Những năm qua, TP Cần Thơ không ngừng đầu tư phát triển khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS), xem đây là chìa khóa giải quyết các bài toán chiến lược của thành phố, vùng ĐBSCL và đóng góp vào sự phát triển chung của cả nước. 

Ngày hội khởi nghiệp ĐMST TP Cần Thơ năm 2024 (Techfest Cantho 2024) thu hút đông đảo doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham dự. 

Đóng góp vào sự phát triển chung

Giai đoạn 2020-2024, toàn thành phố có hơn 7.153 nhiệm vụ KHCN các cấp được triển khai thực hiện, giải quyết những vấn đề trọng điểm phục vụ cho sản xuất, phát triển xã hội, đóng góp tích cực trong hoạch định các chủ trương, đường lối, định hướng phát triển thành phố.

Hiện tốc độ đổi mới công nghệ, thiết bị của doanh nghiệp TP Cần Thơ đạt 13,07%. Tổng giá trị sản phẩm công nghệ cao, công nghệ trung bình so với tổng giá trị sản phẩm là 32,5%. Trong đó, Chương trình Hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, thiết bị hỗ trợ hơn 35 doanh nghiệp thực hiện đổi mới công nghệ, thiết bị với kinh phí 10,3 tỉ đồng; Dự án Nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa giai đoạn 2020-2024 hỗ trợ 82 doanh nghiệp xây dựng và áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng, kinh phí 31,2 tỉ đồng; Chương trình Phát triển và bảo vệ tài sản trí tuệ TP Cần Thơ giai đoạn 2020-2025 hỗ trợ 1,9 tỉ đồng kinh phí đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho 109 đối tượng sở hữu công nghiệp của 78 tổ chức, cá nhân.

Ông Mạc Chí Hải, Giám đốc Công ty TNHH Yến Sào Tịnh Hoằng, cho biết: Từ khi thành lập (năm 2020), công ty xác định tập trung vào chất lượng và xây dựng “Yến sào Tịnh Hoằng” thành thương hiệu tin cậy trong mắt người tiêu dùng. Hành trình đó, công ty được ngành Khoa học và Công nghệ hỗ trợ đăng ký thương hiệu độc quyền “Yến sào Tịnh Hoằng”; đầu tư nhà xưởng, hoàn thiện quy trình sản xuất để đạt chuẩn ISO 22000. Ngoài ra, để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ người tiêu dùng, công ty cũng được Sở Khoa học và Công nghệ hỗ trợ cấp mã QR để truy xuất nguồn gốc sản phẩm từ gốc.

Về hạ tầng phục vụ phát triển KHCN, Cần Thơ tích cực khai thác nguồn lực từ Trung tâm Khởi nghiệp và ĐMST, Vườn ươm Công nghệ công nghiệp Việt Nam - Hàn Quốc, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ, Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Khu Công nghệ số, Trung tâm Giám sát và Điều hành thông minh… Thành phố cũng tập trung CĐS và phát triển đô thị thông minh để nâng cao hiệu quả hoạt động, hướng đến xây dựng chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Cần Thơ hiện có trên 600 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, viễn thông và CĐS, với tổng doanh thu gần 7.000 tỉ đồng mỗi năm. Thành phố cũng đã triển khai mô hình chợ 4.0 tại các chợ truyền thống; thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt tại các siêu thị, trung tâm thương mại và cửa hàng tiện lợi; quảng bá sản phẩm nông nghiệp địa phương trên các sàn thương mại điện tử… 

Hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST thành phố tiếp tục phát triển và mở rộng với 5 mạng lưới liên kết hệ sinh thái khởi nghiệp và ĐMST vùng và địa phương; 23 tổ chức hỗ trợ trung gian; 6 không gian hỗ trợ khởi nghiệp. Thành phố tổ chức và phối hợp tổ chức hơn 120 sự kiện được tổ chức, từ các khóa đào tạo chuyên sâu đến các cuộc thi quy mô, thu hút hơn 117.000 lượt người tham dự. Qua đó, đã hình thành và phát triển thị trường tài chính, đầu tư mạo hiểm cho hoạt động khởi nghiệp và ĐMST với 30 ghi nhớ hợp tác được ký kết; liên kết với 6 quỹ đầu tư trong và ngoài nước cùng sự đồng hành của các tập đoàn lớn và hơn 190 dự án khởi nghiệp sáng tạo được hỗ trợ; thực hiện thành công 8 thương vụ đầu tư tổng giá trị đầu tư lên đến 39,5 tỉ đồng.

Đưa Cần Thơ trở thành cực tăng trưởng chiến lược

Hiện thực hóa mục tiêu đưa KHCN, ĐMST và CĐS trở thành động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, xứng tầm trung tâm vùng, TP Cần Thơ phải xây dựng định hướng chiến lược rõ ràng, tập trung nguồn lực và triển khai đồng bộ các giải pháp về hoàn thiện chính sách, tăng cường đầu tư, phát triển nhân lực chất lượng cao, xây dựng hệ sinh thái ĐMST, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và mở rộng hợp tác quốc tế.

Bà Nguyễn Thị Thương Linh, Phó Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chi nhánh ĐBSCL, cho rằng, Cần Thơ cần ưu tiên hoàn thiện thể chế theo hướng đặc thù, linh hoạt và thực tiễn nhằm tạo hành lang pháp lý ổn định cho hợp tác công - tư trong lĩnh vực ĐMST. Trước mắt, cần chủ động cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân bằng các chính sách đồng bộ, có phân công nhiệm vụ rõ ràng, lộ trình triển khai, định lượng các chỉ tiêu đánh giá và cơ chế phối hợp liên ngành hiệu quả. Lãnh đạo địa phương đóng vai trò kiến tạo, bảo đảm môi trường hợp tác minh bạch, thuận lợi và thúc đẩy các bên tham gia chủ động, đầu tư hiệu quả.

Để KHCN, ĐMST và CĐS trở thành động lực chính của tăng trưởng kinh tế, đưa Cần Thơ trở thành cực tăng trưởng chiến lược, theo ông Ngô Anh Tín, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Cần Thơ, thành phố cần tập trung vào 3 trụ cột chính. Thứ nhất, phát triển nguồn nhân lực KHCN chất lượng cao thông qua thu hút và trọng dụng nhân tài, đổi mới giáo dục và đào tạo, phổ cập kỹ năng số và tư duy ĐMST. Thứ hai, hiện đại hóa về hạ tầng và đột phá về thể chế. Thứ ba, xây dựng hệ sinh thái ĐMST năng động thông qua phát triển doanh nghiệp KHCN; tăng cường liên kết 4 nhà; huy động các nguồn lực tài chính...

“Việc triển khai một cách đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, nhiệm vụ sẽ tạo nên những đột phá hướng tới mục tiêu “KHCN phải đóng góp được 1%, ĐMST đóng góp 3% và CĐS đóng góp 1% vào tăng trưởng GDP”. Từ đó, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế thành phố, đưa TP Cần Thơ trở thành một cực tăng trưởng của quốc gia” - ông Ngô Anh Tín nhấn mạnh.

Theo ông Ngô Anh Tín, Thành ủy Cần Thơ ban hành Kế hoạch số 22-KH/TU ngày 9-9-2025 hành động thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW xác định rõ mục tiêu tạo đột phá trong phát triển KHCN, ĐMST và CĐS, xem đây là động lực chính để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh. Để CĐS trở thành động lực mới cho tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực quản trị và cải thiện chất lượng sống của người dân, thành phố cần triển khai có hiệu quả một số giải pháp sau:

Thứ nhất, tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về CĐS.

Thứ hai, hiện đại hóa trung tâm dữ liệu thành phố, tái cấu trúc hạ tầng công nghệ thông tin của các sở, ngành, địa phương; chuyển đổi hạ tầng công nghệ thông tin thành hạ tầng số ứng dụng công nghệ điện toán đám mây; đảm bảo an toàn thông tin, an ninh mạng.

Thứ ba, tiếp tục hoàn thiện các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu dùng chung kết nối, chia sẻ với các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu bộ, ngành, phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo thành phố dựa trên dữ liệu.

Thứ tư, tập trung đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, quản lý CĐS cho cán bộ chủ chốt, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương.

Thứ năm, tập trung hỗ trợ doanh nghiệp, trong quá trình CĐS; đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt; đẩy nhanh tiến độ xây dựng Khu Công nghệ thông tin tập trung Cần Thơ, Khu Công nghệ số Hậu Giang góp phần phát triển công nghiệp công nghệ thông tin thành phố.

Bài, ảnh: MỸ THANH