Chính phủ Anh vừa thông qua một sắc lệnh nhằm ngăn chặn khả năng nảy sinh những rắc rối pháp lý liên quan đến quyền sở hữu hơn 120 kiệt tác hội họa của Nga khi chúng được đưa sang Luân Đôn tham gia một cuộc triển lãm lớn tại Học viện Nghệ thuật Hoàng gia Anh vào cuối tháng 1-2008. Mát-xcơ-va ngay lập tức hoan nghênh động thái này của Luân Đôn.
Trước đó, Nga tuyên bố không gửi các bức tranh, trong đó có một số kiệt tác của những danh họa theo trường phái ấn tượng như Henri Matisse, Van Gogh... sang Anh triển lãm với lý do nếu không có những bảo đảm chắc chắn, các tác phẩm có thể bị tòa án Anh tịch thu một khi con cháu các chủ sở hữu các bức tranh này kiện rằng tranh của gia đình họ bị chính quyền Nga tịch thu sau cuộc Cách mạng Tháng Mười năm 1917.
Quyết định trên của Luân Đôn được xem như động thái nhằm làm dịu những căng thẳng gần đây trong quan hệ song phương nảy sinh sau vụ Nga từ chối dẫn độ ông Andrei Lugovoi, bị cho là nghi can chính trong vụ đầu độc cựu điệp viên Nga mang quốc tịch Anh Alexander Litvinenko hồi tháng 11- 2006. Mâu thuẫn sau đó dẫn đến việc Nga và Anh trục xuất các nhà ngoại giao của nhau vào tháng 7-2007. Thật ra, quan hệ Nga-Anh rơi vào cảnh “cơm chẳng làm, canh chẳng ngọt” từ trước đó, khi Anh bác bỏ yêu cầu của Nga đòi dẫn độ tỉ phú Boris Berezovsky về nước. Mới đây, một tòa án Nga đã xét xử vắng mặt Berezovsky về tội biển thủ công quỹ. Cần nói thêm là tỉ phú này từng nhiều lần đòi lật đổ Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Gần đây, quan hệ giữa hai nước càng căng thẳng hơn sau khi Mát-xcơ-va ra lệnh đóng cửa 2 văn phòng của Hội đồng Anh, vốn có nhiệm vụ quảng bá văn hóa Anh ở Nga. Mát-xcơ-va cho rằng Hội đồng Anh là tổ chức hoạt động vì lợi nhuận nên phải nộp thuế thu nhập. Trong khi đó, Luân Đôn khẳng định Hội đồng Anh là một bộ phận của Đại sứ quán Anh nên được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao. Thật ra chuyện Hội đồng Anh từ chối nộp thuế chỉ là cái cớ. Trong một cuộc trả lời báo giới, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói thẳng rằng việc đóng cửa các văn phòng này là nhằm trả đũa việc Luân Đôn cố tình làm căng thẳng quan hệ song phương sau vụ Lugovoi.
Có thể nói việc Anh chủ động làm giảm căng thẳng với Nga (thông qua cuộc triển lãm tranh) và Nga lập tức hưởng ứng là vì không bên nào muốn lợi ích của mình bị tổn hại. Liên minh châu Âu (EU) mà Anh là thành viên quan trọng hiện là bạn hàng số 1 của Nga trong khi Nga là đối tác thương mại lớn thứ ba của EU với kim ngạch buôn bán hai chiều năm 2007 lên tới 270 tỉ USD. Cả Nga và EU đang muốn gạt bỏ bất đồng để mở đường cho một thỏa thuận hợp tác đôi bên cùng có lợi.
L.V (Theo TTXVN, News24)
