Bất chấp khả năng sẽ phải đối mặt với một cuộc chiến pháp lý dài hơi, thậm chí cho tới cuộc bầu cử tổng thống kế tiếp, ông chủ Nhà Trắng Donald Trump, rạng sáng 16-2 (theo giờ Hà Nội), đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để có được khoản ngân sách xây dựng bức tường biên giới giữa Mỹ và Mexico mà không cần Quốc hội Mỹ phê chuẩn. Hành động này cho thấy lập trường kiên định cũng như quyết tâm “đi đến cùng” của ông chủ Nhà Trắng trong cuộc “so găng” không khoan nhượng với đảng Dân chủ để thực hiện những cam kết và mục tiêu mà ông đã đề ra trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016.
Động thái của Tổng thống Trump đã vấp phải sự phản đối, chỉ trích gay gắt từ đảng Dân chủ, cho rằng ông đã lạm dụng quyền lực về chi tiêu của chính phủ. Trong một tuyên bố chung, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer cho biết phe Dân chủ sẽ xem xét các giải pháp của mình và sẽ chuẩn bị đáp trả một cách hợp lý. Tuyên bố của phe Dân chủ nhấn mạnh: “Việc ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia là hành động bất hợp pháp, vi phạm trắng trợn quyền hạn của tổng thống và là một bước đi liều lĩnh nhằm né tránh thực tế là Tổng thống Trump đã phá vỡ lời hứa bắt Mexico phải chi trả tiền cho bức tường biên giới của ông”.
Hành động đơn phương và mang nặng quyền lực hành pháp sẽ khiến Tổng thống Trump phải đối mặt với nhiều thách thức, bởi nó làm dấy lên hoài nghi về việc đây có thực sự là tình huống khẩn cấp hay chỉ là một chiến lược chính trị dựa trên sự bất đồng về quyền lực. Tuy nhiên, đây được coi là hành động mang tính chất biểu tượng quan trọng cho những cam kết mà ông đã đưa ra trong chiến dịch tranh cử. Việc phải rút lại đề xuất về bức tường biên giới sẽ được xem là thất bại nặng nề của cả đảng Cộng hòa trước đảng Dân chủ và Tổng thống Trump có thể không bao giờ xây dựng được bức tường biên giới như cam kết hay sử dụng nó cho chiến dịch tái tranh cử sắp tới.
Ngược lại, nếu đảng Dân chủ nhượng bộ, sức ép mà bà Pelosi phải đối mặt từ chính đảng của bà cũng rất lớn khi phải trả lời câu hỏi chiến thắng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vừa qua giúp đảng Dân chủ giành được Hạ viện liệu có ý nghĩa gì? Như vậy, đây là cuộc đối đầu mang tính quyết định - một vấn đề sống còn đối với Tổng thống Trump cũng như đối với đảng Dân chủ. Nói cách khác, cũng chính là “bức tường không khoan nhượng” khiến hai bên không thể hợp tác.
Có thể thấy chính trường Mỹ lại tiếp tục nóng lên với những rạn nứt ngày càng trở nên sâu sắc, cũng như tính chất khốc liệt của cuộc đối đầu chính trị không có hồi kết này. Tình thế “không khoan nhượng” hiện nay sẽ còn tạo ra nhiều sóng gió và biến động trong thời gian tại nhiệm còn lại của Tổng thống Trump.
ĐẶNG HUYỀN (TTXVN)
