Sau khi bị mất việc ở Phố Wall, Deborah Jack mở công ty chăm sóc thú cưng Fetch! Pet Care. Ảnh: Csmonitor

Kinh tế Mỹ đang trong cơn suy thoái, lao động mất việc hàng loạt. Bất chấp thực tế ảm đạm đó, hàng nghìn người dân xứ cờ hoa sử dụng tiền dành dụm hoặc trợ cấp thôi việc để hiện thực hóa ước mơ mà họ hằng ấp ủ - làm chủ chính mình.

Ngành nghề kinh doanh họ chọn nhiều lúc khác xa một trời một vực so với công việc họ từng làm. Một cựu giám đốc điều hành công ty chứng khoán ở Phố Wall (New York) đang kiếm tiền từ dịch vụ chăm sóc thú cưng. Hay nguyên giám đốc tư vấn tài chính lập công ty chuyên giúp chị em có con nhỏ tìm việc làm.

Doanh nghiệp nhỏ (theo định nghĩa của Mỹ là đơn vị có dưới 500 nhân viên) lâu nay đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế Mỹ, tạo ra phần lớn công ăn việc làm cho đất nước này. Theo Cục Quản lý doanh nghiệp nhỏ (SBA) của Mỹ, đến năm 2007 nước này có tổng cộng 27,2 triệu doanh nghiệp nhỏ. Mỗi năm, lực lượng này tạo ra trung bình 80% việc làm mới.

Số liệu thống kê gần đây cho thấy trong khi các tập đoàn lớn của Mỹ sa thải hàng trăm nghìn nhân công thì các doanh nghiệp nhỏ cũng thu hẹp hoạt động nhưng với qui mô khiêm tốn hơn. Gói kích thích kinh tế trị giá hơn 800 tỉ USD, do Tổng thống Barack Obama đề xuất, vừa được Hạ viện thông qua và đang chờ Thượng viện xem xét, có nhiều khoản dành cho giới doanh nghiệp nhỏ. Theo số liệu của văn phòng hỗ trợ của SBA, hiện nay hàng nghìn người Mỹ đang xúc tiến thành lập công ty riêng. Trong đó, kinh doanh theo hình thức nhượng quyền sử dụng thương hiệu được chọn lựa nhiều nhất.

Một trong những người đi theo đường hướng này là Angela Dillen, từng làm việc cho ngân hàng Citigroup 15 năm qua. Với sự hỗ trợ của công ty nhượng quyền thương hiệu Massage Heights, cô vừa mở dịch vụ spa trị liệu ở Texas, và được SBA đứng ra bảo lãnh để vay vốn ngân hàng. Kinh doanh theo hình thức nhượng quyền thương mại cũng hấp dẫn Vickie Tompkins ở bang Oreland. Sau 30 năm làm việc trong ngành hóa chất và sản xuất bo mạch, cuối năm 2007, cô bị mất việc. 8 tháng sau, cô mua quyền kinh doanh của Synergy Homecare - chuyên cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại nhà.

Khác với Vickie và Angela, không ít cựu giám đốc sau khi bị “về hưu non” đã sử dụng tiền trợ cấp thôi việc để làm vốn kinh doanh. Điển hình như Peter Olson, sáng lập viên mạng xã hội Jobvana.com cung cấp dịch vụ giúp người tìm việc ở Seattle, từng làm cho ngân hàng Washington Mutual (nay trực thuộc JP Morgan Chase). Giúp đỡ người khác tìm việc cũng là lý tưởng của Betsy Libby ở California. Sau 1 tháng thành lập, đến nay trang Giveamomajob.com của cựu cố vấn tài chính ở Phố Wall đã thu hút 120 phụ nữ có con nhỏ đăng ký tìm việc với thời gian biểu linh hoạt.

Để tiết giảm chi phí hoạt động, nhiều doanh nghiệp nhỏ mới thành lập chọn cách đóng đô tại gia. Theo SBA, trong số 27,2 triệu doanh nghiệp nhỏ của Mỹ, 52% đặt trụ sở tại nhà. Chẳng hạn Brad Dinerman ở Massachusetts, từng là phó chủ tịch một công ty công nghệ thông tin (IT) ở Boston bị mất việc tháng 10 năm ngoái. Giữa tháng 11, anh lập Fieldbrook Solutions cung cấp dịch vụ hỗ trợ IT cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Do Dinerman không tốn chi phí thuê mặt bằng, nên giá dịch vụ anh tính cho khách hàng luôn thấp hơn so với các công ty khác. “Mọi việc diễn tiến rất thuận lợi. Có hôm việc nhiều đến mức tôi làm không xuể”, Dinerman phấn khởi khoe.

Những chủ doanh nghiệp mới như Betsy, Dinerman, Angela, Vickie... đang được kỳ vọng sẽ chung tay vực dậy nền kinh tế Mỹ thoát khỏi cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ Thế chiến II đến nay.

DIỆP MAI
(Theo Christian Science Monitor, Suite101.com)