Trong chuyến thăm Trung Đông đầu tiên kéo dài một tuần lễ qua các nước Arabie Séoudite, Các Tiểu Vương quốc A-rập Thống nhất (UAE) và Thổ Nhĩ Kỳ vừa kết thúc ngày 3-5, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã cam kết gói viện trợ tài chính trị giá 2,2 tỉ USD, chủ yếu là khoản vay lãi suất thấp phục vụ các chương trình và dự án giúp 3 nước này "xây dựng nền hòa bình và ổn định lâu dài" sau cái gọi là "Mùa xuân A-rập" gây hỗn loạn khu vực giàu tài nguyên dầu khí bậc nhất thế giới.

Thủ tướng Abe nhấn mạnh Nhật Bản và Trung Đông có cùng lợi ích, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư dầu khí, cần tạo dựng thế kỷ 21 thành "thế kỷ cùng tồn tại và cùng thịnh vượng". Ông Abe cho biết để thực hiện mục tiêu chia sẻ thành quả phát triển cho Trung Đông, Tokyo sẽ cử các chuyên gia của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) sang chuyển giao kỹ thuật và công nghệ, kể cả công nghệ hạt nhân. Bên cạnh đó, Nhật Bản sẵn sàng mở rộng đối thoại an ninh và chính trị cấp cao nhằm hỗ trợ các nước Trung Đông duy trì an ninh và ổn định chính trị.

Ngược lại, hai quốc gia có trữ lượng dầu khí lớn như Arabie Séoudite và UAE sẽ đảm bảo nguồn cung ứng năng lượng cho Nhật Bản trong bối cảnh nguồn nhập khẩu từ Iran đang dần bị giảm mạnh do lệnh cấm vận của Mỹ và châu Âu. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết nước này phụ thuộc hơn 80% nguồn dầu mỏ nhập khẩu từ Trung Đông, trong khi phải giảm mua đến 40% năng lượng từ Iran trong vòng 5 năm tới bởi các biện pháp trừng phạt do Mỹ áp đặt.

Ngoài ra, Nhật Bản hy vọng có thể được ưu ái trong các hợp đồng xây dựng nhà máy hạt nhân tại Trung Đông. Cơ hội này đối với đất nước có nền khoa học năng lượng hạt nhân tiên tiến như Nhật Bản là rất lớn. Trước khi ông Abe đến thăm Ankara ngày 3-5, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ đã thông báo hai tập đoàn Mitsubishi (Nhật) và Areva (Pháp) được thành lập liên doanh xây dựng 4 lò phản ứng hạt nhân nước nặng trị giá 20,5 tỉ USD, bắt đầu thực hiện vào năm 2017. Nhật Bản cũng chờ đợi giành được những dự án khổng lồ như vậy tại Arabie Séoudite và UAE.

Chia sẻ thịnh vượng, hỗ trợ xây dựng nền hòa bình và ổn định lâu dài cho Trung Đông, Nhật Bản cũng nhận về những lợi ích không nhỏ về kinh tế lẫn uy tín. Bánh ít đi, bánh quy lại vậy mà.

KIẾN HÒA (Tổng hợp)