Cùng với sự phát triển của các môn thể thao quần chúng, nhiều địa phương tại TP Cần Thơ đang khơi dậy phong trào đua ghe ngo mini, góp phần tạo không khí vui tươi, phấn khởi trong các dịp lễ hội truyền thống của đồng bào Khmer, đặc biệt hướng tới Lễ hội Ok-Om-Bok - Đua ghe Ngo năm 2025.

Cuộc so tài quyết liệt và hào hứng trên dòng kênh của xã Thuận Hòa (TP Cần Thơ).

Đua ghe ngo là nét văn hóa đặc trưng của đồng bào Khmer Nam Bộ. Tuy nhiên, việc duy trì một chiếc ghe ngo truyền thống dài trên 30 mét, chi phí hàng trăm triệu đồng, cần hàng chục vận động viên tham gia, không phải nơi nào cũng tổ chức thường xuyên.

Xuất phát từ mong muốn duy trì phong trào, ghe ngo mini ra đời như một hình thức mở rộng, vừa rèn luyện thể lực, vừa tạo không khí sinh hoạt văn hóa - thể thao gắn kết cộng đồng. Loại ghe ngo mini này chỉ dài từ 12-17 mét, chi phí thấp, dễ đóng, dễ bảo quản nhưng vẫn giữ được nét đặc trưng.

Tại xã Thuận Hòa - một trong những nơi đi đầu tổ chức các giải đua ghe ngo mini. Học hỏi từ phong trào ghe ngo mini ở Kiên Giang và Bạc Liêu (cũ), Ban Quản trị chùa Ta Kúch Chắs đã khởi xướng phong trào này. Đại đức Kim Sang, Trụ trì chùa Ta Kúch Chắs, cho biết: “Chúng tôi muốn khơi dậy phong trào ghe ngo mini, nhằm mừng lễ hội truyền thống của đồng bào Khmer. Năm 2024, nhà chùa tổ chức giải Đua ghe Ngo mini mừng lễ Sene Dolta, thu hút 6 đội tham gia. Đến năm 2025, giải mở rộng với 16 đội, hàng trăm vận động viên từ các chùa Khmer, xã, phường trong TP Cần Thơ tham gia tranh tài cự ly 500 mét. Việc tổ chức giải mini cũng là cách truyền lửa cho thế hệ trẻ tiếp nối”.

Theo Đại đức Kim Sang, hiện chùa đã đóng được 5 chiếc ghe ngo mini, tạo sân chơi cho thanh niên Khmer, đồng thời thu hút thanh niên dân tộc Kinh, Hoa cùng tham gia, góp phần gắn kết cộng đồng.

Sân tập cho lễ hội lớn

Trong tiếng trống rộn ràng, những tay bơi đồng đều tạo nên không khí hào hứng. Vận động viên Kim Sanh, đội ghe ngo mini Trà Quýt A (xã Phú Tâm), chia sẻ: “Tham gia giải Đua ghe Ngo mini giúp tôi rèn luyện sức khỏe, gắn kết bạn bè. Mỗi lần xuất phát, chúng tôi như sống lại không khí lễ hội Ok-Om-Bok truyền thống”.

Vui mừng khi thấy đội giành giải nhì ở giải Đua ghe Ngo mini mừng lễ Sene Dolta năm 2025, anh Thạch Tuấn Tài, huấn luyện viên đội ghe ngo mini chùa Bâng Kro Chắp Thmây (xã Tân Thạnh), phấn khởi cho biết: “Phần lớn vận động viên tham gia giải Đua ghe Ngo mini mừng Lễ Sene Dolta cũng là lực lượng nòng cốt chuẩn bị cho Lễ hội Ok-Om-Bok sắp tới”.

Theo các chùa, giải mini là “sân tập” lý tưởng. Việc thi đấu trước thềm lễ hội Ok- Om-Bok - Đua ghe Ngo truyền thống giúp vận động viên duy trì sức bền, kỹ thuật mái dầm và tinh thần đồng đội.

Ông Trà Văn Phai, Trưởng ban Quản trị chùa Ta Kúch Chắs, chia sẻ: “Chúng tôi mong chính quyền, các ngành và mạnh thường quân quan tâm hỗ trợ để phong trào phát triển bền vững. Nếu có thêm kinh phí, có thể tổ chức giải quy mô lớn hơn, thu hút nhiều đội trong và ngoài địa phương, qua đó lan tỏa nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer”.

Không chỉ có ở chùa Ta Kúch Chắs (xã Thuận Hòa), phong trào đua ghe ngo mini còn lan tỏa đến nhiều nơi như chùa Pôthi Satharam (phường Sóc Trăng), Prếk On Đơk (xã Nhu Gia), Pôthi Thlâng (xã Thới An Hội), Pôthi Khsách (xã Kế Sách), Muni Srắs Keo (xã Lâm Tân) và một số xóm ấp ở các xã Hồ Đắc Kiện, Phú Tâm, Thuận Hòa… Mỗi nơi duy trì 1-2 chiếc ghe ngo mini để thanh niên tập luyện, thi đấu trong các dịp lễ hội truyền thống.

Từ một sân chơi nhỏ, ghe ngo mini đang trở thành hoạt động gắn kết cộng đồng, truyền cảm hứng cho giới trẻ. Những cuộc đua hào hứng không chỉ rèn luyện sức khỏe mà còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa Khmer. Dù nhỏ gọn, những chiếc ghe ngo mini vẫn mang trong mình sứ mệnh lớn lao như khơi dậy tinh thần đoàn kết, nuôi dưỡng truyền thống và làm tăng thêm không khí rộn ràng trước thềm mùa lễ hội Ok-Om-Bok tại TP Cần Thơ.

Bài, ảnh: THẠCH PÍCH