Trải qua hàng trăm năm phát triển, sơn mài mỹ nghệ tại Bình Dương ngày càng phát triển dần trở thành một trong những vốn quý về mỹ thuật, tạo nên dấu ấn đặc sắc trong đời sống của cư dân địa phương. Ngày nay, sơn mài Bình Dương vẫn luôn giữ được nét đẹp truyền thống, đó là sự tinh xảo, nhẹ nhàng thanh thoát, đậm đà tính cách Á Đông, góp phần vào di sản truyền thống mỹ thuật Việt Nam.

Nghề sơn mài ở Bình Dương có từ thế kỷ 17, sau quá trình di dân từ miền Trung, miền Bắc vào vùng đất mới. Từ lối sáng tác cha truyền con nối, các lớp nghệ nhân sơn mài Bình Dương đã dày công gửi gắm cả tâm huyết để dần hoàn thiện thành tác phẩm sơn mài nghệ thuật độc đáo với vẻ đẹp lộng lẫy và sâu lắng. 

Ông Lê Bá Linh, chủ cơ sở sơn mài mỹ nghệ Tư Bốn (TP Thủ Dầu Một) cho biết để sản xuất ra một sản phẩm sơn mài hoàn chỉnh, từ gỗ nguyên liệu đến khâu cuối cùng phải qua một quy trình với 25 công đoạn. 

Trong đó, để bảo đảm độ phẳng, bóng láng, nghệ nhân phải gia công rất kỹ từng công đoạn và trung bình mỗi sản phẩm phải mất khoảng 3 - 6 tháng mới đảm bảo yêu cầu chất lượng. 

Sơn mài Bình Dương chứa đựng đầy đủ 3 loại hình của sơn mài truyền thống, đó là: sơn mài trang trí, sơn mài ứng dụng và tranh sơn mài. 

Với nguồn nguyên liệu gỗ các loại, kết hợp với sơn dầu, một loại chất liệu có màu sắc đẹp, lạ, bóng, bền, nghệ nhân đã tạo nên lớp men đen bóng đặc trưng cho những tác phẩm sơn mài Bình Dương.

Thông qua các đặc điểm nghệ thuật và kỹ thuật làm sơn mài, các nghệ nhân, họa sỹ đã khéo kết hợp giữa truyền thống và cách tân để tạo nên một thương hiệu sơn mài Bình Dương nổi tiếng.

Theo thời gian, sản phẩm sơn mài Bình Dương ngày càng đạt được những giá trị cao về nghệ thuật nhờ những bí quyết nghề nghiệp được truyền thụ trong từng gia đình, dòng họ. 

Do chịu đựng tốt khí hậu khắc nghiệt, không bị bong nứt hoặc biến dạng, nên các sản phẩm sơn mài Bình Dương hiện rất được các khách hàng từ châu Âu ưa chuộng. 

Ngày nay, các cơ sở sơn mài ở Bình Dương tập trung cải tiến kỹ thuật, mẫu mã nhằm sản xuất các sản phẩm phục vụ cho xuất khẩu. Các sản phẩm như những bộ bàn ghế, lọ hoa, bình, hủ, hộp... và các vật dụng trang trí khác đều đạt độ tinh xảo và tính nghệ thuật cao.

Ngoài ra, các cơ sở sơn mài mỹ nghệ tại Bình Dương đang là điểm tham quan hấp dẫn du khách gần xa.

Bình Nguyên