Ở vùng biên giới Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang ,nhiều người dân vẫn còn giữ cách thu hoạch lúa truyền thống. Đó là cắt lúa bằng tay, sau đó đem vào điểm tập kết rồi luân phiên nhau cầm bó lúa đập vào chiếc bồ cho hạt lúa văng ra…  

Ông Châu Lực, ở khu phố Xà Xía, phường Mỹ Đức, TP Hà Tiên, cho biết với những ruộng lúa nhỏ khoảng vài ba công đất, người dân rất khó thuê máy gặt đập liên hợp vì chi phí cao và chủ máy cũng ít chịu vào. Do đó các chủ ruộng sẽ tìm những hộ chăn nuôi gia súc đến gặt lúa tay, sau đó đập lúa; chủ ruộng thì lấy lúa, người chăn nuôi gia súc sẽ lấy rơm về cho bò ăn, đôi bên cùng có lợi.

Theo người dân địa phương, đây là hình thức có từ xưa trong khi ngày nay hầu hết đều áp dụng cơ giới hóa trong nông nghiệp nên việc người dân ấp Xà Xía còn dùng hình thức trên cũng là khá hiếm… Dụng cụ dùng đập, đựng lúa là chiếc bồ cao khoảng 2,5m, có lưới bao quanh tránh cho hạt lúa văng ra ngoài và cần xé dưới đáy để đựng lúa. Trong cần xé có cái thang tre để đập hạt lúa rơi ra khỏi bó lúa.

Việc đập lúa, lấy rơm diễn ra trật tự, không có chuyện tranh giành dù nhiều hộ dân đều có nuôi gia súc; điều này cũng cho thấy sự đoàn kết và nét đẹp trong lao động của người dân vùng biên viễn. Anh Vũ Văn Xoa, ở ấp Xà Xía, chia sẻ: “Sau vài giờ cắt và đập lúa tôi được hơn 20 bó rơm, đủ cho 2 con bò của tôi ăn trong 2 ngày”…

HIẾU THUẬN

Người dân khu phố Xà Xía, phường Mỹ Đức, đập lúa.

Theo những người chăn nuôi gia súc, đến thời điểm thu hoạch lúa họ sẽ đến các ruộng cắt lúa, buộc thành từng bó, vác vào đập lấy rơm mang về cho gia súc ăn.

Dụng cụ dùng đập, đựng lúa là chiếc bồ cao khoảng 2,5m, có lưới bao quanh các thanh tre tạo thành hình ống tránh cho hạt lúa văng ra ngoài; dưới đáy có cái cần xé để đựng lúa hột.

Thang tre được gác lên khung bồ để đập lúa.

Lúa sau khi đập sẽ được vô bao cho chủ ruộng.

Theo người đập lúa, thường từ sáng sớm họ sẽ đến những cánh đồng bắt đầu công việc cắt lúa, đến khi vào đập trời cũng đã gần đứng bóng.

Em bé phụ giúp mẹ chất rơm lên xe mang về nhà.

Chị Nguyễn Thị Cẩm Tiên, ở khu phố Xà Xía, phường Mỹ Đức, cho biết thu hoạch lúa theo kiểu này giúp chủ ruộng và người nuôi trâu, bò đều có lợi. Chủ không cần tốn tiền thuê máy móc thu hoạch còn người nuôi gia súc lại có thức ăn cho bò.