Theo nhận định của các chuyên gia, thời gian gần đây do quá trình đô thị hóa, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu (BĐKH), phù sa hạn chế bồi đắp... làm cho bờ sông bị sạt lở ngày càng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng và tài sản của nhân dân. Nhất là vào thời điểm khô hạn, chuyển mùa, từ mùa khô sang mùa mưa, tình hình sạt lở càng gia tăng, nghiêm trọng hơn. Công tác khắc phục sạt lở, ổn định cuộc sống cho người dân ven sông, rạch đang được các ngành, các cấp quan tâm thực hiện.

Lực lượng cứu hộ hỗ trợ người dân phường Thuận Hưng (quận Thốt Nốt) trục vớt tài sản sụp đổ trong vụ sạt lở sáng 3-4.

Vụ sạt lở bờ sông Trà Nóc (quận Bình Thủy) và bờ kênh Cần Thơ Bé (quận Thốt Nốt) xảy ra vào ngày 3-4-2024, làm 10 căn nhà đổ sụp xuống sông đã được chính quyền địa phương, lực lượng cứu hộ trục vớt, hỗ trợ di dời tài sản của bà con bị ảnh hưởng đến nơi an toàn, ổn định cuộc sống. Ông Nguyễn Quí Ninh, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự - Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PTDS-PCTT&TKCN) TP Cần Thơ, cho biết: "Lãnh đạo TP Cần Thơ, Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN thành phố đã đến kiểm tra hiện trường, trao tiền hỗ trợ cho các hộ dân có nhà bị ảnh hưởng trong hai vụ sạt lở bờ sông Trà Nóc và kênh Cần Thơ Bé. Cuộc sống của bà con đã tạm ổn, tài sản được di dời đến nơi an toàn. Chúng tôi vận động và kiên quyết không để bà con cư ngụ tại khu vực sạt lở, có nguy cơ tiếp tục sạt lở tại 2 địa điểm trên".

Đoàn công tác do ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, cùng thành viên Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN đã đến thăm hỏi, động viên và trao hỗ trợ cho 13 hộ dân có nhà bị sạt lở (trong đó có 3 căn nhà có nguy cơ đổ sụp cao đã được di dời tài sản) ở sông Trà Nóc thuộc phường Trà An, quận Bình Thủy và kênh Cần Thơ Bé thuộc phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt. Mỗi hộ được hỗ trợ 20 triệu đồng, một hộ có nhà bị ảnh hưởng một phần hỗ trợ 10 triệu đồng.

Thực hiện phương châm "4 tại chỗ", sau khi sạt lở xảy ra, Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN quận Bình Thủy và quận Thốt Nốt đã huy động lực lượng tại chỗ có mặt tại hiện trường hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng sạt lở tháo dỡ, di dời khẩn cấp các vật dụng, đồ dùng đến nơi an toàn, lắp đặt biển, căng dây cảnh báo… Đồng thời thông báo rộng rãi cho người dân quanh khu vực được biết để phối hợp, chủ động phòng, chống; tuyên truyền, vận động không để người ở lại trong các căn nhà bị ảnh hưởng bởi sạt lở. Ông Nguyễn Quí Ninh cho biết thêm, tình hình hai điểm sạt lở trên sông Trà Nóc và kênh Cần Thơ Bé vẫn đang có diễn biến phức tạp. Hiện trường xuất hiện một số vết nứt, sạt lở có khả năng vẫn tiếp tục xảy ra, ăn sâu vào bờ tại khu vực trên. Do đó, chính quyền địa phương cần cảnh báo, nhắc nhở bà con không cư ngụ gần khu vực sạt lở.

Theo báo cáo của Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN TP Cần Thơ, trước đó, vào lúc 6 giờ 20 sáng 3-4, tuyến sông Trà Nóc đoạn qua khu vực 2, phường Trà An, quận Bình Thủy bị sạt lở một đoạn dài 55m, lấn sâu vào bờ 7m, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến 10 căn nhà ven sông. Trong đó có 7 căn nhà bị sạt lở một phần nhà sau, có căn sạt đến giữa nhà và 3 căn nhà có nguy cơ sạt lở rất cao cần phải di dời. Uớc thiệt hại tài sản khoảng 700 triệu đồng. Đến 7 giờ 30 sáng cùng ngày, tại kênh Cần Thơ Bé, phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt cũng bị sạt lở làm 3 căn nhà của người dân bị sụp xuống sông và 2 căn đang có nguy cơ sạt lở rất cao phải di dời. Điểm sạt lở dài 35m, ăn sâu vào bờ 6m. Ngoài ra, một đoạn dài gần 50m đang xuất hiện nhiều điểm rạn nứt, de dọa sạt lở trong những ngày tới… Rất may, các vụ sạt lở trên không có thiệt hại về người.

Từ đầu năm 2024 đến nay, trên địa bàn TP Cần Thơ xảy ra 4 vụ sạt lở bờ sông. Đáng chú ý, chỉ trong 3 ngày đầu tháng 4 này đã liên tiếp xảy ra 3 vụ sạt lở. Trước tác động của BĐKH toàn cầu và diễn biến ngày càng phức tạp có chiều hướng gia tăng của thiên tai, Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN TP Cần Thơ tiếp tục đề ra nhiều biện pháp ứng phó, đặc biệt chú trọng đến phương châm "4 tại chỗ" cũng như thực hiện hiệu quả các chính sách xã hội trong cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai.

Theo Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN TP Cần Thơ, năm 2023 là năm trên địa bàn TP Cần Thơ có số vụ sạt lở tăng cao, với 41 vụ sạt lở, tăng 28 vụ so với năm 2022. Các vụ sạt lở được ghi nhận trên địa bàn các huyện Thới Lai, Phong Điền, Vĩnh Thạnh, các quận Cái Răng, Bình Thủy, Ô Môn và Thốt Nốt, làm 8 căn nhà sạt hoàn toàn xuống sông, 21 căn bị ảnh hưởng. Ngoài ra, sạt lở cũng làm 2 người bị thương. Tổng chiều dài sạt lở gần 2.450m, ước thiệt hại gần 34,5 tỉ đồng… Trước tình hình trên, TP Cần Thơ đã chủ động triển khai nhiều biện pháp ứng phó nhằm giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra. Đến nay, UBND thành phố đã ban hành 17 lệnh xây dựng kè chống sạt lở khẩn cấp với tổng mức đầu tư trên 150 tỉ đồng, khắc phục xử lý trên 1.700m sạt lở. Trong năm 2023, từ nguồn vốn sự nghiệp, Chi cục Thủy lợi thành phố đã gia cố 860m kè chống sạt lở trên địa bàn. Chính phủ cũng hỗ trợ thành phố 250 tỉ đồng thực hiện Dự án kè chống sạt lở sông Ô Môn đoạn từ Vàm Ba Rích đến Rạch Tầm Vu…

Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN TP Cần Thơ, cảnh báo: thời tiết đã và đang vào mùa khô, mực nước hạ thấp khiến sạt lở bờ sông càng thêm gia tăng, đặc biệt là vào mùa mưa tình trạng sạt lở càng thêm nghiêm trọng hơn. Ngay thời điểm này, các địa phương cần chủ động tổ chức các đoàn kiểm tra thực tế để tiến hành rà soát, cập nhật, xác định những khu vực nguy hiểm khi xảy ra mưa, bão, lốc xoáy; các nơi có nguy cơ sạt lở cao gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản của nhân dân trên các tuyến sông, kênh rạch trên địa bàn... Từ đó kiên quyết tổ chức di dời dân ở những khu vực nguy hiểm đến nơi an toàn với mục tiêu lâu dài là giảm tải, giải phóng trả lại sự thông thoáng của bờ sông, kênh, rạch. Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp lấn chiếm sông, kênh rạch gây tắc nghẽn dòng chảy, hướng thoát nước tự nhiên trên địa bàn. Bên cạnh đó, các địa phương cũng đề xuất các giải pháp khắc phục sạt lở ở khu vực đã và có nguy cơ xảy ra sạt lở…

Ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN, nhấn mạnh: "Thời gian tới, đối với các dự án, công trình khắc phục sạt lở đã có kế hoạch đầu tư thực hiện, các sở, ngành chức năng thành phố sớm hoàn thành thủ tục để triển khai thực hiện theo kế hoạch. Song song đó, các địa phương thường xuyên kiểm tra, hỗ trợ đơn vị thi công các công trình chống sạt lở đẩy nhanh tiến độ thực hiện khi điều kiện thời tiết thuận lợi, mực nước hạ thấp dưới kênh, rạch; kịp thời gia cố đê bao, đường giao thông, khu dân cư có nguy cơ sạt lở, nhằm đảm bảo an toàn cho người dân khi mùa mưa bão sắp đến…".

Bài, ảnh: HÀ VĂN