Ông Anutin Charnvirakul, lãnh đạo đảng Bhumjaithai (Tự hào Thái Lan), vừa trở thành Thủ tướng thứ 32 của xứ sở Chùa Vàng, chấm dứt vài tháng hỗn loạn trên chính trường quốc gia Đông Nam Á này.

Tân Thủ tướng Anutin Charnvirakul. Ảnh: Reuters

Từ "người đàn ông bình dân"

Sinh năm 1966 tại Bangkok, ông Anutin xuất thân từ một gia đình danh giá, là con trai cả của cựu Bộ trưởng Nội vụ Chavarat Charnvirakul kiêm người sáng lập Công ty Kỹ thuật và Xây dựng Trung - Thái (STECON). 

Ông Anutin theo học tại một trường tư thục dành cho nam sinh ở Bangkok trước khi sang học tại Mỹ và tốt nghiệp chuyên ngành kỹ thuật tại Đại học Hofstra vào năm 1989, lấy chứng chỉ sau đại học của Khoa Thương mại và kế toán tại Đại học Thammasat (Thái Lan) vào năm 1990, rồi tiếp tục hoàn thành nhiều khóa học chuyên sâu về kinh tế, phát triển đô thị, khoa học năng lượng, tư pháp...

Mặc dù xuất thân từ gia đình giàu có, ông Anutin đã xây dựng hình ảnh “người đàn ông bình dân” bằng những bài đăng thường xuyên về các quán ăn vỉa hè yêu thích và những bức ảnh selfie trong trang phục đơn giản. Ông cũng chơi saxophone và piano, thường biểu diễn tại các sự kiện từ thiện được tổ chức để vinh danh Nhà vua.

Năm 2014, ông Anutin lấy bằng tiến sĩ Quản trị Kinh doanh danh dự, chuyên ngành Quản lý của Đại học Suan Sunandha Rajabhat (Thái Lan) và hoàn thành chương trình đào tạo nâng cao của Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan. Năm 2017, ông tiếp tục hoàn thành các khóa học về đổi mới, cải cách doanh nghiệp, quản trị y tế, quản trị du lịch và được trao thêm 3 bằng tiến sĩ danh dự về triết học và quản trị công - quản lý - kinh tế từ nhiều trường đại học.

Sau khi làm kỹ sư sản xuất tại cơ sở New York (Mỹ) của tập đoàn Mitsubishi năm 1989, ông Anutin trở về Thái Lan và làm việc tại STECON. Năm 1996, ông rời khu vực tư nhân để theo đuổi sự nghiệp chính trị, bắt đầu với vai trò cố vấn cho Thứ trưởng Ngoại giao Thái Lan.

Đến "kẻ tạo vua"

Năm 2001, ông gia nhập đảng Thai Rak Thai (Người Thái yêu người Thái) dưới thời Thủ tướng Thaksin Shinawatra với tư cách là Thứ trưởng Y tế Công cộng, sau đó giữ chức Thứ trưởng Y tế và Thứ trưởng Thương mại vào năm 2004, và một lần nữa giữ chức Thứ trưởng Y tế vào năm 2005.

Năm 2006, ông Anutin trở thành nạn nhân của cuộc đảo chính mà theo đó Tổng tư lệnh Sondhi Boonyaratkalin lật đổ Thủ tướng Thaksin Shinawatra, thành lập “Hội đồng cải cách chính quyền” và giải thể đảng Thai Rak Thai. Ông Anutin khi đó bị cấm tham gia chính trường trong 5 năm. Trong thời gian bị cấm, ông trở lại công việc kinh doanh của gia đình, học lái máy bay và bắt đầu sưu tầm máy bay. Sở thích này nhanh chóng trở thành một công cụ quan hệ công chúng khi ông bắt đầu vận chuyển bệnh nhân và nội tạng hiến tặng trên khắp đất nước. 

Sau khi lệnh cấm kết thúc, ông Anutin tiếp quản đảng Bhumjaithai do chính trị gia Newin Chidchob sáng lập. Trong cuộc bầu cử năm 2019, đảng Pheu Thai (Vì nước Thái) giành được nhiều ghế nhất. Tuy nhiên, đảng Bhumjaithai nổi lên như “kẻ tạo vua” và đã hậu thuẫn cựu tướng Prayuth Chan-ocha tiếp tục làm thủ tướng. Ông Anutin sau đó trở thành Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Y tế Công cộng. 

Năm 2023, đảng Bhumjaithai đứng thứ ba trong cuộc tổng tuyển cử và liên minh với đảng Pheu Thai. Vì vậy, ông Anutin tiếp tục giữ chức Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ dưới thời của cả 2 Thủ tướng Srettha Thavisin và Paetongtarn Shinawatra.

Và ghế nóng thủ tướng

Thành tựu chính trị lớn nhất của ông Anutin có lẽ đến từ vai trò Bộ trưởng Y tế Công cộng khi Thái Lan hợp thức hóa việc sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, phân phối, tiêu thụ và sở hữu cần sa cho mục đích y tế và giải trí từ giữa năm 2022. Với chính sách này, ông Anutin được mệnh danh là "vua cần sa". 

Tuy nhiên, sau 3 năm nới lỏng kiểm soát và trở thành quốc gia đầu tiên trong khu vực Đông Nam Á hợp pháp hóa cần sa, chính quyền nữ Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra hồi tháng 7 vừa qua đã bất ngờ siết chặt trở lại chính sách đối với cần sa, với mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng và kiểm soát nguy cơ lạm dụng trong giới trẻ.

Quyết định tái kiểm soát cần sa nói trên được đưa ra trong bối cảnh đảng Bhumjaithai của ông Anutin đã tuyên bố rút khỏi chính phủ liên minh để phản đối vụ rò rỉ cuộc điện đàm giữa bà Paetongtarn với Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen liên quan đến căng thẳng biên giới 2 nước.

Đến ngày 29-8, Tòa án Hiến pháp Thái Lan chính thức bãi nhiệm Thủ tướng Paetongtarn do vi phạm đạo đức. Và gần như ngay lập tức, đảng Bhumjaithai tuyên bố đã đồng ý thỏa thuận với đảng Nhân dân (PP) đối lập chính để thành lập chính phủ mới.

Và tại cuộc bỏ phiếu ngày 5-9, Hạ viện Thái Lan đã bầu ông Anutin làm thủ tướng với 311/490 phiếu ủng hộ. Vị thủ tướng thứ 32 của Thái Lan tuyên thệ nhậm chức ngày 7-9 với cam kết "làm việc không ngừng nghỉ vì lợi ích của nhân dân và đất nước”.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)