Thủ tướng Cameron (phải) đeo bông anh túc bằng giấy trên ngực áo khi duyệt đội danh dự cùng Thủ tướng Ôn Gia Bảo. Ảnh: AP

Chuyến thăm Bắc Kinh 2 ngày (8 và 9-11) của Thủ tướng Anh David Cameron nhằm thúc đẩy quan hệ thương mại giữa hai nước đã đạt được kết quả tốt đẹp, với việc hai bên ký thỏa thuận mở đường cho các công ty Anh tăng cường tiếp cận thị trường bảo hiểm Trung Quốc. Tập đoàn Rolls-Royce cũng ký đơn hàng trị giá 1,2 tỉ USD cung cấp 16 động cơ cho Hãng hàng không Eastern Airlines của Trung Quốc. Trong khi đó, Ngân hàng hoàng gia Scotland đạt được hợp đồng với Công ty bảo hiểm Quốc Liên để bảo hiểm trái phiếu và cổ phiếu. Lãnh đạo hai nước cũng nhất trí hợp tác tăng tài chính cho các công ty nhỏ; các công ty Anh sẽ giúp phát triển các cơ chế đầu tư và thành lập thị trường hải ngoại cho đồng nhân dân tệ.

Tuy nhiên, chuyến thăm của Thủ tướng Cameron không hoàn toàn trọn vẹn và có nguy cơ gây tranh cãi với Bắc Kinh, xung quanh một vấn đề khá nhạy cảm. Chuyện là vào hôm 9-11, Thủ tướng Cameron từ chối đề nghị của các quan chức Trung Quốc từ bỏ việc đeo biểu tượng bông anh túc bằng giấy trên ngực áo của mình trong suốt chuyến thăm Bắc Kinh. Bông anh túc là biểu tượng quá khứ của người Anh từ thời Thế chiến thứ nhất, khi loài hoa này vẫn nở rộ trên các chiến trường. Cứ vào tháng 11 hàng năm, người Anh thường đeo biểu tượng hoa anh túc để tưởng nhớ những người đã chết trong chiến tranh. Hội cựu chiến binh Hoàng gia Anh thường bán những hoa anh túc bằng giấy vào tháng 11 để gây quỹ cho các cựu binh trước khi diễn ra lễ kỷ niệm ngày kết thúc Thế chiến thứ nhất (11-11).

Thế nhưng với người Trung Quốc, bông anh túc lại có ý nghĩa hoàn toàn khác. Trung Quốc đã chiến đấu và thất bại trong hai cuộc “Chiến tranh thuốc phiện” với Anh vào thế kỷ 19. Kết quả của những thất bại đó đã dẫn đến việc Anh buộc Trung Quốc mở cửa thương mại, trong đó có buôn bán chất ma túy chiết xuất từ cây anh túc. Anh cũng đã nắm quyền kiểm soát vùng lãnh thổ Hồng Công trong thời gian này và chỉ trao trả lại cho Trung Quốc vào năm 1997.

Hai quan chức Anh giấu tên cho biết Trung Quốc đã yêu cầu Thủ tướng Cameron và phái đoàn cùng đi không nên đeo bông anh túc bằng giấy trên ngực áo trước khi họ đến Đại lễ đường nhân dân ở Bắc Kinh, nơi Thủ tướng Ôn Gia Bảo đón tiếp và cùng duyệt đội danh dự. Tuy nhiên, phía Anh đã từ chối vì cho rằng biểu tượng đó là quan trọng với Anh. Năm nay là kỷ niệm 150 năm cuộc “Chiến tranh thuốc phiện thứ hai”, vốn kết thúc khi quân đội Anh và Pháp tiến vào Bắc Kinh, phá hủy Cung điện mùa hè thời nhà Thanh để nhắc nhở người Trung Quốc về thất bại của họ.

Thực tế, quan hệ của ông Cameron với Trung Quốc đã “cơm không lành, canh không ngọt” thậm chí trước khi ông trở thành Thủ tướng Anh. Trong một buổi tranh luận trên truyền hình trước khi diễn ra bầu cử ở Anh ngày 6-5, ông Cameron cho rằng “sự không kiên định của Trung Quốc là một lý do để Anh tiếp tục sở hữu vũ khí hạt nhân”.

Còn nhớ trong chuyến thăm Ấn Độ hồi cuối tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Cameron cũng mang về nhiều hợp đồng thương mại lớn cho các doanh nghiệp Anh. Nhưng chuyến đi này cũng không trọn vẹn bởi ông Cameron đã chọc giận Islamabad khi phát biểu rằng Pakistan “xuất khẩu khủng bố”, khiến quan hệ hai nước hục hặc một thời gian.

N. MINH
(Theo Bloomberg và Telegraph)