05/06/2023 - 08:23

Xử lý nghiêm hành vi xâm hại trẻ em 

Hoàng Yến

Xâm hại trẻ em là hành vi gây tổn hại về thể chất, tình cảm, tâm lý, danh dự, nhân phẩm của trẻ em dưới các hình thức bạo lực, bóc lột, xâm hại tình dục, mua bán, bỏ rơi, bỏ mặc trẻ em và các hình thức gây tổn hại khác. Tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi vi phạm, người thực hiện hành vi xâm hại trẻ em có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trẻ em là đối tượng cần được quan tâm, chăm sóc, bảo vệ. Trong ảnh: Trẻ em phường Cái Khế, quận Ninh Kiều tham gia Ngày hội lấy rác đổi quà. Ảnh: Q.Thái

Gần đây, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều tin tức, video, hình ảnh… liên quan đến hành vi hành hạ trẻ em, gây bức xúc trong dư luận. Ngày 20-5, Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng, tỉnh Lâm Đồng, tiếp nhận ca cấp cứu bệnh nhi N.N.T.C (sinh tháng 2-2023). Cháu bé nhập viện trong tình trạng tổn thương nội sọ, gãy xương cẳng tay, gãy xương đùi, gãy xương cẳng chân, suy thận cấp, suy gan. Xác minh ban đầu, bệnh nhi có mẹ là N.P.H.A (ngụ phường 3, TP Đà Lạt) và cha là N.Đ.T.N (ngụ phường 7, TP  Đà Lạt). Chị A dù chưa ly hôn với anh N nhưng đã sống riêng từ tháng 2-2023. Sau đó, chị A có quan hệ tình cảm với T.H.T (ngụ phường 2, TP Đà Lạt). Trong đêm 20-5, Công an TP Đà Lạt đã triệu tập A và T đến cơ quan công an để làm việc. Tại cơ quan công an, T khai cháu C thường quấy khóc nên T bực tức, nhiều lần dùng tay đánh, tát mạnh vào mặt cháu C. Thời điểm T bạo hành cháu C, mẹ của cháu là A có mặt tại phòng trọ. Cơ quan điều tra xác minh, trước khi đánh cháu C khoảng 1 giờ, T đã sử dụng ma túy đá. T có 1 tiền án về tội tàng trữ trái phép chất ma túy. Vụ việc đang được cơ quan chức năng tiếp tục điều tra làm rõ.

Theo Nghị định số 130/2021/NĐ-CP ngày 30-12-2021 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo trợ, trợ giúp xã hội và trẻ em, phạt tiền từ 10-20 triệu đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây: bắt nhịn ăn, nhịn uống, không cho hoặc hạn chế vệ sinh cá nhân; bắt sống ở nơi có môi trường độc hại, nguy hiểm hoặc các hình thức đối xử tồi tệ khác với trẻ em; gây tổn hại về tinh thần, xúc phạm nhân phẩm, danh dự, lăng mạ, chửi mắng, đe dọa, cách ly ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em; cô lập, xua đuổi hoặc dùng các biện pháp trừng phạt để dạy trẻ em, gây tổn hại về thể chất, tinh thần của trẻ em; thường xuyên đe dọa trẻ em bằng các hình ảnh, âm thanh, con vật, đồ vật làm trẻ em sợ hãi, tổn hại về tinh thần. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc chịu mọi chi phí để khám bệnh, chữa bệnh (nếu có) và buộc tiêu hủy vật phẩm gây hại cho sức khỏe trẻ em.

Không chỉ bị xử phạt hành chính, hành vi bạo hành trẻ em có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tại Điều 185, Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình như sau: người nào đối xử tồi tệ hoặc có hành vi bạo lực xâm phạm thân thể ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm: thường xuyên làm cho nạn nhân bị đau đớn về thể xác, tinh thần; đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 2-5 năm: đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu; đối với người khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng hoặc người mắc bệnh hiểm nghèo. Đối với tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của người khác, Điều 134, Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định: người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11-30% hoặc dưới 11% đối với người dưới 16 tuổi thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Đối với tội giết người được quy định tại Điều 123, Bộ luật Hình sự hiện hành: người nào giết người dưới 16 tuổi thì bị phạt tù từ 12-20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Quy định về quyền của trẻ em

Hỏi: Pháp luật quy định như thế nào về quyền của trẻ em?

Đáp: Theo Luật Trẻ em năm 2016, trẻ em là người dưới 16 tuổi. Trẻ em có các nhóm quyền cơ bản như sau: quyền được khai sinh và có quốc tịch; quyền được chăm sóc, nuôi dưỡng; quyền được sống chung với cha mẹ; quyền được tôn trọng, bảo vệ tính mạng, thân thể, nhân phẩm và danh dự; quyền được chăm sóc sức khỏe; quyền được học tập; quyền được vui chơi giải trí, hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao, du lịch; quyền được phát triển năng khiếu; quyền có tài sản. Về nguyên tắc bảo đảm thực hiện quyền và bổn phận của trẻ em bao gồm: bảo đảm để trẻ em thực hiện được đầy đủ quyền và bổn phận của mình; không phân biệt đối xử với trẻ em; bảo đảm lợi ích tốt nhất của trẻ em trong các quyết định liên quan đến trẻ em; tôn trọng, lắng nghe, xem xét, phản hồi ý kiến, nguyện vọng của trẻ em...

Hỏi: Các hành vi bị nghiêm cấm trong thực hiện quyền và bổn phận trẻ em được quy định như thế nào?

Đáp: Các hành vi bị nghiêm cấm trong thực hiện quyền và bổn phận trẻ em quy định như sau: tước đoạt quyền sống của trẻ em; bỏ rơi, bỏ mặc, mua bán, bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em; xâm hại tình dục, bạo lực, lạm dụng, bóc lột trẻ em; tổ chức, hỗ trợ, xúi giục, ép buộc trẻ em tảo hôn; sử dụng, rủ rê, xúi giục, kích động, lợi dụng, lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc trẻ em thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác; cản trở trẻ em thực hiện quyền và bổn phận của mình; không cung cấp hoặc che giấu, ngăn cản việc cung cấp thông tin về trẻ em bị xâm hại hoặc trẻ em có nguy cơ bị bóc lột, bị bạo lực cho gia đình, cơ sở giáo dục, cơ quan, cá nhân có thẩm quyền; kỳ thị, phân biệt đối xử với trẻ em vì đặc điểm cá nhân, hoàn cảnh gia đình, giới tính, dân tộc, quốc tịch, tín ngưỡng, tôn giáo của trẻ em; bán cho trẻ em hoặc cho trẻ em sử dụng rượu, bia, thuốc lá và chất gây nghiện, chất kích thích khác, thực phẩm không bảo đảm an toàn, có hại cho trẻ em; cung cấp dịch vụ Internet và các dịch vụ khác; sản xuất, sao chép, lưu hành, vận hành, phát tán, sở hữu, vận chuyển, tàng trữ, kinh doanh xuất bản phẩm, đồ chơi, trò chơi và những sản phẩm khác phục vụ đối tượng trẻ em nhưng có nội dung ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của trẻ em; công bố, tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em mà không được sự đồng ý của trẻ em từ đủ 7 tuổi trở lên và của cha, mẹ, người giám hộ của trẻ em; lợi dụng việc nhận chăm sóc thay thế trẻ em để xâm hại trẻ em; lợi dụng chế độ, chính sách của Nhà nước và sự hỗ trợ, giúp đỡ của tổ chức, cá nhân dành cho trẻ em để trục lợi...

Hỏi: Trong trường hợp phát hiện trẻ em bị bạo hành, phải xử lý như thế nào?

Đáp: Khi phát hiện trẻ em bị xâm hại, bạo hành, hãy liên hệ ngay tới tổng đài Quốc gia bảo vệ trẻ em để được hỗ trợ. Tổng đài Quốc gia bảo vệ trẻ em là dịch vụ công, đặc biệt thành lập theo quy định của Luật Trẻ em năm 2016, chịu sự quản lý của Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ Truyền thông thuộc Cục Trẻ em. Số điện thoại tổng đài Quốc gia bảo vệ trẻ em 111; ứng dụng tổng đài 111; đường dây nóng cảnh sát 113; Trung tâm Công tác xã hội trẻ em các tỉnh, thành phố; Phòng trẻ em trực thuộc các Sở Lao động - Thương binh và Xã hội các tỉnh, thành phố; Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội các quận, huyện; các cơ quan chức năng địa phương nơi xảy ra vụ việc...

 

Chia sẻ bài viết