Dù bất đồng về chính sách cắt giảm khí thải gây biến đổi khí hậu toàn cầu, cuộc gặp thượng đỉnh chỉ kéo dài một giờ đồng hồ giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng Úc Tony Abbott tại Nhà Trắng đã cho thấy lãnh đạo hai nước như cặp bài trùng, sẵn sàng sát cánh đối phó với thách thức an ninh chung.

Phát biểu trong cuộc họp báo ngắn sau cuộc hội đàm tại Phòng bầu dục hôm 12-6, Thủ tướng Abbott tuyên bố Úc sẽ là “đồng minh đáng tin cậy nhất và hết sức cần thiết” của Mỹ. Tổng thống Obama thì hoan hỉ khẳng định “chúng tôi (Mỹ) không có người bạn nào tốt hơn Úc ở Thái Bình Dương cũng như trên thế giới”.

Ý của ông Abbott đề cập đến thỏa thuận mở rộng hợp tác an ninh và quân sự mà theo đó chính quyền Canberra sẽ cho phép Washington tăng cường triển khai binh sĩ và tàu chiến tới Úc như một phần trong chiến lược “xoay trục” châu Á của Mỹ. Thủ tướng Abbott còn thông báo khả năng Úc đóng góp vào chương trình phòng thủ tên lửa Mỹ tại châu Á - Thái Bình Dương cũng như cùng Mỹ hỗ trợ an ninh cho Iraq, đất nước đang đối mặt với nguy cơ sụp đổ trước các tay súng Hồi giáo thân al-Qaeda.

Tổng thống Obama muốn khen tặng Úc như một trong số ít đồng minh quân sự có năng lực mà Mỹ luôn tin tưởng. Từng kề vai với Mỹ trong hai cuộc chiến hao tiền tốn của ở Iraq và Afghanistan, theo ông Obama, nước Úc ngày nay dù trong thời điểm kinh tế khó khăn vẫn tăng chi tiêu cho ngân sách quốc phòng để “chia sẻ công bằng” trách nhiệm đảm bảo an ninh khu vực và thế giới.

Mối quan hệ quân sự gắn kết truyền thống giữa Mỹ và Úc cũng đã được lãnh đạo hai nước thể hiện qua bài viết chung trên Thời báo Los Angeles số ra ngày 13-6, trong đó hai ông đặc biệt bày tỏ lo ngại Trung Quốc đang gia tăng các hành động khiêu khích khi tranh chấp chủ quyền lãnh hải tại châu Á, làm tăng nguy cơ tính toán sai lầm và tồi tệ hơn là dẫn đến xung đột. Hai ông cực lực phản đối hành vi đe dọa, cưỡng ép hoặc gây hấn trong bất kỳ cuộc tranh chấp chủ quyền nào. Tại cuộc họp báo, Tổng thống Obama cũng nêu rõ Mỹ và Úc mong muốn Trung Quốc thịnh vượng và phát triển thành một cường quốc lớn, nhưng điều quan trọng là nước này phải tuân thủ chuẩn mực và luật pháp quốc tế.

KIẾN HÒA