Theo Quyết định số 04/2008/QĐ-BKHCN về việc ban hành và thực hiện “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nón bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” kể từ ngày 15-11-2008, nón bảo hiểm (NBH) cho người đi mô tô, xe máy sản xuất trong nước, nhập khẩu chỉ được lưu thông trên thị trường sau khi đã được chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia... Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường có rất nhiều chủng loại NBH với nhiều kiểu dáng khác nhau, trong đó nhiều NBH có kiểu dáng được cách điệu rộng vành, lưỡi trai... (gọi chung là NBH thời trang) thì ngay cả nhà sản xuất và người tiêu dùng đều đang rất hoang mang không biết những loại NBH này có được phép lưu thông hay sử dụng không?

* Ông Nguyễn Minh Thương, Chi cục Trưởng Chi Cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng Sở Khoa học và Công nghệ TP Cần Thơ: CHƯA CÓ VĂN BẢN NÀO CẤM SỬ DỤNG NBH THỜI TRANG

“Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nón bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” phân loại NBH theo vùng che phủ gồm 3 loại: Nón che nửa đầu (Nón có kết cấu bảo vệ phần đầu phía trên của người đội ), nón che cả đầu và tai (Nón có kết cấu bảo vệ phần phía trên của đầu, vùng chẩm và vùng tai của người đội), nón che cả đầu, tai và hàm (có kết cấu bảo vệ phần phía trên của đầu, vùng chẩm, vùng tai và cằm của người đội). Các loại nón có thể có kính che hoặc không có kính che. Trong quy chuẩn không quy định về việc cách điệu NBH, do đó các NBH thời trang yêu cầu phải đảm bảo quy chuẩn thì vẫn được đưa ra thị trường. Hiện nay, NBH che nửa đầu được cách điệu có nhiều kiểu dáng được bày bán nhiều trên thị trường, nhưng chúng tôi chỉ xử lý đối với những NBH cách điệu không đảm bảo chất lượng, không hợp quy chuẩn. Do chưa có văn bản pháp quy nào quy định NBH thời trang không được sử dụng nên người tiêu dùng nào đang sử dụng NBH thời trang thì cứ yên tâm sử dụng. Tuy nhiên, chúng tôi lưu ý đối với người tiêu dùng, theo kết quả thống kê của ngành chức năng: đa số NBH thời trang khi kiểm tra đều không đạt chất lượng, nếu có tai nạn xảy ra thì nó chỉ làm trầm trọng thêm vết thương, trong đó đặc biệt là nón rộng vành từ 2cm-5cm trở lên. Việc dấu quy chuẩn CR dán trên nón chỉ là một trong những dấu hiệu để người tiêu dùng nhận biết nón đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, việc phân biệt dấu thật, dấu giả chỉ bằng cảm quan, người tiêu dùng cần lấy nhiều mẫu từ NBH khác để so sánh.

* Trung tá Lê Minh Hiếu, Phó Trưởng Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ- Công an TP Cần Thơ: KHÔNG XỬ PHẠT NGƯỜI ĐI MÔ TÔ, XE GẮN MÁY ĐỘI NBH THỜI TRANG

Hiện nay, mặt hàng nón bảo hiểm trên thị trường rất đa dạng. Ảnh: NAM HƯƠNG

Theo quy định của pháp luật thì Cảnh sát giao thông chỉ được phép xử phạt người đi mô tô, xe gắn máy không đội NBH hoặc đội NBH nhưng không cài quai đúng quy định. Quy định bắt buộc đội NBH đối với người ngồi trên mô tô, xe gắn máy nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các chấn thương vùng đầu, là vùng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong. Do đó, việc người ngồi trên mô tô, xe gắn máy chọn NBH sao cho đẹp, cho hợp thời trang để đội là quyền của họ, Cảnh sát giao thông không có quyền xử phạt khi người dân đã chấp hành. Cảnh sát giao thông không thể thẩm định được NBH nào đảm bảo chất lượng, NBH nào không đạt chất lượng. Do đó, việc NBH có đạt chất lượng hay không, xử lý như thế nào là thuộc thẩm quyền của cơ quan chuyên môn khác.

* Thượng tá Đặng Văn Nỉ, Phó Trưởng phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm kinh tế Công an TP Cần Thơ: TỊCH THU, XỬ LÝ NGHIÊM NBH KHÔNG RÕ NGUỒN GỐC, XUẤT XỨ

TP Cần Thơ có 2 cơ sở sản xuất NBH (Nguyễn Lộc và Bảo Toàn) có đăng ký với số lượng NBH sản xuất hàng năm khiêm tốn, so với tổng số lượng NBH đang được lưu thông trên thị trường, chỉ đáp ứng một phần nhỏ cho người tiêu dùng. Còn lại, chủ yếu các NBH nhập từ TP Hồ Chí Minh hoặc người dân mua trôi nổi không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Theo quy định về nhãn, mác của NBH, hiện nay còn đang hiệu lực thì doanh nghiệp tự công bố chất lượng sản phẩm khi sản xuất ra hoặc thuê đơn vị thứ 3 có chức năng kiểm định đạt tiêu chuẩn và tự chịu trách nhiệm về nhãn hàng hóa. Nghĩa là, phải có dấu CS theo tiêu chuẩn Việt Nam hoặc tiêu chuẩn cơ sở. Hiện nay, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, nghĩa là phải có đơn vị thứ 3 có chức năng kiểm định tiến hành kiểm định hợp quy thì mới được phép lưu hành. Các loại NBH sản xuất trước ngày 15-11-2008, đảm bảo chất lượng vẫn được phép lưu hành. Nếu sau ngày 15-11-2008, không tiến hành chuyển đổi theo quy chuẩn chung coi là vi phạm. Việc đánh giá chất lượng NBH nhìn bằng mắt thường bên ngoài, rất khó phát hiện nón kém chất lượng, phải có đơn vị có chức năng kiểm định mới kết luận loại NBH đó đạt chất lượng hay không. Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể phân biệt như NBH phải có lớp xốp bên trong tác dụng là hấp thu xung động khi bị va đập, nón phải nặng, các ốc vít phải chắc chắn... Do đó, người tiêu dùng phải hết sức cẩn thận khi chọn mua NBH, chỉ nên mua ở những cơ sở có uy tín, chất lượng có nhãn mác rõ ràng...

Sắp tới, Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm kinh tế Công an TP Cần Thơ sẽ chỉ đạo cho lực lượng trinh sát tăng cường công tác nắm tình hình đối với các cơ sở kinh doanh cũng như việc vận chuyển, buôn bán các loại NBH trên địa bàn TP Cần Thơ. Đặc biệt, ở một số địa bàn trọng điểm, chỉ đạo lực lượng cảnh sát kinh tế quận, huyện tăng cường công tác kiểm tra kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm. Đồng thời, phối hợp với các ngành chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành của các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh NBH trên địa bàn thành phố. Cụ thể, các loại NBH sản xuất trước ngày 15-11-2008 mang dấu “CS”, nếu đạt tiêu chuẩn như đã công bố thì vẫn được phép lưu hành. Nếu sau ngày 15-11-2008, chưa chuyển đổi theo quy chuẩn chung thống nhất trong toàn quốc sẽ bị coi là vi phạm. Nghĩa là, việc sản xuất NBH phải có đơn vị độc lập, có chức năng kiểm định tiến hành kiểm định đạt tiêu chuẩn mới được phép lưu hành. Đối với các cơ sở kinh doanh cũng phải chấp hành quy định trên, chỉ được phép bán các loại NBH rõ nguồn gốc, xuất xứ...

XUÂN ĐÀO- L.PHƯƠNG (thực hiện)