MozillaCacheView cung cấp đầy đủ các thuộc tính file tạm của FireFox.

Internet cache là gì?

Internet cache hay còn gọi là cache của trình duyệt (browser’s cache) là thư mục lưu tạm các tập tin được tải về từ Internet. Nếu ta dùng trình duyệt Internet Explorer (IE), nó có tên Temporary Internet Files, nếu dùng trình duyệt FireFox, nó có tên là Cache. Cả 2 đều nằm trong đĩa khởi động, thường là ổ đĩa C. Cơ chế sử dụng cache của trình duyệt là khi được yêu cầu kết nối một trang web, nó sẽ xem các tập tin cần hiển thị, nếu “thấy” có sẵn trong máy (đúng tên file, đúng địa chỉ) thì lấy ra sử dụng, và chỉ tải các tập tin chưa có. Như vậy, mục đích của việc lưu tạm các tập tin (hình ảnh, video, nhạc, text, v.v...) này là giúp trình duyệt duyệt web nhanh hơn ở các lần truy cập tiếp theo, vì khỏi phải tải các file đã có sẵn.

Quản lý Internet cache:

Hiện nay có rất nhiều trình duyệt web, mỗi trình duyệt có cách lưu cache khác nhau, nhưng có một điểm chung là, nếu để mặc nhiên, tất cả đều lưu trên đĩa khởi động của máy. Bài này chỉ đề cập Internet Explorer và FireFox, vì 2 trình duyệt này được xem là chuẩn và thông dụng nhất.

Đối với IE, bạn dễ dàng mở thư mục Temporary Internet Files bằng cách vào Tools/Options/General/Settings.../View files. Tại đây, bạn có thể xem, hoặc xóa bớt khi thấy không cần thiết. Ở bước Settings, bạn được phép thiết lập các qui định về lưu cache như: định dung lượng cho thư mục, chuyển file qua thư mục khác, cho lưu tự động hoặc không...

Bạn có thể dùng phần mềm IECacheView (tải tại: http://www.nirsoft.net/utils/iecacheview.zip) để quản lý các file trong thư mục Temporary Internet Files. Phần mềm này có điểm hay là: có thể lọc từng loại file để xem; đếm số lần file được sử dụng (hits); xem Internet cache của người dùng khác hoặc từ ổ đĩa khác; chuyển các thông tin trong cache sang bảng tính Excel hoặc OpenOffice v.v...

Đối với FireFox, việc xem các file lưu trong cache của FireFox hơi rắc rối hơn trong cache IE. Nếu ta dùng chương trình quản lý file Explore của Windows để tìm các file này theo đường dẫn C:\Documents and Settings\[Username]\Local Settings\Application Data\Mozilla\Firefox\Profiles\c6zdxcqp.default\Cache, thì cũng chỉ thấy được khoảng 1/3 số lượng file ở dạng mã hóa. Muốn mở một file nào đó, bạn phải thêm phần mở rộng (đuôi) của file.

Để xem cache của FireFox một cách đầy đủ, bạn có thể dùng Add-on (ứng dụng nhỏ) của Mozilla, và cài bổ sung vào FireFox. Bạn vào địa chỉ https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/2489 bằng trình duyệt FireFox, ở đây, ta thấy ứng dụng CacheViewer, bạn bấm vào nút Add to FireFox để cài. Khi cài xong, nếu muốn xem các file tạm của FireFox, bạn vào Tools (của trình duyệt), chọn CacheViewer để xem. Ngoài ra, dùng phần mềm MozillaCacheView (tải tại: http://www.nirsoft.net/utils/mozillacacheview.zip) để quản lý cache của FireFox cũng là cách khá hay. Phần mềm này liệt kê đầy đủ hơn các thuộc tính của file so với Add-on của Mozilla. Nó cho phép lọc các loại file, cũng như đếm số lần truy cập của từng file trong thư mục.

Tóm lại, cơ chế lưu cache của các trình duyệt rõ ràng là có lợi, nó giúp người dùng tiết kiệm đáng kể thời gian khi duyệt web. Tuy nhiên, việc tự tiện lưu nhiều file (có khi lên đến hàng chục ngàn) trong máy cũng có những bất lợi không nhỏ. Vì ngoài việc chiếm dung lượng đĩa khởi động, làm máy xử lý các việc khác trở nên chậm chạp, thì các thư mục lưu tạm được xem là “đồn lũy” của virus. Vì vậy, bạn nên xóa các file này định kỳ, nhất là các file đã lâu không còn dùng, để máy “nhẹ nhàng” hơn, cũng như hạn chế sự lưu trú của virus.

HOÀNG ĐẠT