Một buổi thảo luận hoạt động của nhóm tiếp cận cộng đồng MSM Cần Thơ. Ảnh: THANH VŨ.

Đã thành thông lệ, tối thứ 6 hàng tuần, hội trường Văn phòng tiếp cận cộng đồng (TCCĐ) Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS TP Cần Thơ lại nhộn nhịp hẳn lên bởi sự có mặt của các bạn MSM từ cộng đồng đến sinh hoạt. Các nhân viên TCCĐ và các bạn MSM đến từ cộng đồng cùng nhau trò chuyện, chia sẻ những vấn đề về giới tính cũng như vấn đề sức khỏe tình dục và dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS.

Những bài hát vui tươi, sôi động do chính ban nhạc “cây nhà lá vườn” của nhóm trình bày làm màn khởi động buổi sinh hoạt càng náo nhiệt. Các trò chơi rước nàng về dinh, truy tìm báu vật,... được các đội tham gia nhiệt tình trong sự cổ vũ nồng nhiệt của mọi người. Cũng như những lần sinh hoạt định kỳ trước, anh Q. một nhân viên TCCĐ của nhóm TCCĐ MSM Cần Thơ tiếp tục được chọn làm vị giám khảo cuộc thi các trò chơi. Vừa quan sát phần thi của các đội, anh Q., nói: “Các bạn đến đây đều vui chơi hết mình. Bản thân tôi cũng thấy hạnh phúc khi được tham gia sân chơi này”. Còn anh K., một nhân viên TCCĐ lớn tuổi của nhóm MSM tất bật trong vai trò làm trọng tài, cho biết: “Tối thứ sáu tuần nào cũng vậy, tôi cùng các bạn quy tụ về đây để có dịp trò chuyện, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống. Đó là những điều mà chúng tôi không dám thổ lộ cùng người thân trong gia đình”.

Là những người bình thường, với những mong ước cũng hết sức đời thường, nhưng các bạn MSM lại phải đối diện với sự kỳ thị của gia đình và xã hội. Ngay bản thân của các bạn MSM cũng khó chấp nhận được bản thân của họ, nên chính họ cũng tạo sự kỳ thị cho mình. Dáng vẻ thư sinh, đôi mắt như biết nói cuốn hút người đối diện, S. đã là khách hàng thân thiết gần 2 năm của nhóm TCCĐ MSM Cần Thơ. S. bộc bạch: “Khi chuẩn bị bước vào lớp 12, em đã nhận biết được bản thân có điểm khác biệt với những bạn nam cùng lớp. Lúc đó, em khủng hoảng ghê lắm. Em không thể giãi bày với cha mẹ hay bè bạn, mà chỉ muốn đến một nơi nào đó để trốn tránh mọi người”. Trong lúc mất phương hướng về bản thân, S. đã tìm được một người bạn, lắng nghe, chia sẻ và động viên S., nhờ đó, S. đã vượt qua cú sốc, tốt nghiệp cuối cấp, thi đậu vào ngành kế toán hệ cao đẳng. Hiện tại, S. làm kế toán cho một cơ quan hành chính. Ngoài thời gian dành cho công việc, S. tham gia vào các hoạt động tuyên truyền phòng, chống HIV/AIDS của nhóm TCCĐ MSM Cần Thơ. S. tâm sự: “Cha, mẹ luôn ở bên em, động viên và ủng hộ em. Nhờ đó, em không còn mặc cảm, tự ti. Tự hứa sẽ làm việc và sống tốt để cha mẹ vui”. Để làm được điều đó, S. đã nỗ lực rất nhiều. Hằng ngày, S. sống, sinh hoạt bình thường với gia đình, đồng nghiệp và mọi người chung quanh. “Chỉ có những dịp như thế này em mới thể hiện cuộc sống thật của mình. Em cảm thấy hạnh phúc với điều đó”, S. chia sẻ.

Còn khá dè dặt vì lần đầu tiên đến tham gia sinh hoạt, T. ngồi nhìn các bạn đang hăng hái tham gia trò chơi với nụ cười tươi trên môi. Cũng như S., T., đã sống trong hoang mang, lo lắng suốt thời gian dài khi phát hiện bản thân mình khác biệt với các bạn cùng giới đồng trang lứa. Với ước mơ được bước chân vào giảng đường đại học để sau này có việc làm báo hiếu cha, mẹ. T. đã cố gắng học tập tốt, sống bình thường bằng những suy nghĩ và việc làm tích cực. “Nếu đã không thay đổi được thì phải chấp nhận thực tại. Đó là điều mà bản thân em đã làm được”, T. bộc bạch. Sau khi thi đậu vào một trường cao đẳng ở Cần Thơ, bên cạnh việc học, T. bắt đầu tìm hiểu những thông tin về giới tính của bản thân, những kiến thức về sức khỏe. Được anh Q. giới thiệu về điểm sinh hoạt và cung cấp các dịch vụ sức khỏe, tư vấn cho những MSM, T. đã mạnh dạn đến tham gia. Và từ những lần đến sinh hoạt đó, T. đã xin vào làm việc bán thời gian chung với nhóm TCCĐ MSM Cần Thơ.

MSM được chia làm 4 nhóm: Nhóm thứ nhất nam thích mặc trang phục nữ và luôn muốn thể hiện mình là nữ; nhóm thứ hai biểu hiện bên ngoài là nam và khó xác định họ là người có khuynh hướng tình dục đồng giới; nhóm thứ ba được gọi là MSM “ẩn”, họ có quan hệ tình dục cả hai giới nam và nữ. Bên cạnh đó, còn kể đến những người nam khác có hành vi quan hệ tình dục vì mục đích riêng. Anh Nguyễn Thanh Vũ, Trưởng nhóm giám sát viên thực địa nhóm TCCĐ MSM Cần Thơ, cho biết: “Đặc điểm của nhóm MSM là họ thường có nhiều bạn tình, đời sống tình dục đa dạng. Vì vậy, khi có những hiểu biết chưa đúng về MSM, sẽ dễ gây nên những hiểu biết sai lệch, làm tăng sự kỳ thị của gia đình, cộng đồng và xã hội, càng làm cho nhóm MSM tự kỳ thị và giấu kín khuynh hướng tình dục của bản thân. Điều này làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS và các bệnh nhiễm khuẩn lây qua đường tình dục (STIs) trong nhóm MSM rất cao”. Chính từ những yếu tố này, vấn đề tình dục an toàn cho MSM đã được thực hiện bằng Chương trình can thiệp phòng, chống HIV/AIDS cho nhóm MSM ở Cần Thơ thông qua những hoạt động nhóm TCCĐ MSM Cần Thơ cùng với sự sẵn có của phòng tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện (VCT) và phòng khám STIs với sự hỗ trợ của 2 giám sát viên thực địa. Hiện nay, TP Cần Thơ có khoảng 3.500-5.000 người là MSM, trong đó có 2.600 MSM đã được tiếp cận với các thông tin của nhóm TCCĐ MSM Cần Thơ.

Khi phát hiện bản chất bên trong thật sự của một MSM thì chính bản thân họ phải chịu nhiều áp lực và thách thức trong cuộc sống gia đình như cha mẹ, anh chị em không chấp nhận, cộng đồng xung quanh lên án. Tự bản thân của một MSM cũng khó chấp nhận mình là một người như thế. Sự mong mỏi được trở về với chính mình, sống như bao người bình thường khác trong cộng đồng là điều họ luôn nghĩ đến. Cũng như L., từ khi biết mình có biểu hiện thích bạn đồng giới, L. cảm thấy bất thường. Lúc đầu L. lo ngại, chưa dám nói thật với cha mẹ, nhưng ước mơ muốn sống thật với bản chất của mình đã thôi thúc L. nói thật với gia đình. Hằng ngày, L. mong cho trời mau tối để tìm đến các điểm có các bạn MSM tập trung tham gia để phát tờ rơi, bao cao su... Truyền thông cho các bạn có hành vi tình dục an toàn; giới thiệu, chuyển gửi các bạn đến các dịch vụ tư vấn và xét nghiệm tự nguyện HIV, các phòng khám “thân thiện” với MSM nhằm giúp các bạn phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh nhiễm khuẩn lây qua đường tình dục. Đường dây nóng tư vấn tâm lý xã hội liên quan đến HIV và MSM Cần Thơ là số điện thoại 07103834807.

* * *

Các bạn MSM cũng là những người bình thường trong xã hội. Họ cũng có những ước mơ, những hoài bão và mưu cầu hạnh phúc. Hơn ai hết, để giúp họ có cuộc sống hòa nhập với xã hội, cộng đồng cần dang rộng vòng tay, giúp họ xua đi những mặc cảm, tự ti, để được sống thật với bản thân, góp phần vào công tác tuyên truyền, phòng chống HIV/AIDS trong nhóm MSM nói riêng và cộng đồng xã hội nói chung.

THÙY TRANG