Hội nghị thượng đỉnh của Nhóm 7 nền công nghiệp hàng đầu thế giới (G7) bắt đầu vào tối 8-6 (theo giờ Việt Nam) đã có màn “khởi động” với những tuyên bố công kích lẫn nhau giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh đạo các cường quốc kinh tế còn lại.
Theo BBC, trước khi sang dự họp tại Canada, ông Trump đã lên Twitter chỉ trích Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng nước chủ nhà Justin Trudeau vì “đe dọa cô lập Mỹ” liên quan mức thuế thép và nhôm mới mà Washington áp lên các nước đồng minh. Theo đó, ông Trump cáo buộc những quốc gia này cũng đang áp các khoản thuế khổng lồ với Mỹ và tạo ra những rào cản phi tiền tệ. Ông chủ Nhà Trắng còn nhắc lại khoản thâm hụt thương mại 151 tỉ USD của Mỹ với Liên minh châu Âu (EU) và đặc biệt chỉ trích Canada không cho nông sản và hàng hóa khác của Mỹ thâm nhập thị trường nước này.
Thông điệp của ông Trump được cho là đáp trả tuyên bố trước đó của Tổng thống Macron. Được biết trước thềm hội nghị, Tổng thống Macron tại cuộc họp báo chung với Thủ tướng Trudeau đã kêu gọi thành lập “mặt trận chung” đối phó chính sách thương mại của chính quyền Trump mà theo ông là mối đe dọa mới về một nước Mỹ “bá quyền”.
Trong tuyên bố mang tính cảnh báo, Tổng thống Macron một mặt trấn an sẽ nỗ lực để hội nghị thành công và thông qua tuyên bố chung với 7 thành viên. Mặt khác, lãnh đạo Pháp cho biết các bên có thể ký thỏa thuận 6 quốc gia không có Mỹ nhằm thể hiện mong muốn của họ đối với thương mại tự do. “Tổng thống Mỹ có thể không quan tâm việc bị cô lập, chúng tôi cũng không ngại ký một thỏa thuận chỉ 6 nước nếu cần thiết. Bởi 6 quốc gia thuộc G7 đại diện cho thị trường kinh tế lớn hơn thị trường Mỹ và là lực lượng quốc tế đích thực” – ông Macron chia sẻ trên Twitter.
Theo CNN, màn đáp trả qua lại trên Twitter phản ánh rạn nứt nghiêm trọng trong mối quan hệ khắn khít lâu nay giữa Tổng thống Trump và lãnh đạo Pháp. Không chỉ vậy, ông Trump còn được cho đang bất mãn với Thủ tướng Anh Theresa May khi một số nguồn tin chính phủ tiết lộ ông chủ Nhà Trắng không có kế hoạch họp song phương với bà May tại hội nghị ở Canada. Theo Washington Post, Tổng thống Trump đánh giá Thủ tướng Anh quá cứng nhắc về chính trị, trong khi một nguồn ngoại giao cấp cao Mỹ nói rằng ông Trump cảm thấy bị “quấy rầy” trước những đòi hỏi thường xuyên của bà May mà ông cho là “lợi dụng” mối quan hệ Anh-Mỹ.
Theo Reuters, những diễn biến hiện nay dự báo bầu không khí căng thẳng giữa lãnh đạo Mỹ và 6 cường quốc kinh tế G7 tại hội nghị kéo dài 2 ngày. Ngoài chính sách thương mại, Washington còn bất đồng sâu sắc với những thành viên khác về vấn đề biến đổi khí hậu và thỏa thuận hạt nhân Iran. Theo CNN, trường hợp không đạt được đồng thuận với Tổng thống Trump, các bên còn lại nhiều khả năng sẽ theo đuổi lợi ích an ninh mỗi nước để giảm thiệt hại từ chính sách “Nước Mỹ trên hết”. Kết quả này không chỉ đi ngược quan điểm của G7 mà có thể dẫn tới bất ổn và làm lung lay trật tự thế giới.
MAI QUYÊN
