Bài, ảnh: ÐĂNG HUỲNH
“Khu rừng trong bể kính” là cách ví von của nhiều người khi nói về thú chơi terrarium. Ðó là việc đưa sinh vật tự nhiên vào trồng trong bể kính để làm thành một hệ sinh thái giống như ở môi trường thực tế nhất. Thú chơi này chưa phổ biến ở TP Cần Thơ, nhưng anh em Ðỗ Lê Tố Anh và Ðỗ Lê Thiên Hà (đường 30 tháng 4, phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều) đã thử nghiệm và thành công.
Đỗ Lê Tố Anh đang hoàn thiện một tác phẩm terrarium.
Tố Anh sinh năm 1990, bán thuốc tây tại nhà; còn Thiên Hà sinh năm 1996, là bác sĩ, đang công tác tại một bệnh viện trên địa bàn quận Ninh Kiều. Hai anh em vô tình biết được thú chơi terrarium trên mạng internet, bị thu hút và tập chơi cách đây vài năm. Cứ xong việc là Anh và Hà lại ngồi vào bàn, cùng sắp đặt những dãy rêu, dương xỉ, cây cỏ... vào bể kính để làm thành một hệ sinh thái thật đẹp. Những tác phẩm của anh em Thiên Hà rất kỳ công, ai nhìn cũng phải trầm trồ.
Ðỗ Lê Thiên Hà lý giải, terrarium có thể hiểu là tạo dựng một hệ sinh thái tự nhiên thu nhỏ trong bể thủy tinh, mô phỏng môi trường sao cho giống với tự nhiên nhất, gồm các nguyên liệu: đất, nước, không khí, sỏi, cây trồng. Khác với thủy sinh, thuật ngữ “terra” là đất, nên việc trồng cây đảm bảo khô ráo, dễ chăm sóc và vận chuyển. Terrarium có 2 dạng là kín và hở. Với bể kính hở, tương tự như hồ dùng nuôi cá kiểng thường thấy, cây được trồng bên trong có thể tiếp xúc trực tiếp với không khí bên ngoài. Còn với bể kín, đó là một bể tách biệt hoàn toàn với môi trường bên ngoài. Những bể kín được làm bằng thủy tinh, với hình dáng rất đẹp như một viên kim cương hay khối đá tự nhiên, rất cuốn hút. Những loài dương xỉ, rêu, cây xanh... trồng bên trong đa phần được anh em Thiên Hà đặt mua do người bán khai thác từ các khu rừng, núi.
Hỗn hợp đất thường dùng để thực hiện một bể terrarium là than bùn, đá vermiculite, đá perlite, sỏi, xỉ than, đá núi lửa, than hoạt tính, các loại rêu... Do các bể này đảm bảo yếu tố độ ẩm, nhiệt độ, ánh sáng, không khí... nên cây phát triển rất tốt. Thiên Hà chia sẻ: “Chúng tôi ví terrarium như “khu rừng trong bể kính” nhỏ nhắn và xinh xắn. Những khu rừng trong bể kính này luôn được anh em tôi đặt hết tâm tư và tình cảm để mang đầy hơi thở xanh mát và tính nghệ thuật”.
Ðỗ Lê Tố Anh là người dành nhiều thời gian cho việc thiết kế các bể terrarium. Cũng là những nguyên liệu, dụng cụ như đã trình bày, nhưng mỗi tác phẩm terrarium Tố Anh làm ra đều có hình dáng, cấu trúc khác nhau hoàn toàn, với những thiết kế riêng biệt. Tố Anh cho biết, việc thiết kế terrarium ngoài những nguyên lý, cách làm cơ bản thì tình cảm của người thực hiện là rất quan trọng. Việc sắp đặt bối cảnh “khu rừng” ra sao, trên - dưới, trái - phải thế nào là cả một sự tính toán để terrarium hoàn thiện thực sự là tác phẩm nghệ thuật. Ngoài ra, việc phối hợp các phụ kiện như đá nghệ thuật, tượng gốm, kể cả sinh vật... cũng sẽ giúp terrarium thêm thú vị và hấp dẫn.
Theo Thiên Hà, việc chăm sóc bể terrarium rất dễ và không tốn thời gian. Ðối với bể kín, chỉ cần phun sương 1-2 lần/tuần còn với bể mở, có thể phun sương 1-2 lần/ngày, xịt thoáng qua, không cần đậm. Khi thành bể có hơi nước đọng, người chơi sẽ lau cho trong suốt. Chăm sóc bể terrarium là nghệ thuật cân bằng giữa nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, tuần hoàn nước và nấm mốc. Do đó Thiên Hà lưu ý, nấm mốc là một phần không thể thiếu của thế giới tự nhiên, nấm mốc phân hủy chất hữu cơ thừa thành mùn, dinh dưỡng cho cây và bể terrarium cũng có nấm mốc. Khi thấy mốc sợi tơ, mốc đốm trắng hay màu, người dùng sử dụng tăm bông thấm oxy già để lau đi các bột mốc xuất hiện, giảm tưới nước, mở cửa bể mỗi ngày, để bể ở nơi mát mẻ hơn, chiếu sáng thêm đủ 8-10 tiếng và cắt tỉa lá già cây úng.
Hai anh em Tố Anh và Thiên Hà thực hiện khá nhiều bể terrarium với hình dáng, kích cỡ khác nhau, và có bán trên mạng xã hội với tên gọi “Terrarium Cần Thơ - Thuận Phát G Garden”, được nhiều người yêu thích. Bể nhỏ có giá chỉ hơn 100.000 đồng, bể lớn chỉ khoảng 1,5 triệu đồng, thích hợp với nhiều đối tượng. Ðây cũng là cách để hai anh em làm thêm “nghề tay trái”, quan trọng hơn là chia sẻ và giao lưu đam mê terrarium với mọi người.