Trong suốt hành trình lãnh đạo đất nước, Đảng ta luôn kiên định quan điểm: mọi đường lối, chính sách đều phải xuất phát từ lợi ích của nhân dân, vì nhân dân và do nhân dân. Chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính, tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị chính là minh chứng sinh động cho tư tưởng đó. Đây không chỉ là một giải pháp kỹ thuật trong quản lý nhà nước, mà còn là bước đi chiến lược nhằm hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước phát triển nhanh, bền vững, phục vụ nhân dân tốt hơn trong giai đoạn mới.
Ngay từ khi Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 37-NQ/TW được ban hành, toàn Đảng, toàn dân đã ý thức sâu sắc rằng, việc sắp xếp đơn vị hành chính không đơn thuần là thay đổi ranh giới địa giới hay cắt giảm đầu mối, mà chính là tái cấu trúc hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn. Đây là một quá trình khó khăn, bởi nó tác động trực tiếp đến tổ chức bộ máy, đến đội ngũ cán bộ và đến đời sống của nhân dân. Nhưng vượt lên tất cả, tinh thần “lấy cái chung làm trọng” đã trở thành ngọn lửa thôi thúc từng địa phương, từng cán bộ, đảng viên quyết tâm hành động, để mang lại sự thay đổi tích cực, bền vững.
Nhìn lại chặng đường vừa qua, có thể thấy rõ những dấu ấn lớn lao mà quá trình này đem lại. Trước hết, ở cấp cơ sở, nhiều đơn vị hành chính vốn tồn tại với quy mô nhỏ bé, dân số ít, cơ sở hạ tầng hạn chế, nay sau khi sáp nhập đã trở thành những đơn vị có đủ tiềm lực để phát triển. Các địa phương được sắp xếp lại không chỉ thuận lợi hơn trong quản lý, mà còn có điều kiện tập trung nguồn lực cho phát triển kinh tế – xã hội, từng bước nâng cao đời sống Nhân dân.
Bên cạnh đó, việc hợp nhất, tinh giản các cơ quan chuyên môn ở cấp tỉnh, cấp huyện cũng đã tạo nên sự thay đổi mang tính bước ngoặt. Trước kia, bộ máy cồng kềnh với nhiều đầu mối, phòng ban trùng lặp chức năng, vừa gây lãng phí nhân lực, vừa làm giảm hiệu quả quản lý. Giờ đây, sau khi thực hiện sắp xếp, số lượng cơ quan chuyên môn giảm đáng kể, chức năng nhiệm vụ được phân định rõ ràng, quy trình xử lý công việc được rút gọn. Các đầu mối trung gian dần được loại bỏ, tạo điều kiện để chính quyền các cấp tiếp cận nhanh hơn, sát hơn với người dân và doanh nghiệp.
Quan trọng hơn cả, việc sắp xếp không phải để giảm con người một cách cơ học, mà nhằm tái bố trí, khai thác và phát huy tốt hơn nguồn nhân lực hiện có. Nhiều cán bộ, công chức sau khi sáp nhập cơ quan đã được phân công lại công việc phù hợp với sở trường, năng lực, nhờ đó phát huy được thế mạnh cá nhân. Đội ngũ cán bộ trở nên tinh gọn, nhưng mạnh hơn, gắn bó hơn với cơ sở. Điều này góp phần hình thành một nền công vụ chuyên nghiệp, tận tụy, trách nhiệm, hướng đến phục vụ nhân dân.
Đặc biệt, một thành quả nổi bật được ghi nhận chính là tiết kiệm ngân sách. Việc giảm đầu mối, tinh giản biên chế đã giúp ngân sách nhà nước tiết kiệm được hàng nghìn tỉ đồng trong giai đoạn vừa qua. Điều đáng quý là nguồn kinh phí tiết kiệm đó không để “ngủ yên”, mà được tái đầu tư trở lại cho những công trình dân sinh, trường học, trạm y tế, hạ tầng giao thông, thiết chế văn hóa – thể thao. Mỗi đồng ngân sách tiết kiệm được đều quay về phục vụ cuộc sống của người dân. Không chỉ dừng lại ở việc tiết kiệm, cải cách tổ chức bộ máy còn gắn liền với cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin. Mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công, hệ thống một cửa, một cửa liên thông được mở rộng, dịch vụ công trực tuyến phát triển mạnh mẽ. Người dân giờ đây có thể ngồi tại nhà để nộp hồ sơ, theo dõi tiến độ xử lý qua mạng. Thời gian giải quyết công việc rút ngắn, thủ tục bớt rườm rà, cán bộ phục vụ tận tình hơn. Những đổi mới này đã mang lại sự hài lòng rõ rệt cho người dân và doanh nghiệp.
Thành tựu là vậy, nhưng quá trình triển khai cũng không tránh khỏi khó khăn, thách thức. Việc sáp nhập đơn vị hành chính liên quan trực tiếp đến tâm tư, tình cảm, thậm chí đến lịch sử, văn hóa của từng địa phương. Đội ngũ cán bộ cũng không tránh khỏi tâm trạng xáo trộn khi cơ cấu lại vị trí, chức danh. Có những cán bộ phải rời vị trí lãnh đạo để nhận nhiệm vụ chuyên viên, có người phải điều động sang địa phương khác. Đây là những tác động không nhỏ đến tâm lý và động lực làm việc.
Một khó khăn nữa là việc phân bổ, sắp xếp lại cơ sở hạ tầng sau khi sáp nhập. Không ít địa phương gặp tình trạng trụ sở cũ bỏ không, trong khi trụ sở mới lại chưa đủ diện tích, gây lãng phí và khó khăn cho hoạt động quản lý. Việc bảo đảm sự ổn định trong công tác tổ chức, đồng thời duy trì hiệu quả quản lý, phục vụ Nhân dân trong giai đoạn chuyển tiếp, là bài toán không hề dễ dàng.
Tuy nhiên, bằng quyết tâm chính trị cao, sự đồng thuận của nhân dân và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, những khó khăn đó từng bước được tháo gỡ. Các địa phương đã chú trọng công tác tuyên truyền, vận động, giải thích rõ ràng để người dân hiểu và ủng hộ. Nhiều chính sách hỗ trợ cán bộ dôi dư, cán bộ nghỉ chế độ được triển khai kịp thời, vừa bảo đảm quyền lợi cá nhân, vừa giữ được sự ổn định trong nội bộ. Chính sự minh bạch, công khai và sự quan tâm thiết thực đó đã củng cố niềm tin, giúp quá trình sắp xếp diễn ra suôn sẻ, hiệu quả.
Điều quan trọng hơn cả là sau mỗi chặng đường sắp xếp, niềm tin của nhân dân lại được củng cố thêm. Niềm tin đó đến từ những thay đổi cụ thể: đường sá được mở rộng, trường học khang trang hơn, thủ tục hành chính nhanh gọn hơn, cán bộ gần dân hơn. Đó chính là thước đo khách quan nhất, bền vững nhất của mọi chủ trương cải cách. Nhìn về tương lai, công cuộc sắp xếp tổ chức bộ máy vẫn còn nhiều việc phải làm. Thế giới và đất nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới, với nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức. Cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, yêu cầu hội nhập ngày càng cao, đòi hỏi bộ máy phải năng động, hiệu quả, phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn. Do đó, việc tiếp tục hoàn thiện thể chế, tiếp tục tinh gọn bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số vào quản lý nhà nước chính là những giải pháp then chốt.
Song song với đó, cần giữ vững nguyên tắc “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Mọi cải cách, đổi mới chỉ thực sự thành công khi có sự đồng thuận và ủng hộ của nhân dân. Do đó, bên cạnh việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, cần đặc biệt chú trọng đến công tác tuyên truyền, giải thích, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong toàn xã hội.
Có thể khẳng định, chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính và tinh gọn tổ chức bộ máy là một bước đi đúng đắn, hợp lòng dân, hợp quy luật phát triển. Thành tựu đạt được trong thời gian qua là nền tảng vững chắc để tiếp tục thực hiện trong giai đoạn tiếp theo, với mục tiêu cao nhất là xây dựng một Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Đây không chỉ là yêu cầu của thực tiễn, mà còn là khát vọng cháy bỏng của toàn dân tộc, hướng tới một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.
LÊ THỊ KIỀU SON
(Trường Tiểu học Tân Phú Thạnh 2)
