Ảnh: Daily Mail

Một nhóm các nghị sĩ quyền lực thuộc hai đảng Cộng hòa và Dân chủ ở Thượng viện Mỹ ngày 28-1 đã nhất trí đề xuất một lộ trình hướng tới việc cấp quyền công dân cho 11 triệu người nhập cư phi pháp đang sinh sống tại nước này – một kế hoạch được Nhà Trắng hoan nghênh ủng hộ.

Đề xuất do 4 đảng viên Dân chủ và 4 đảng viên Cộng hòa (ảnh) đưa ra sau nhiều tuần thương thảo có lẽ là nỗ lực đáng kể nhất về cải cách luật nhập cư kể từ năm 2007, khi tổng thống lúc bấy giờ George Bush thất bại trong việc yêu cầu Quốc hội thông qua. Đề xuất này được đưa ra trước khi Tổng thống Barack Obama có bài diễn văn tại bang Nevada để kêu gọi phải hành động để cải cách luật di trú trong năm nay, trong đó nhấn mạnh “sự phát triển của tầng lớp trung lưu ở Mỹ và bảo đảm mọi người đều bình đẳng trước pháp luật”. Trước đó, ông Obama từng nói việc cải cách bộ luật mà nhiều người mô tả là một hệ thống nhập cư “vỡ vụn” là một ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông, bắt đầu từ ngày 20-1.

Kế hoạch cải cách luật nhập cư của các nghị sĩ lưỡng đảng, trong đó có thượng nghị sĩ nổi tiếng như John McCain và Marco Rubio của đảng Cộng hòa cùng Dick Durbin và Chuck Schumer của đảng Dân chủ, sẽ mang đến một lộ trình “khắt khe nhưng công bằng” cho những người nhập cư bất hợp pháp. Nó bao gồm củng cố hệ thống kiểm tra việc làm, tăng cường an ninh biên giới, nâng cao chất lượng người nhập cư, giám sát tốt hơn việc cấp cũng như kiểm soát visa và trục xuất các đối tượng tội phạm nguy hiểm. Đối với 11 triệu người nhập cư muốn ở lại Mỹ thì phải đăng ký với chính phủ, trải qua quá trình kiểm tra lý lịch, nộp tiền phạt và bị truy thu thuế, trước khi thực hiện nhiều thủ tục để được cấp phép cư trú hợp pháp dài hạn và cuối cùng là nộp đơn xin cấp thẻ xanh (thường trú).

Thượng nghị sĩ Schumer tin tưởng đề xuất này sẽ được thông qua trong vòng vài tháng. “Chúng ta vẫn còn một chặng đường dài phía trước, nhưng kế hoạch do nghị sĩ lưỡng đảng đề xuất là một bước đột phá lớn”- ông Schumer nói và cho biết thêm là Tổng thống Obama bày tỏ sự ủng hộ với kế hoạch mới này. Từ Nhà Trắng, phát ngôn viên Jay Carney cho biết Tổng thống Obama “tin tưởng điều đó rất quan trọng để chúng ta tiến tới cải cách luật di trú toàn diện”.

Luật nhập cư là một trong số ít chính sách có thể thỏa hiệp giữa hai phe Dân Chủ và Cộng hòa, nhưng sự nhất trí giữa các nghị sĩ lưỡng đảng một lần nữa cho thấy hai bên đang dần thu hẹp bất đồng và chịu ngồi lại cùng nhau để giải quyết những tranh cãi dai dẳng. Trước đó ít ngày, Hạ viện Mỹ do đảng Cộng hòa kiểm soát đã bỏ phiếu thông qua dự luật lùi thời hạn chốt mức trần nợ công để giúp chính phủ tránh nguy cơ vỡ nợ theo đề xuất ban đầu của Tổng thống Obama thuộc đảng Dân chủ.

Những sự kiện này có thể được xem như tín hiệu đáp lại lời kêu gọi của Tổng thống Obama tại lễ nhậm chức nhiệm kỳ hai hôm 21-1, trong đó, ông thừa nhận nước Mỹ đang bị chia rẽ nên các bên cần bỏ qua hiềm thù và đoàn kết lại để giải quyết những khó khăn, thách thức mà nước Mỹ đang đối mặt.

THANH TRÚC (Theo AFP, AP)