Người Iran đưa tang nhà khoa học hạt nhân Mosta Ahmadi-Roshan hôm 13-1. Ảnh: AP

Ngày 13-1, hàng chục ngàn người Iran đã đổ xuống các con đường ở Thủ đô Tehran để đưa tang nhà khoa học hạt nhân Mosta Ahmadi-Roshan bị ám sát hôm 11-1 vừa qua. Họ hô vang khẩu hiệu “Đả đảo Mỹ! Đả đảo Israel”. Cuộc diễu hành có cả các giáo sĩ Hồi giáo quyền lực nhất ở nước này, kêu gọi người dân Iran đoàn kết tiến hành thành công cuộc tổng tuyển cử sắp tới (dự kiến vào tháng 3 năm nay) và sẵn sàng đương đầu với các mối đe dọa của phương Tây và Israel chống chương trình hạt nhân của Iran. Những người biểu tình chống Mỹ và Israel khẳng định: “Năng lượng hạt nhân là quyền đòi hỏi chính đáng của chúng tôi (Iran)”. Một giáo sĩ tên là Mohammed Emami-Kashni nói với các tín đồ đang cầu nguyện cho nhà khoa học Roshan hôm thứ sáu vừa qua, rằng “Iran nên thức tỉnh”, nhắc lại lời cảnh báo của Lãnh đạo Tối cao Ali Khamenei rằng kẻ thù của Iran đang âm mưu lợi dụng cuộc bầu cử để làm bất ổn nước Cộng hòa Hồi giáo 32 tuổi này.

Nhiều nguồn tin cho biết giới cầm quyền Mỹ vừa áp đặt các biện pháp trừng phạt một công ty năng lượng nhà nước Trung Quốc đang giao dịch với Iran và đảm bảo với phía Israel rằng Washington đã sẵn sàng sử dụng vũ lực để ngăn chặn cái mà họ nói là “khả năng Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân”, bất chấp sự phản đối của Trung Quốc và Nga. Theo hãng tin Mỹ AP ngày 14-1, Thủ tướng Israel Ben Jamin Netanyahu, một nhà lãnh đạo nổi tiếng hiếu chiến, nói rằng ông thấy có cơ sở mới để tin Tehran “có thể bị khuất phục phải thay đổi đường lối” bởi tác động của các biện pháp cấm vận mà ông cho là qua đó, lần đầu tiên ông thấy “Iran chao đảo”. Theo Netanyahu, nếu phương Tây tăng gấp đôi các biện pháp trừng phạt và cấm vận hiện nay cùng với thông điệp rõ ràng sẽ dùng biện pháp quân sự nếu cấm vận thất bại, “Iran sẽ khó qua được giai đoạn đau đớn này”.

Theo AP, một phái đoàn ngoại giao của Washington ở Tel Aviv đã trấn an Israel, đặc biệt là những người đang lo sợ một quả bom từ Iran có thể xóa sổ sự tồn tại của họ, rằng các lực lượng của Mỹ đã chuẩn bị sẵn phương án quân sự chống Iran, đồng thời bác bỏ dư luận cho rằng Tổng thống Barack Obama còn đắn đo giữa vấn đề Iran với chiến dịch tái tranh cử của ông vào tháng 11 năm nay. Đại sứ Mỹ tại Israel Dan Shapiro quả quyết: “Chúng tôi (Mỹ) đảm bảo phương án quân sự đã sẵn sàng, chỉ còn chờ Tổng thống Obama chọn thời điểm sử dụng nó”.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Gennady Gatilov có cùng quan điểm với các nhà lãnh đạo Iran khi cho rằng các biện pháp cấm vận mà Mỹ và đồng minh phương Tây áp đặt chống Iran cũng như những lời đe dọa dùng vũ lực chống quốc gia vùng Vịnh này thực chất “nhằm vào chương trình hạt nhân của Iran thì ít mà nhắm tới mục tiêu lật đổ chế độ hiện nay ở Iran thì nhiều”. Một quan chức cấp cao khác của Nga là Dmitry Rogozin, đặc sứ sắp mãn nhiệm của Nga tại Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), cảnh báo rằng Nga coi cuộc tấn công vào nước láng giềng phía Nam – Iran như là một mối đe dọa đối với Nga. “Iran là láng giềng của chúng tôi”, Rogozin nói: “Và nếu Iran dính vào bất kỳ một hành động quân sự nào, nó cũng là mối đe dọa trực tiếp tới chủ quyền của chúng tôi”.

NHẬT QUANG