Các cán bộ lão thành bên Cây Đa Tân Trào ở TP Cần Thơ.

Nói về tình cảm của Miền Nam đối với Miền Bắc, hay của đồng bào Miền Nam đối với Bác Hồ thì ai cũng nhắc đến cây vú sữa do đồng bào đất mũi Cà Mau gởi tặng Bác, nhưng ít ai biết được giữa lòng TP Cần Thơ hiện đang lưu trồng chăm sóc một Cây Đa Tân Trào đã 9 năm tuổi (là chủng tử của “Cây Đa Tân Trào” do Bác Hồ đặt tên tại khu di tích lịch sử cách mạng Tân Trào tỉnh Tuyên Quang). Đây được xem như một Biểu tượng truyền thống Cách mạng Tháng Tám, của tình cảm đồng bào Miền Bắc trong đó có tỉnh Tuyên Quang chiếc nôi của cách mạng đối với đồng bào Miền Nam.

Với tình cảm đó, năm 2001, Sở điện lực Tuyên Quang đã trao tặng Cây Đa Tân Trào cho ông Đoàn Huấn, nguyên Giám đốc Sở điện lực Cần Thơ. Vượt hơn 2.000 cây số, Cây Đa Tân Trào được đưa về với đồng bào Cần Thơ và các tỉnh ĐBSCL. Cây Đa Tân Trào hiện đang bám rễ, sinh sôi trước cổng CLB Hưu trí TP Cần Thơ, số 30A đường Mậu Thân- con đường lớn nhất nhì Cần Thơ luôn nhộn nhịp người lui tới. Ông Phan On, thường trực Ban chủ nhiệm CLB hưu trí TP Cần Thơ nhớ lại : “ Lúc tiếp nhận cây Đa chỉ cao chưa quá đầu người, chu vi gốc đo vòng bằng hai gang tay... Cây đa thuộc giống cổ thụ, thường mọc chốn thần quyền và tâm linh. Người ta luôn tin rằng nơi nào có cây đa tỏa bóng là vùng đất đó sẽ thịnh vượng, trường tồn, làm ăn tấn phát, mạnh khỏe, sống lâu... nên anh em chúng tôi thống nhất đem cây về đây. Tôi cùng anh Nguyễn Văn Hóa anh Trần Hữu Hưng cùng nhiều anh em khác đào hộc, băm đất trồng, hàng ngày anh em trong CLB thay nhau vun phân tưới nước, chăm sóc cây mong có ngày cây lớn đẹp như “Cây Đa ông”, “Cây Đa bà” ở Tân Trào để lưu giữ mãi tình cảm Bắc - Nam non sông một dãy, nối liền mạng mạch truyền thống Cách mạng Tháng Tám của hai vùng đất Tuyên Quang và mảnh đất Tây Đô anh hùng...”.

Có lẽ cũng chính nhờ tình cảm lớn đó của các cán bộ lão thành ở đây mà suốt 9 năm qua Cây Đa Tân Trào đã lớn như sức Phù Đổng, rễ cắm sâu vào lòng đất phù sa, hiên ngang chống đỡ qua biết bao mùa mưa bão. Hiện đường kính gốc cây được khoảng 2 mét (kể cả các rễ lớn bện chặt nhau), tán cây rộng gần 20 mét ra dáng lực sĩ cành lá xum xuê xanh mượt vươn cao hơn ngôi nhà 3 tầng của CLB hưu trí Cần Thơ. Mỗi năm CLB tiếp hàng chục đoàn khách trong và ngoài nước đến thăm. Các đoàn khách đều rất thích thú được chụp hình bên gốc đa có đeo tấm biển “ Cây Đa Tân Trào”, hoặc lấy toàn cảnh Cây Đa phía trước có cột cờ cao hơn 10 mét với cờ đỏ sao vàng bay phất phới trong nắng gió để được nghe cảm xúc gần lắm với chiếc nôi của cách mạng - di tích lịch sử Cây Đa Tân Trào! Không chỉ có cây Đa Tân Trào TP Cần Thơ có phố Tân Trào nằm ngay quận Ninh Kiều trung tâm kinh tế- văn hóa xã hội của TP Cần Thơ. Khi biết “ lai lịch” Cây Đa Tân Trào ở Cần Thơ, nhiều người cảm tưởng rất thấm thía ý nghĩa biểu tượng cách mạng, của tình đoàn kết Bắc Nam- Một biểu tượng thấm đẫm dấu ấn lịch sử, của hồn thiêng đất nước và sự biết ơn cội nguồn...

Ông Nguyễn Quốc Hội, Chủ nhiệm CLB hưu trí TP Cần Thơ cho biết thêm : Không dành tình cảm cho riêng mình, hiện Cây Đa Tân Trào ở Cần Thơ đã được chiết cành đưa đi trồng tại các khu di tích lịch sử của tỉnh Bến Tre, Đồng Tháp, Tiền Giang, Cà Mau... càng làm cho Cây Đa đang lưu trồng tại CLB hưu trí TP Cần Thơ thêm nhiều ý nghĩa, địa danh “Cây Đa Tân Trào” càng được nhân rộng đến các địa phương xứng với tình cảm trân quí của đồng bào cả nước.

Những ngày Tháng Tám lịch sử này, cùng với cả nước, TP Cần Thơ đang tưng bừng diễn ra nhiều hoạt động kỷ niệm 65 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn quốc Tổng khởi nghĩa, nhân dân Cần Thơ đang hướng về khu di tích lịch sử của cách mạng Việt Nam nơi có cội Cây Đa Tân Trào - nơi Đảng Cộng sản Việt Nam tiến hành Hội nghị toàn quốc ngày 13 tháng 8 năm 1945 để quyết định tổng khởi nghĩa tiến quân về giải phóng Thủ đô Hà Nội. Theo nhiều nhân chứng lão thành cách mạng ở Cần Thơ: Ngày đó, ở tại thị xã Cần Thơ cũng sục sôi tinh thần Ngày Khởi Nghĩa “19-8” (1945), toàn dân dốc hết sức người sức của hy sinh cho cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền vào ngày 26-8, tức chỉ sau Tổng khởi nghĩa 19-8-1945 ở Hà Nội có 7 ngày. Cây Đa Tân Trào đã nổi tiếng kể từ ngày Bác Hồ đặt tên. Tân Trào có nghĩa là nơi bắt đầu của phong trào cách mạng Việt Nam. Bác về nơi đây, chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945 với những quyết sách quan trọng nhất, để đi đến thành công giành lại độc lập tự do cho Đất Nước.

Theo thông tin từ TTXVN tại Tuyên Quang, hiện nay, “Cây Đa ông” trăm tuổi ở Tân Trào đã chết, “sức khỏe” của “Cây Đa bà” cũng không còn được như xưa! Chính quyền tỉnh Tuyên Quang tổ chức hội thảo và đã phê duyệt Dự án đầu tư gần 2,5 tỉ đồng để khẩn trương bảo tồn, phục hồi, tôn tạo di tích lịch sử Quốc gia này “thành quần thể Đa Tân Trào” - để lưu giữ giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ người Việt Nam hôm nay và mai sau. Trong điều kiện như thế, sự hiện diện của cây Đa Tân Trào giữa lòng TP Cần Thơ, đang tiếp tục nhân bản đến các tỉnh ĐBSCL sẽ nối dài mãi biểu tượng sống của Cây Đa Tân Trào, bất diệt cùng lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam.

Bài, ảnh: TRẦN KHÁNH LINH