳn là do bà xuất chúng (thậm chí bị chê là thiếu kinh nghiệm) mà có thể do gặp thời. Người dân xứ Samba đang muốn có sự thay đổi sau 3 nhiệm kỳ cầm quyền liên tiếp của đảng Công nhân, mà biểu hiện dễ thấy là các cuộc biểu tình rầm rộ hồi năm ngoái và các cuộc đình công qui mô lớn trước kỳ World Cup năm nay. Khai thác điểm yếu này, trong cuộc tranh luận thứ hai trên truyền hình hôm 1-9, bà Silva đã tập trung chỉ trích chính quyền Tổng thống Rousseff có "những lựa chọn sai lầm" khiến lạm phát và nợ công tăng cao, tăng trưởng thấp trong khi người dân phải trả rất nhiều tiền cho các dịch vụ công nổi tiếng là kém chất lượng. Bà Silva cũng may mắn khi vụ tham nhũng tại tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras giai đoạn bà Rousseff làm chủ tịch lại bị phanh phui ngay thời điểm nhạy cảm hiện nay.

QUỐC KHÁNH